دودکش نامناسب؛ عامل ۸۰درصد از فوتی‌های حوادث گازگرفتگی
یاسر وطن‌پور ازغندی
رئیس ایمنی بهداشت و محیط‌زیست شرکت گاز خراسان رضوی گفت: «طبق آمارهای به‌دست‌آمده طی سال‌های گذشته تقریباً حدود ۷۰ الی ۸۰درصد حوادث گازگرفتگی مربوط به مشکلات دودکش وسایل گازسوز بوده است». محمد ایمانی‌فر بااعلام‌این‌مطلب اظهار کرد: «باتوجه‌به‌اینکه بخش عمده‌ای از جمعیت استان از گاز طبیعی استفاده می‌کنند، هرساله دچار یکسری حوادث هستیم که بخش عمده‌ای از آن حوادث مربوط به گازگرفتگی و بخش دیگر آن مربوط به حوادثی مانند آتش‌سوزی و انفجار است». وی درباره حوادث مرتبط با گاز طبیعی افزود: «حوادث گازگرفتگی دراصل مسمومیت افراد با گاز مونوکسید کربن است». مونوکسید کربن یک گاز بی‌رنگ، بی‌بو و سمی‌ست که اگر انسان در شرایط خاصی درمعرض آن قرار بگیرد دچار مسمومیت شده و اگر در طولانی‌مدت و با مقادیر بالا درمعرض آن باشد منجربه‌فوت فرد می‌شود. رئیس ایمنی بهداشت و محیط‌زیست شرکت گاز خراسان رضوی گفت: «طبق آمارهای به‌دست‌آمده طی سال‌های گذشته تقریباً حدود ۷۰ الی ۸۰درصد دلیل گازگرفتگی که موجب فوت افراد شده مربوط به مشکلات دودکش‌ها بوده است». ایمانی‌فر توضیح داد: «کلاهک دودکش اَشکال متعددی دارد؛ یکسری از کلاهک‌ها به‌صورت سیمانی‌ست که در گذشته رایج بوده است. نوع دیگر از کلاهک‌های فلزی از جنس گالوانیزه و ضدزنگ به‌شکل حرف اچ (H) انگلیسی است که امروزه استفاده از آن توصیه می‌شود. کلاهک‌های اچ (H) مناسب‌ترین نوع کلاهک ازلحاظ مکش و دیگر نکات ایمنی هستند». وی تصریح کرد: «معمولاً دودکش در بالاترین نقطه پشت‌بام قرار می‌گیرد و ارتفاع معمول دودکش حداقل یک‌متر از سطح پشت‌بام است». رئیس ایمنی بهداشت و محیط‌زیست شرکت گاز خراسان رضوی افزود: «باتوجه‌به سرمای زودرس در شهر مشهد مهم‌ترین نکته در بحث دودکش‌های وسایل گازسوز این‌است‌که شهروندان قبل از نصب وسیله گازسوز ازجمله بخاری گازی، حتماً از باز‌بودن مسیر دودکش و وجود مکش کافی در آن مطمئن شوند». ایمانی‌فر خاطرنشان کرد: «شهروندان باید از بالای پشت‌بام از باز‌بودن مسیر دودکش اطمینان حاصل کرده و از داخل منزل، قبل از نصب بخاری با استفاده از یک شعله کبریت یا شمعِ روشن مسیر خروج دود را بررسی کنند به‌نحوی‌که شعله را در دهانه دودکش قرار دهند، اگر شعله به‌سمت مجرای دودکش کشیده شد، نشان می‌دهد که دودکش دارای مکش کافی‌ست». وی افزود: «توصیه می‌شود درون ساختمان از لوله استاندارد استفاده شود و از لوله‌های آلومینیومی نرم یا اصطلاحاً آکاردئونی که مختص هود آشپزخانه هستند به‌هیچ‌عنوان برای بخاری استفاده نکنند». رئیس ایمنی بهداشت و محیط‌زیست شرکت گاز خراسان رضوی برای جلوگیری از انفجار و نشت گاز عنوان کرد: «از عواملی که منجر به انفجار و نشت گاز می‌شود اتصالات و رابط بین وسیله گازسوز و شیر گاز است که شلنگ و بست دو جزء مهم آن هستند. شهروندان دقت کنند که شلنگ حتماً باید ویژه گاز، سالم، بدون شکستگی، ترک و از جنس استاندارد باشد. اکیداً توصیه می‌شود که از انواع دیگر شلنگ‌ها استفاده نشود. همچنین حتماً باید از بست‌های مخصوص شلنگ گاز استفاده کنند». ایمانی‌فر روش آزمایش ایمنی اتصالات تجهیزات گازسوز را این‌چنین عنوان کرد: «برای اطمینان از عدم نشت گاز از محل اتصالات توصیه به استفاده از مواد شوینده می‌شود. به‌طوری‌که مایع شوینده را با آب رقیق کرده و در محل اتصال بریزند، درصورتی‌که حباب ایجاد شد نشانه وجود نشت گاز است و باید اقدامات لازم برای جلوگیری از ورود گاز به بیرون را انجام دهند». وی شایع‌ترین علائم گازگرفتگی را سردرد، سرگیجه و حالت تهوع معرفی کرد و گفت: «شهروندان به‌محض بروز این علائم بدون علت قبلی باید سریعاً نسبت به بازکردن درب و پنجره‌ها اقدام کرده و منشأ نشت گاز را بررسی کنند و حتماً با اورژانس تماس بگیرند». رئیس ایمنی بهداشت و محیط‌زیست شرکت گاز خراسان رضوی توضیح داد: «برای جلوگیری از حوادث این‌چنینی سازمان‌ها و افراد اقدامات متنوعی انجام می‌دهند، اما مهم‌ترین فعالیتی که برای پیشگیری از وقوع چنین وقایعی تأثیرگذار است، فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی به‌موقع به مردم و همراهی آن‌ها با مسئولان است. درصورتی‌که شهروندان توصیه‌ها را به‌کار بگیرند، این‌موضوع خیلی در کاهش خطر مؤثر است».