از چالش معاش تا ضرورت اندیشه معاد

سرمایه اجتماعی، پیشرفت، تعالی و ... کلیدواژه‌هایی‌ست قفل‌گشا و حتی سدشکن. منتها باید در جای خود موردمطالعه و بررسی و راهکارسازی شود. ما اگر بتوانیم چالش‌های پیش‌ِروی این مفاهیم را مدیریت کنیم، قطعاً به فرداهای بهتری خواهیم رسید که حق مردم و ایران عزیز است. با نگاهی گذرا هم می‌توان دریافت و به‌تصریح گفت که سرمایه اجتماعی ما_ متأسفانه_ در شیب کاهشی قرار دارد. این بزرگ‌ترین داشته‌ای‌ست که یک کشور و نظام می‌تواند پایه‌های پیشرفت خود را در آن محکم کند و هندسه تعالی خود را با نظام سازی های متناسب در عرصه جامعه تحقق بخشد. قطعاً باید برای تغییر مسیر این شیب، چاره‌اندیشی کنیم و اولین راه گذر از این چالش، توجه به‌ضرورت های اجتماعی و شناخت نیازهای به‌روز شده است. قطعاً وقتی جامعه به چالش «‌معاش» گرفتار است و سفره‌اش هرروز کوچک‌تر می‌شود، نمی‌توان برای معرفت آموزی در حوزه معاد، فراخوان داد و از سفرهای درس آموزانه سخن گفت. زمانی می‌توان به استقبال این مفاهیم سازنده و گران‌قیمت رفت که نان به مسئله نخست زندگی تبدیل نشده باشد. اصولاً هم کسانی جویای مفاهیم و پویای راه هستند که از این مرز عبور کرده باشند. نگاه راهبردی به طبقه متوسط از همین نشات می‌گیرد که اینان با عبور از این مرز و نپیوستن به مترفین می‌توانند جامعه را به‌سمت کمال کمک کنند. در جامعه تکاملی‌ست که زیستن هم تعاملی می‌شود و انسان می‌تواند در دادوستد معرفت هم زمینه را برای فربه‌ای جان فراهم کند. اینجاست که سرمایه اجتماعی هرروز فزونی می‌گیرد و بستر برای بهتر شدن فراهم می‌آید. فضایی چنین هم نیازمند مدیران و مسئولانی رشید، توانا، ایثارگر است؛ کسانی که به این درک درست رسیده باشند که برای داشتن زندگی بهتر نباید راه خود را از دیگران جدا کرد بلکه باید راه به‌سوی آینده بهتر را برای همه گشود. در میان کوخ‌ها به کاخ رفتن نه شرط معرفت که بایسته عقل هم نیست؛ لذا کسانی که با ایجاد فاصله طبقاتی، راه خود را از مردم جدا می‌کنند خود به آسیب‌های متعدد گرفتار می‌شوند. واقعیت این‌است‌که مردم، حذف‌شدنی نیستند. حذف، سرانجام کسانی می‌شود که می‌خواهند دیگران را حذف کنند. باری، باید کاری کرد. کار را هم کاردانان می‌توانند انجام دهند. آنان که به بلوغ خود را ندیدن و ترجیح منافع ملی بر خواسته‌های فردی و جناحی رسیده‌اند. درکنار اینان اصلاح فرهنگی جامعه به‌سمت درست خواستن و به هنگام عمل کردن و مدیریت توقعات می‌تواند فضا را به‌سمت تعالی و افزایش سرمایه اجتماعی ببرد...