تاریخ‌سازان «عرضه اولیه سهام» در بازار بورس جهان

مصطفی رفعت /

دسامبر گذشته بود که Aramco یا همان «شرکت ملی نفت عربستان سعودی» که تحت تملک دولت مرکزی عربستان است و ازلحاظِ مالکیت ذخایر (نفت خام و گاز طبیعی) به‌عنوان یکی از ارزشمندترین شرکت‌های جهان محسوب می‌شود؛ وارد بازار بورس ریاض شد و رکورد «عرضه اولیه سهام» موسوم به IPO را شکست. البته چنین به‌نظر می‌رسد که این حکمرانی، برای مدت طولانی دوام نیاورده؛ زیرا خبر رسیده است که Ant Financial به‌عنوانِ یک شرکت فین‌تک فعال در حوزه پرداخت‌های آنلاین که البته گران‌ترین استارت‌آپ دراین‌حوزه با ارزشی معادل 150میلیارددلار و غولِ به‌اصطلاح «تک‌شاخ»ها محسوب می‌شود، پا به میدان این رقابت تاریخی گذاشته تا خودی نشان دهد؛ بااین‌اقدام، «آرامکو» به‌میزان قابلِ‌توجهی عقب خواهد نشست. گفته شده این برند چینی که به مجموعه بزرگ «علی‌بابا» تعلق دارد، بیش از 30میلیارددلار برای بورس چین و هنگ‌کنگ به‌ارمغان خواهد آورد؛ این‌درحالی‌ست‌که عرضه سهام عمومی «آرامکو» روی 29.4میلیارددلار متوقف شد. برای حصول اطمینان از این امر، باید تا سپتامبر 2020 صبر کنیم. البته باید به این‌موضوع نیز اشاره کرد که متصدیان «آرامکو» تنها کمتر از دودرصد سهام این شرکت را عمومی کردند؛ درحالی‌که درمورد شرکت Ant Financial صحبت از عرضه اولیه 15درصدی‌ست. آنچه «آرامکو» انجام داد، بخشی از برنامه بزرگ سعودی‌ها به‌جهتِ کاهش وابستگی به درآمدهای نفتیِ این کشور بود که با استقبال خوبی نیز مواجه شد. طرح تحول اقتصادیِ موردِ‌نظرِ «محمد بن سلمان» (ولیعهد 34ساله عربستان) که باعنوانِ «چشم‌انداز 2030» از آن یاد می‌کند، همان شیوه آزموده‌شده افزایش سرمایه‌گذاری‌های داخلی و تنوع‌بخشی به بازار، با استفاده از قدرت عرضه اولیه سهام شرکت‌های پرقدرت تجاری‌ست. بااین‌حال، به‌نظر می‌رسد که چینی‌ها وارد عمل شده‌اند تا در این بازار نفس‌گیر، آن‌ها را پشتِ‌سر بگذارند. گزارش ارائه‌شده ازسویِ داده‌پردازیِ Statista به‌تاریخِ 21 اوت 2020 نشان می‌دهد که درحال‌حاضر، از فهرست شرکت‌های رکوردشکن در IPO؛ سه‌عنوان متعلق به شرکت‌های چینی‌ست و اولین شرکت آمریکایی که نامش دراین‌سیاهه دیده می‌شود (General Motors)، در رتبه هفتم قرار دارد که بی‌شک با ورود Ant Financial، به رده هشتم جدول عقب‌نشینی خواهد کرد. نام دو کشور «ژاپن» و «ایتالیا» نیز در میان این شرکت‌ها دیده می‌شود.

چین                   *30

عربستان سعودی    29.4

چین                  25.0

ژاپن                 23.5

چین                  22.1

چین                 21.9

هنگ‌کنگ              20.5

آمریکا                20.1

ژاپن                 18.4

آمریکا                17.8

ایتالیا                   17.4

آمریکا                 16.0