مولوی ایرانی‌ست یا ترک؟

سرزمین علم‌پرور و اندیشه‌گستر ایران از 30قرن پیش در علم و ادب و فرهنگ سرآمد کشورهای جهان بوده و در کنار تمدن رم، یونان و مصر، پایگاه و خاستگاه بسیاری از فضلا و علمای جهان هستی بوده است. اشتهار و آوازه ایرانیان در پهنای کره زمین بر هیچ قوم و ملتی پوشیده نیست؛ اما متاسفانه در چندقرن اخیر، کشور ما به‌ویژه مسئولین، قدر و منزلت چنین ارزش‌هایی را لحاظ نکرده، تا‌جایی‌که بسیاری‌از این‌ارزش‌ها دراصطلاح به‌نام ما و به‌کام دیگران بوده است. صنایع و آثار ملی نیز به‌همین‌سرنوشت دچار شده است. هم‌اکنون در فهرست آثار به‌ثبت‌رسیده در جهان، بسیاری‌از این‌آثار جایگاه و خاستگاه اصلی آن ایران پرافتخار ما بوده که به‌واسطه کاهلی ما، به‌نام سایر کشورها به‌ثبت رسیده است. در کشور ما دانشمندان و شعرایی چون حافظ، سعدی، شمس تبریزی، مولوی، زکریای رازی، ابوعلی‌سینا و هزاران چهره جهانی که ذکر نام آنان در ده‌ها مقاله نیز جای نمی‌گیرد؛ ازجمله چهره‌های مطرح و نامی دو دانشمند به نام‌های شمس تبریزی و مولوی‌ست که نه‌تنها در دل و یاد ایرانیان باقی‌ست؛ بلکه بسیاری‌از نامداران جهانی نیز از اینان به نیکی یاد می‌کنند. امروز مقاله ما از مولانا جلال‌الدین محمد بلخی یاد می‌کند که ارزش و قداست او در دل ایرانیان به‌جای‌مانده و به‌یقین در قرن‌های آینده نیز چون او، کمتر فرهیخته‌ای، اشتهاری جهانی پیدا خواهد کرد. امسال که مصادف با هفتصدو‌چهل‌و‌چهارمین سالگرد وفات اوست، به‌یاد این‌انسان برجسته دنیای اسلام، بیش‌از 100 برنامه پیرامون شخصیت و آثار او تدارک دیده شده است. از مهم‌ترین برنامه‌هایی که در بارگاه مولانا همه‌ساله برگزار می‌شود، رقص سماع است که بسیار جالب و دیدنی‌ست؛ هزاران‌نفر از سراسر جهان به شهر 700هزارنفری قونیه سفر می‌کنند و علاوه‌بر زیارت مقبره مولانا در 10 شب حضور، ازاین‌مراسم و ده‌ها مراسم دیگر، به‌گفته خودشان فیض می‌برند. مقبره مولانا به عبادتگاهی تبدیل‌شده که در آن قبور بسیاری از نزدیکان وی در آن قرار دارد. این‌بارگاه در زبان محلی قونیه "درگاه" نامیده می‌شود. این‌تاسیسات که در بنایی به‌مساحت 4500مترمربع ایجاد شده، ازسوی دیگر به جایگاه عاشقان و عارفان کشورهای اسلامی تبدیل شده که سالانه صدهاهزارنفر توریست و گردشگر داخلی و خارجی از آن دیدن می‌کنند و قونیه را به یک قطب گردشگری برای ترکیه تبدیل کرده است. اینکه چرا مولوی در قونیه آرمیده است و چگونه کشور ترکیه مولانا را از اهالی ترک معرفی می‌کند، نشئت‌گرفته از بی‌توجهی چندقرن اخیر ایرانیان است که می‌توانست جایگاه اصلی و خاستگاه این‌شاعر و عارف نامی، ایران باشد نه ترکیه. باز جای شکرش باقی‌ست که درون آرامگاه این‌عارف یگانه تمامی دست‌نوشته‌ها، منبت‌کاری‌ها و سنگ‌نوشته‌ها با خط زیبای فارسی منقش شده که خود حکایت از فارسی‌بودن او دارد. در اینجا باید یادآور شویم که به عقیده گردشگران و فعالان حوزه گردشگری، برگزاری جشن‌ها و همایش‌های مولوی و جذب صدهاهزار گردشگر به قونیه، نمی‌تواند حاصل تلاش و برنامه‌ریزی یک‌روزه ترک‌ها باشد. این‌تشریفات، حاصل تدوین و برنامه‌ریزی درازمدتی‌ست که هم‌اکنون باعث شده سالیانه 25میلیون گردشگر از ترکیه بازدید کنند. این‌بازدیدها در زمینه‌های دینی و مذهبی چون قونیه، ورزشی و گردشگری و کنار دریا و... است. کاش مسئولین گردشگری ایران که در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شکل‌گرفته از این‌همه موقعیت‌های خدادادی در کشور ایران، نهایت استفاده را می‌بردند تا در حوزه گردشگری، باوجود این‌همه مظاهر و امکانات چهارفصلی که کشور ما دارد؛ شاهد رونق بیشتر باشیم و توریست و گردشگر بیشتری به ایران سفر کنند تا در اقتصاد تک‌محصولی ما که در آن توجه‌ها بیشتر به نفت، انرژی و فروش آن معطوف شده، درزمینه گردشگری و توریست نیز بتوانیم به‌صورت فعال و پویا باعث ورود ارز قابل توجهی به کشور از این طریق شویم. انشاالله.