مصطفی رفعت/هنگامیکه مجمع جهانی اقتصاد (WEF) گزارش سالانه «ریسکها و خطرات جهانی» خود را منتشر کرد؛ آنرا در دو دسته پنجگانه بهلحاظِ احتمال و شدت وقوع بهانتشار رساند که در هردویِ آنها، خطرات زیستمحیطی، بیشترین موارد را بهخود اختصاص داده بودند. اینک، درحالیکه تا پایان سال جاری میلادی، مدتزمان زیادی باقی نمانده است؛ نگاهی دوباره به این فهرست خواهیم انداخت تا جهان پرمخاطره را اینبار از زاویهای تازه بهنظاره بنشینیم. این گزارش عنوان میکند که اساساً مخاطرات جهانی درحالِافزایش بوده و در سالهای اخیر، شدت نیز گرفته است. کارشناسان WEF به دو روش این ریسکها را بررسی کردهاند؛ اول ازاینمنظر که احتمال وقوع آنها چگونه است و دوم اینکه اگر رخ دهند، تأثیر و شدت آنها چقدر خواهد بود. وقتیکه سال 2009 این گزارش منتشر شد؛ بحرانهای اقتصادی، در خط مقدم مخاطرات جهانی بودند و اگرچه یکدههبعد یعنی امسال (2019) همچنان با جهانی پر از مشکلات و معضلات اقتصادی روبهرو هستیم؛ اما تغییرات آبوهوایی هم رفتهرفته خود را به صدر این خطرات رسانده و حتی به یکی از عوامل تهدید جدی جهان در سالهای آتی تبدیل شده. البته باید توجه داشت که فراگیرشدن پدیده اینترنت و گسترش فعالیتهای مبتنی بر آن نیز، خود به یک عامل تحریککننده بدل شده که میتواند زیرساختهای کلیدی جوامع را با خطرات مختلفی؛ ازجمله سرقت هویت، انتشار اخبار جعلی و حملات سایبری مواجه سازد که نمونههایی از آنها را در چندسالِاخیر مشاهده کردهایم. گزارش سالانه ریسک جهانی، این چشمانداز را پیشِروی برنامهریزان و مقامات بالادستی و تصمیمگیرندگان عرصههای مختلف در کشورها قرار میدهد تا براساسِآن، چارهاندیشی کرده و احتمال وقوع خطرات گوناگون را تاحدِامکان کاهش دهند. در اینفوگراف امروز، این خطرات که جهان ما را بهچالش کشیدهاند، برپایه میزان اهمیتشان که بهصورتِ درصد مشخص شده، مرور میکنیم.
مقابله اقتصادی بین دولتها 91درصد
توافقات اثرگذار بر مبادلات تجاری 88درصد
تنش سیاسی بین کشورها 85درصد
حملات سایبری (پول و دادهها) 82درصد
حملات سایبری (اطلاعات طبقهبندیشده) 80درصد
ناتوانی در مقابله با ناامنیهای مجازی 73درصد
پوپولیست و ملیگرایی افراطی 72درصد
اخبار جعلی و سلطه رسانههای نامعتبر 69درصد
تفرقههای شدید درونکشوری 67درصد
سرقت هویت 64درصد
ناکارآمدی برنامههای مقابله با تغییر اقلیم 64درصد