کد خبر:
139374
| تاریخ مخابره:
۱۳۹۹ دوشنبه ۲۸ مهر -
07:31
آینده انرژی باد در ایران چه خواهد بود؟
هرچندکه درطول بیش از دودهه گذشته که از احداث اولین نیروگاه‌های بادی کشور می‌گذرد، رشد این نیروگاه‌ها آهنگی نسبتاً پیوسته و البته کند داشته و تنها پس از تصویب قانون خرید تضمینی برق از نیروگاه‌های تجدیدپذیر، این‌روند تاحدودی شتاب گرفته است؛ اما به‌نظر می‌رسد که آینده این انرژی باتوجه‌به ظرفیت‌های بالای کشور دراین‌حوزه درخشان باشد. به‌گزارش ایسنا؛ ایران با داشتن ظرفیت قابل‌توجه انواع انرژی‌ها تجدیدپذیر؛ به‌ویژه انرژی بادی، می‌تواند علاوه‌بر تأمین بخشی از انرژی موردنیاز خود از این منابع، اثرات زیان‌بار تولید انرژی از منابع فسیلی را کاهش داده و موجبات توسعه مناطق محرومی نظیر استان سیستان و بلوچستان را که از بادخیزترین و درعین‌حال محروم‌ترین مناطق کشور است، فراهم آورد. دورنمای آینده اقتصادی استفاده از انرژی باد در ایران بیانگر این‌است‌که استفاده از این انرژی موجب صرفه‌جویی فراورده‌های نفتی به‌عنوان سوخت می‌شود. صرفه‌جویی حاصله در درجه اول، موجب حفظ فراورده‌های نفتی شده که امکان صادرات و مهم‌تراینکه تبدیل آن‌ها به مشتقات بسیارزیاد پتروشیمی با ارزش‌افزوده بالا فراهم می‌سازد. در درجه دوم، تولید الکتریسیته از این انرژی فاقد هرگونه آلودگی زیست‌محیطی بوده که همین، کمک شایانی به حفظ طبیعت سالم محیط زیست کرده و درنتیجه، مسیر برای دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی، اجتماعی فراهم می‌شود. استفاده از انرژی باد در ایران علاوه‌بر عمران و آبادانی؛ موجب ایجاد مشاغل جدید شده و بالاخره با بومی‌سازی فناوری انرژی باد، اقتصاد کشور رشد بیشتری خواهد داشت. در ارزیابی نیروگاه‌های بادی، هزینه‌ها و درآمدهای طرح، مدت‌زمان برگشت سرمایه، قیمت انرژی الکتریکی تولیدی و نرخ بازده داخلی سرمایه، شاخص‌های نهایی برای مقایسه کامل مؤلفه‌های مختلف است. ازآنجاکه برای گسترش سیستم عرضه انرژی الکتریکی توسعه پایدار را تعقیب می‌کنیم، باید تمام هزینه‌ها و منافع اجتماعی هر مولد را مدنظر قرار دهیم. باید درنظر داشت که از بین صرفه‌های اقتصادی و غیراقتصادی، تنها هزینه دفع آلاینده‌های زیست‌محیطی و تصفیه گازهای مضر متصاعد از نیروگاه‌های فسیلی می‌تواند به‌صورت کمی در محاسبات وارد شود. این هزینه‌ها دربرگیرنده تمام اثرات زیست‌محیطی آلاینده‌ها در کوتاه‌مدت و بلندمدت ازقبیل تولید Sox و Nox و Cox و هیدروکربورها و سایر گازهای سمی، آلودگی آب‌وخاک و ایجاد باران‌های اسیدی و تولید گازهای گلخانه‌ای‌ست. ضمناً طبق اعلام سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق هزینه تولید برق از انرژی باد در دودهه‌گذشته به‌طور فراوانی کاهش یافته است. برق تولید‌شده توسط انرژی باد در سال ۱۹۷۵، حدود ۳۰سنت برای هر کیلووات ساعت بوده؛ اما اکنون به کمتر از پنج‌سنت رسیده است. توسعه توربین‌های جدید قیمت را نیز کمتر خواهند کرد. همچنین در دنیا پنج کشور «آلمان، آمریکا، اسپانیا، دانمارک و هند» پیشتاز دیگران هستند و کل ظرفیت نصب توربین‌های بادی در دنیا تا پایان سال ۲۰۰۴ برابر ۶۱۶.۴۷گیگاوات است. درضمن، کل سرمایه‌درگردش صنعت انرژی باد جهان در سال ۲۰۰۲ برابر با ۱۳۸۱ (خورشیدی) برابر با هفت‌میلیاردیورو بوده است. قیمت سرمایه‌گذاری انرژی باد در حدود ۱۰۰۰دلار بر کیلووات برآورد می‌شود که در حدود ۷۵۰دلار آن به هزینه تجهیزات و مابقی، به هزینه‌های آماده‌کردن سایت و نصب و راه‌اندازی مرتبط می‌شود. طی چندسال‌اخیر، با بزرگ‌تر‌شدن سایز توربین‌های تجاری، قیمت سرمایه‌گذاری آن‌ها کاهش یافته است. این‌درشرایطی‌ست‌که طبق گفته‌های محمد ساتکین (رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری برق ایران) ظرفیت کشورمان در انرژی بادی بی‌نظیر است. بخش انرژی خورشیدی ایران درواقع، از بهترین مناطق جهان است و تلاش می‌شود از این ظرفیت‌ها به‌بهترین‌نحو استفاده شود. او بابیان‌اینکه «شمال زابل، خواف و دورح» سه منطقه بادخیز در شرق کشور هستند که بخش زابل، ارزشمندترین بخش ازنظر تولید انرژی بادی‌ست و ظرفیت تولید حدود ۳۰۰۰مگاواتی برای آن پیش‌بینی‌شده است. وی خواف را دارای یکی از بی‌نظیرترین بادهای جهان توصیف کرد و خاطرنشان ساخت: «پیش‌بینی تولید بیش از ۱۰۰۰مگاوات برق از این بادها صورت گرفته». ساتکین، منطقه دورح را هم از بهترین مناطق بادخیز شرق کشور توصیف کرد که در هفته‌های اخیر، یک نیروگاه بادی ۵۰مگاواتی در آن نصب شده و ادامه داد: «پیش‌بینی می‌شود بتوان از این ناحیه نیز چند‌هزارمگاوات برق تولید کرد». معاون وزیر نیرو، به تدوین اطلس باد کشور توسط سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری برق اشاره و آن‌را یکی از دقیق‌ترین اطلس‌های تدوین‌شده در سطح جهان توصیف کرد. درواقع، هنگام تدوین اطلس برای به‌دست‌آمدن دقیق‌تر زوایا حتی به خاک افغانستان نفوذ صورت گرفته و با کمک شرکت‌های آلمانی و دانمارکی، این اطلس که درنوع‌خود بی‌نظیر بوده، تدوین شد. احتمال انجام پروژه‌های مشترک درزمینه تولید برق از ظرفیت بادی در آینده دور‌از‌انتظار نخواهد بود. در کل جهان نیز مسیر توسعه انرژی بادی درحال‌توسعه است؛ تاجایی‌که براساس اعلام تحلیل گروه محیط زیستی انگلیسی امبر؛ سهم انرژی بادی و خورشیدی در سبد جهانی تولید برق طی پنج‌سال‌گذشته دوبرابر شد و جهان را به مسیر محدودکردن پیامدهای گرمایش جهانی نزدیک کرد. منابع تجدیدپذیر حدود ۱۰درصد از برق در اکثر نقاط جهان را در نیمه نخست سال ۲۰۲۰ تشکیل دادند. با تعطیلی‌هایی که برای مهار شیوع ویروس کرونا انجام گرفت و تقاضای کلی برای برق را کاهش داد و به تجدیدپذیرها فرصت داد سهمشان را بهبود ببخشند، کربن‌زدایی شبکه برق امسال تقویت شد. امبر به تحلیل تولید برق در ۴۸ کشوری که در ۸۳درصد از تولید برق جهانی سهم دارند، پرداخت و یافته‌های این بررسی نشان داد که نیروی بادی و خورشیدی در نیمه اول سال ۲۰۲۰ درمقایسه‌با مدت مشابه سال گذشته ۱۴درصد افزایش یافت؛ درحالی‌که تقاضای جهانی تحت‌تأثیر پاندمی ویروس کرونا سه‌درصد کاهش داشت. هم‌زمان با توسعه توربین‌های بادی و پنل‌های خورشیدی، سهم زغال‌سنگ از سبد تولید برق در سراسر جهان کاهش پیدا کرده است و در برخی از کشورها که عمدتاً کشورهای اروپای غربی هستند، زغال‌سنگ از تولید نیرو حذف شده است.