کد خبر:
139533
| تاریخ مخابره:
۱۳۹۹ شنبه ۸ آذر -
07:58
بیکیفیتی صادرات غذایی
علیاکبر بهبهانی
دوسال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و پس از فروپاشی شوروی، یک بازار گسترده از اقلام غذایی محصول کشورمان برای صدور به کشورهای آسیای میانه ایجاد شد؛ و کشورهایی چون ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان، تاجیکستان و حتی ازبکستان و بهخصوص کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس، همچون قطر، امارات متحده عربی، کویت و یمن و افغانستان و پاکستان، از خریداران این مواد غذایی بودند؛ اقلامی چون ماکارونی، حبوبات، کشمش، هندوانه، گوجهفرنگی، سیبزمینی و حتی محصولات سردرختی، ازجمله کالاهای صادراتی شد و ازاینراه درآمد خوبی برای کشورمان بهارمغان آمد؛ اما متأسفانه پارهای از صادرکنندگان هم ازنظر کیفی و هم ازنظر کمی، از کالاهای خود کاستند و بازاری به این بزرگی را بهجهت سودجویی بیشتر از دست دادند. درمقابل، کشور ترکیه بهشدت دستبهکار شد و کالاهای خود را مرغوبتر از مشابه ایرانی خود کرد و توانست مبالغ هنگفتی ازاینراه عاید کشور و مردم ترکیه کند. ازجهت کمی نیز صادرکنندگان ایرانی از وزن کالاهای خود کم کرده و ازاینراه غیراصولی و غیرحلال، در کوتاهمدت استفاده کردند؛ اما در درازمدت این بازار بزرگ را از دست دادند. براینمونه، ماکارونی 1 کیلویی یا 1000گرمی را با وزن 900گرم، صادر کردند. همینطور رب گوجهفرنگی را در قوطیهای 1 کیلویی، بهمیزان 900گرم بستهبندی شد و درنتیجه چون از راه ناصواب، کسب درآمد کردند، با گذشت زمان، خریداران کالاها و اقلام غذایی، از واردات از ایران منصرف شدند و روی به سایر کشورها آوردند. درمورد هندوانه، گوجهفرنگی و سیبزمینی هم که بازار مهمی از عراق و امارات متحده عربی دراختیار ما بود، با رویه ناصواب و عرضه نوع نامرغوبتر این اقلام را به این دو کشور، امارات متحده عربی، بهبهانه واهی بیماری، هندوانه ارسالی ایران را پس فرستاد که تمامی آن معدوم شد. قابلذکراست؛ برای هرکیلو هندوانه، بیش از 40لیتر آب نیاز است که درنتیجه با هزینه کارگر و غیره، هرکیلو هندوانه بهپای ملت ایران، کیلویی 100هزارتومان هزینه برداشته است و ما ناچاریم کیلویی دودلار به امارات بفروشیم که با مقایسه این قیمتها، میلیاردهاتومان برای هندوانه متضرر شدهایم. درمورد گوجهفرنگی که سههفته پیش به کیلویی 40هزارتومان افزایش قیمت پیدا کرد، میلیونهاکیلو از آن بهعلت عدم خرید عراق، روی دست کشاورزان ماند و میلیاردهاتومان نیز ضرر وارد شد؛ بنابراین دراینزمینه سازمانهای نظارتی بهویژه وزارت صمت، بازرگانی و کشاورزی، باید بهصورت سازمانیافته و با جدیت هرچهبیشتر، برای اصلاح اینوضعیت غیرعادی اقدام لازم را معمول بدارند. بدیهیست؛ وقتی بهواسطه تحریمها، کشور درزمینه صادرات نفت عاجز است، باید دولت و وزرای مسئول، از هر کوششی برای سروساماندادن به این وضع ناهنجار، فروگذار نکنند تا کشور ما بتواند ازطریق صادرات به این کشورها و همچنین به مشتریان جدید دیگری، اولاً به کشاورزی خدمت کرده باشد، ثانیاً ازطریق صادرات اقلام غذایی، برای کشور و پشتوانه اقتصادی آن، قدمهای مثبتی برداشته باشد؛ اما باید نسبت به فرهنگسازی برای فروشندگان ازطریق سمینارها، جلسات و بهخصوص ازطریق رسانه ملی، موجبات افزایش معلومات اقتصادی آنان را فراهم آورد. بدیهیست؛ در زمینه صنایع نیز سطح تولیدات داخلی، نسبت به گذشته بسیار بالاتر رفته و ازنظر کیفی و کمی به سطح قابل قبولی رسیده است که بازاریابی برای آن ضرورت دارد.