«زنان»، ستون فقرات سیستمهای کشاورزی و غذاییِ جهان هستند؛ مقاله اندیشکده Food Tank که با این جمله آغاز شده؛ بااشارهبه گزارش «بانک جهانی» درباره وجود تبعیضهای جنسیتی در صنایع غذایی آورده: زنان تقریباً نیمی از نیروی کار فعالِ بخش کشاورزی در کشورهای درحالتوسعه را تشکیل میدهند؛ بااینحال، معمولاً منابع کمتری از زمینها، آموزشها، خدمات مالی و بانکی و ... را نسبت به مردان دراختیار دارند. با وجود این موانع؛ زنان در سراسر کره خاکی بهعنوان رهبرانی مؤثر در کارزار عدالت تغذیه ظاهر شدهاند؛ از تلاش برای توانمندسازی کشاورزان خردهمالک در کشورهای متوسط و کمدرآمد گرفته تا کمک به ایجاد مراکز غذایی با کاربریِ دارویی؛ و راهاندازی کسبوکارهایی در حوزه غذا یا تأمین نیازهای تغذیهای پایدار و قابلدسترس برای نیازمندان. بهتازگی، سایت «جایزه جهانی غذا» (WFP) نام برنده سال 2021 را اعلام کرد: «شاکونتالا هراکسین تیلستد»؛ محقق درباره نوعی ماهی مغذی حاوی ویتامینهای موردنیاز جوامع کمدرآمد که اگرچه شهروند دانمارک است؛ اما در سال 1949 در ترینیدادوتوباگو متولد شده. بهلطفِ این خانم دکتر، میلیونها خانواده کمدرآمد در جهان، از مواد مغذی اصلی استفاده میکنند و نوآوریهای او، زندگی را دگرگون کرده؛ تاجاییکه سازمان «آبزیپروری بدون مرز»، او را بهدلیل سهمش در ایجاد سازوکاری در غلبه بر کمبود عناصر غذایی در جوامع کمدرآمد آسیا و آفریقا، بهعنوان زن ماه معرفی کرد. البته کم نبودهاند زنانیکه در امر «جنبش عدالت غذایی» (FJM) درخشیدهاند که در گزارش اینهفته، به 10 موردشان اشاره میکنیم.
امی و روت آنسلو
خواهران کارآفرینانی بریتانیایی که HISBE Food را با این ایده راه انداختند که یک فروشگاه مواد غذایی متفاوت، اساساً چگونه باید باشد؟ آنها اصل را بر ارائه غذایی سلامت؛ اما بهصرفه برای مشتریانی قرار دادند که دنبال تهیه محصولاتی ارزان، مغذی و با کمترینمیزان ضایعات و آسیبرسانی به طبیعت هستند.
آترام پادما بای
این خانم هندی، پس از انتخاب بهعنوان دهدار، وامی گرفت تا ابزارآلات مدرنی را که مردم روستا توان خرید یا پرداخت اجارههای بالای آنها را نداشتند، تأمین کند. اینگونه، کشاورزان روستای او و هفت روستای مجاور (بیش از دوهزارنفر)، با هزینه ناچیز و گاه رایگان، به فعالیت خود ادامه دادند.
جمیله عباس
او با استفاده از جادویِ فنآوری تلفنهمراه، فرصتی را برای کشاورزان فقیر در کنیا ایجاد کرد تا به اطلاعات واقعی درمورد قیمت نهادهها یا محصولات دسترسی داشته باشند و بدون حضور دلالها عمل کنند. او پلتفرمی آنلاین باعنوان M-Farm ایجاد کرد که به پل ارتباطی کشاورزان خُرد کشورش تبدیل شد.
جیلیان هیشاو
او با درک چالشهای سامانمند و تبعیضاتی كه كشاورزان سیاهپوست در ایالات متحده با آن روبهرو هستند، خدمات مدیریت منابع خانواده كشاورزی F.A.R.M.S را تأسیس كرد كه به كشاورزان محروم کمک میکند تا مالكیت خود را بر مزارعشان؛ چه با ارائه وام و چه راهکارهای قانونی و حقوقی، حفظ كنند.
شارون کیتون
مدیر مجموعه Seeds & Chips که تلاش دارد افراد خوشفکر را برای ایجاد تغییر در حوزه مواد غذایی گردِهم بیاورد. از سال تأسیس این سازمان در ایتالیا (2015) بیش از 12000 کارآفرین و ایدهپرداز برای این اجلاس جهانی دورهم جمع شدهاند. او معتقد است؛ تهدید آینده غذایی، دردی مشترک است.
لین گرولکس
مدیرعامل «انجمن زنان بومی کانادا» (NWAC) که بر تحقیقات ملی مواد غذایی و حفاظت از محیط زیست و پایداری تمرکز دارد. از وقتی او به این انجمن ملحق شده؛ یعنی سال 2017، تعداد کارکنان آنجا از 12نفر به بیش از 80نفر رسیده که حاکی از گسترش فعالیتهای اثرگذار اینمجموعه است.
الیزابت مپوفو
یک فعال حوزه کشاورزیِ در زیمبابوه که زندگی خود را وقف تلاش برای بهبود فعالیت کشاورزان خردهمالک و حقوق زنان دراینزمینه کرده. او هماهنگکننده بزرگترین جنبش دهقانی جهان؛ یعنی La Via Campesina است؛ ائتلافی متشکل از 164 سازمان در 73 کشور که به توانمندسازیِ کشاورزان کوچک و متوسط کمک میکند.
هایلی توماس
او متفاوتترین گروه هدف را برای ترویج سالمزیستی انتخاب کرده: کودکان؛ قشری که راحت نمیتوان آنها را با ارزشهای تغذیهای آشتی داد. بااینحال، او که خود از 12سالگی بهعنوان یک فعال غذایی، با راهاندازیِ سایت HAPPY وارد عمل شده؛ حالا یک سخنران انگیزشیِ تغذیه با مخاطبانی فراتر از زادگاهش جامائیکاست.
لیا پنیمن
میتوان گفت که مأموریت Soul Fire Farm؛ ریشهکنسازیِ نژادپرستی در صنایع غذایی و درکنارش، ارائه یک برنامه غذایی بهشکل توزیع رایگان برای جامعه فقیر قاره آفریقا؛ بهویژه کشور هائیتیست. او بارها ازسوی بنیادهای حامیِ اینگونه اقدامات، برنده جوایز بشردوستانه شده و بهعنوان فرد منتخب ایدههای خلاق غذایی معرفی شده است.
ماری هاگا
معاون بخش روابط خارجی «صندوق بینالملل توسعه کشاورزی» (IFAD) که مدتی مدیر اجرایی Crop Trust نیز بود؛ سازمانی غیرانتفاعی که تلاش کرده تنوع و پایداری محصولات کشاورزی را ارتقاء دهد. او که بهعنوان معاون وزیر امور خارجه؛ و مدیر انرژیهای تجدیدپذیر در فدراسیون صنایع نروژ کار کرده؛ حامی کشاورزیِ غیرصنعتیست.
مصطفی رفعت