کد خبر:
290960
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۰ دوشنبه ۱۷ آبان -
07:43
ضرورت تصحیح اشتباه محاسباتی غرب در مذاکرات هستهای
اعلام دستیابی به ۲۵کیلوگرم اورانیوم ۶۰درصدی ازسوی سخنگوی سازمان انرژی اتمی باردیگر نشان داد که فرایند تعلل و تطویل مذاکرات با تهران ازسوی غربیها نتیجه موردنظر آنها را نداشته و بهتر است این کشورها با تصحیح اشتباه محاسباتی خود رویکرد واقعبینانهای را درپیش بگیرند. بهگزارش ایرنا؛ اظهارات بهروز کمالوندی در مراسم گرامیداشت روز ۱۳ آبان، بازتابی گسترده در محافل سیاسی و رسانهای داشت؛ اما مگر کمالوندی درباره پیشرفتهای صنعت هستهای چه گفته بود؟ او بااشارهبه پیشرفتهای هستهای جمهوری اسلامی گفته بود: «ما مدتی محدودیت داشتیم؛ اما خوشبختانه با قانون اقدام راهبردی مجلس دستوبالمان باز شد. طبق قانون از ما ۱۲۰کیلوگرم (اورانیوم) 20درصد خواستند؛ اما الآن از ۲۱۰کیلوگرم عبور کردهایم. علاوهبراین تاکنون ۲۵کیلوگرم 60درصد تولید کردهایم که بهاستثنای جوامع دارای سلاح هستهای، هیچ کشوری قادر به تولید آن نیست». ایران براساس مصوبه آذرماه پارسال مجلس شورای اسلامی، باعنوان قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها، تعداد سانتریفیوژهای پیشرفتهاش را افزایش داده و میزان غنیسازی اورانیوم را به سطوح بالاتر رسانده. این مصوبه واکنشی به بدعهدی آمریکا و اعمال تحریمهای گسترده علیه ایران بود؛ بااینحال اکنون ایالات متحده و سه کشور اروپایی طرف توافق هستهای پیشرفتهای ایران را نگرانکننده میخوانند. سخنگوی سازمان انرژی اتمی بااشارهبه تأکید مقام معظم رهبری بر حوزه صنعت هستهای بهعنوان حوزه اقتدار، خاطرنشان کرد؛ فناوریهای پیشرفته مثل هستهای، نانو و ... دستاورد و توانمندی ایران است. پیشرفت دراینحوزهها مانند سلاح است و بازدارندگی ایجاد میکند. دراینصنعت، کیفیت 20درصد از دیگر صنایع بالاتر بوده؛ یعنی باید 120درصد به آن اطمینان داشته باشید. ازاینرو، خواستند آنرا از ما بگیرند؛ اما اعتراف کردند که دیگر نمیتوانند. دراینسازمان هرچه اراده کنیم انجام میدهیم. کمالوندی باتأکیدبراینکه صنعت هستهای صنعت ریشهداریست، گفت: «بهخاطر مسائل مذاکراتی برجام به عقب رفتیم؛ اما وقتی اراده شد روبهجلو برویم، دیدید با چه شتابی روبهجلو حرکت کردیم و تکالیفی که قانون مشخص کرده بود را بسیاربالاتر از انتظارات انجام دادیم. صنعت هستهای صنعت قویست که مایه اقتدار، افتخار و غرور کشور است. کشورهای استکباری الآن اذعان کردهاند که دیگر نمیتوانند این صنعت را از جمهوری اسلامی ایران بگیرند». سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره اهمیت و سطح صنعت هستهای گفت: «این صنعت جلوتر از همه صنایع است و میتواند آنها را بهحرکت درآورد. کیفیت و استانداردهای آن بسیاربالاتر از دیگر صنایع است. وقتی دراینصنعت تسلط دارید، درواقع زمینه را برای کیفیت بالای دیگر صنایع فراهم کردهاید. آنها میدانند این صنعت، نقطه حساس و کلیدیست؛ لذا تلاش میکنند ایران را از یک مؤلفه مهم قدرت، اینگونه محروم کنند. موضوع هستهای را سیاسی کردهاند و اتهام میزنند که دنبال سلاح هستیم؛ درحالیکه خودشان سلاح دارند و استفاده کردهاند». طی سالهای اخیر، برخی از مقامات غربی به قدرت و توان ایران درزمینه هستهای اذعان کرده بودند؛ جدیدترین مورد ازایندست اظهارات وندی شرمن (مذاکرهکننده پیشین آمریکایی) و اذعانش به قدرت ایران در صنعت و دانش هستهایست. وی در مذاکرات هستهای چندسالقبل در یک مصاحبه پادکستی با برنامه Negotiators (مذاکرهکنندگان) از مجله «فارنپالیسی» درباره سالهای قبل از آغاز مذاکرات برجام گفت: «ایالات متحده در همه نشستهای رسمی گفته بود ایران نباید هیچ تأسیسات غنیسازی یا برنامه غنیسازی یا چیزهایی ازایندست داشته باشد». این مقام آمریکایی اضافه کرد: «غنیسازی اورانیوم، یکی از روشهای رساندن مواد هستهای به درجهایست که قابلاستفاده در سلاح هستهای باشند. روش دیگر، پلوتونیوم است. ما میخواستیم اینرا (برنامه غنیسازی ایران) را تا ابد تعطیل کنیم تا آنها هیچ غنیسازیای نداشته باشند؛ اما اوباما به این درک رسیده بود که مردم نمیتوانند دانشی را که یاد گرفتهاند، از یاد ببرند. اینبودکه گفت دربارهاینکه ایران، یک برنامه غنیسازی کوچک، محدود و غیرنظامی که ذیل معاهده منع اشاعه تسلیحات اتمی مجاز باشد و آژانس اتمی بر آن نظارت کند، تأمل خواهد کرد». طبق اعلام علی باقری (معاون وزیر امور خارجه)؛ قرار است مذاکرات برای رفع تحریمهای ظالمانه ایران، هشتم آذرماه در وین از سر گرفته شود؛ موضوعی که با استقبال طرفهای غربی مواجه شده. بااینحال، انتظار میرود شاهد تغییری در رویکرد غربیها و حاکمشدن رویکرد واقعبینانه ازسوی غربیها در مذاکرات آتی باشیم و دراینصورت میتوان مذاکرات موفقیتآمیز و منتج به نتیجهای را انتظار داشت. البته دستیابی به ۲۵کیلوگرم اورانیوم ۶۰درصد از جهاتی نشانگر قابلیتها و توانمندی متخصصان صنعت هستهای ایران و بومیشدن این دانش در ایران است؛ بااینحال، ازسویدیگر و از بابت ابراز نگرانی غربیها باید گفت که این اتفاق نتیجه زیادهخواهی آمریکا و اشتباه محاسباتی غربیها در تمام سالهای اخیر بوده است. ایران و ۱+۵ بعد از ماهها مذاکره در قالب مکانیسم برجام توافق کردند آمریکا و غرب تحریمهای اعمالشده بر ایران را رفع کنند و ایران هم محدودیتهای مشخصی بر صنعت هستهای خود اعمال کند؛ درواقع این توافق داده و ستاندههای مشخصی داشت که باید عملیاتی میشد؛ بااینحال و با وجود اقدام ایران به اجرای تعهدات خود که بهاذعان گزارشهای مکرر آژانس بینالمللی انرژی اتمی ایران به این تعهدات پایبند بود، طرف غربی در یک اشتباه محاسباتی تصور کرد ایران دیگر چیزی برای عرضه ندارد و از عمل به تعهدات مندرج در برجام شانه خالی کرد. با تغییر دولت در آمریکا و حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید نهتنها دولت آمریکا از برجام خارج شد و تحریمهای اعمالشده علیه تهران را اعاده کرد؛ سایر شرکای برجام را هم برای خروج از ایران و همراهشدن در اعمال سیاست فشار حداکثری تحتفشار قرار داد. هرچند سایر شرکای برجام بهلحاظ حقوقی حاضر نشدند از برجام خارج شده و این توافق را کاملاً از بین ببرند؛ اما در اعمال سیاست تحریمی و فشار بر ملت ایران با آمریکا همراهی کردند. بهدنبال خلفوعده غربیها ایران باز نشان داد دانش و صنعت هستهای ایران بومی شده است. یکسال بعد از خروج آمریکا از برجام و عدمعمل به تعهدات ازسوی طرفهای غربی تهران طی پنج گام از تعهدات خود عقبنشینی کرد. درادامه و بعد از شکلگیری مجلس یازدهم نمایندگان قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمهای هستهای را تصویب کردند. با وجود تصوراتی و ادعاهایی که درباره صنعت هستهای و ازبینرفتن قابلیتهای این صنعت در فضای رسانهای و سیاسی مطرح شده؛ ولی در کمترین زمان ممکن بخش زیادی از مواد این قانون اجرایی شد و خبر دستیابی به ۲۵کیلوگرم اورانیوم ۶۰درصد در چنین بستر و چهارچوبی قابلتوجه و حائزاهمیت است. حالا جمهوری اسلامی توانسته با ارتقای صنعت هستهای خود قدرت نرم خود را در مذاکره با غرب افزایش دهد. اینموضوع باعث شده ایران در مذاکرات پیشرو دست بالا و قدرت بیشتری داشته باشد. بهنظر میرسد این خبر سخنگوی سازمان انرژی اتمی و اتفاقاتیکه در صنعت هستهای ایران رخ داده، در تصحیح اشتباه محاسباتی غربیها مؤثر واقع شده و آنها را بهسمت اتخاذ یک رویکرد واقعبینانه و منتج بهنتیجه رهنمون سازد و دراینصورت میتوان انتظار داشت که مذاکرات آتی در کوتاهترینزمان ممکن بهنتیجه برسد. طبیعیست؛ ایران کشوریست که به تعهداتی که میدهد پایبند میماند؛ درعینحال، در دفاع از حقوق ملت کاملاً مصمم است.