گفتوگو با فرشاد فرهادپور؛ نویسنده و کارگردان نمایش «سلسله گاوباریان»
فرشاد فرهادپور؛ نویسنده، طراح و کارگردان نمایش «سلسله گاوباریان» که اینروزها از ساعت 19:30 در عمارت «سیمرغ» تهران بهروی صحنه میرود و اجرای آن تا 15 تیرماه ادامه دارد، بااشارهبهاینکه درایننمایش قصه ازاینقرار است که شاه فرخان کوچک، از ترس حمله، سراغ حکیم خود میرود و از او میخواهد چارهای عقلانی جلوی پایش بگذارد و در حینی که حکیم قصد کشتن پادشاه را دارد، تصمیمی میگیرد، گفت: «نکته مهمی که از این نمایش میتوان استخراج کرد؛ در عصر حاضر، شرایط بهگونهای پیش رفته که مردم نگاهی بیرحمانه به بناهای تاریخی دارند و گویی برخورد درست با ابنیه تاریخی و آثار باستانی در کشور، در دستان مردم، بازیچه شده است؛ اما باید ایننکته را درنظر داشته باشیم که اگر پادشاهی از دل تاریخ برخیزد و وضعیت فعلی آثار باستانی در کشورمان را ببیند، چه حالی به او دست خواهد داد و با ما پیرامون اینموضوع چه سخنی خواهد گفت؟» وی بااشارهبهاینکه موضوعات جاری پیرامون هنر در کشور آنقدر زیاد است که بسیاری از آنان حتی قابلطرح در رسانهها نیست و متصدیان هنر برای ادامه جریان فعالیت هنری خود در برخیازموارد باید سکوت کنند تا بتوانند کار خویش را ادامه دهند، افزود: «اگر حمایتها از هنر نمایش وجود داشته باشد، مردم میتوانند حداقل یک اثر نمایشی روی صحنه ببیند و دراینمیان، بسیاری از آثار هستند که طراح و کارگردان آن، ترجیح داده برای جذب بیشتر مخاطب، از بهترین اجزای تشکیلدهنده یک اثر نمایشی یعنی بهترین دکور، بهترین موسیقی، بهترین طراحی صحنه و بهترین دیالوگنویسیها استفاده کند و درعینحال سادگی را نیز رعایت کند». فرهادپور «سلسله گاوباریان» را حاصل تلاش شبانهروزی و چندینماهه گروه بزرگی از عوامل همچون بازیگران، طراحان دکور و لباس و ... برشمرده و بابیاناینکه متن این اثر بارها توسط شورای نظارت و بازبینی نمایش رد شده و بارها مورد تجدیدنظر قرار گرفته است، افزود: «اینروند، فشار روانی زیادی به من وارد میکرد و من نیز که در وضعیت فعلی درگیر خدمت سربازیام و نمیتوانستم شخصاً برای پیگیری این امور به مرکز هنرهای نمایشی مراجعه کنم، میبایست یا از محل خدمت مرخصی میگرفتم یا در حالت دوم، برخی از اعضای گروه را برای انجام این امور به مرکز هنرهای نمایشی میفرستادم». وی بابیاناینکه در بهثمرنشستن اثر و اجرایش روی صحنه، خوندل بسیار خورده و از مرکز هنرهای نمایشی مجدداً خواسته است که کارشناسان و بازبینان این مرکز به تماشای این اثر بنشینند و اگر بناست این اثر رد شود، پس از یک بازبینی صحیح این اتفاق بیفتد، افزود: «تعاریف و تمجیدهای بسیاری ازسوی کارشناسان مرکز هنرهای نمایشی شنیدم و دراینمیان، با واکنشی جالب نسبت به این اثر روبهرو شدم؛ یکی از افراد بازبین به من گفت چرا بنا دارید تا همه حرفهای خویش را تنها در یک اثر نمایشی بگویید؟ و ایننکته برایم بسیارجالب بود». وی بابیاناینکه همواره سعی داشته سخن از حقیقت بگوید، افزود: «در همینروزها بود که برخی از تغییرات جزئی در نمایش صورت گرفت و اینامر موجب شد برخی از صحنهها تغییر یابد و بهتر شود. البته سختیهای بسیاری دراینمسیر پیشروی من قرار داشت که اگر همراهیها و حمایتهای همسرم نبود، پیمایش اینمسیر برایم دشوارتر از شرایط کنونی میشد». وی باابرازخرسندیازاینکه «سلسله گاوباریان» در نیمه اجراهای خود بر روی صحنه موفق شده میزبان تعداد بسیارزیادی از مخاطبان هنر نمایش در شهر تهران باشد، گفت: «من از سال ۱۳۹۶ نگارش این نمایشنامه را بهاتفاق و با مشورت یکی از دوستانم (محمدعلی نجفپور) شروع کردم و ایده اصلی آن حین تمرینات والیبال با رفقای خوبم، از ذهنیات همیشگی خودم خارج شد و همواره با این سؤال در ذهن خویش روبهرو بودم که اگر پادشاهی از تاریخ برخیزد و اوضاع کشور خویش را در عصر کنونی مطابق با دغدغههای ذهنی روزگار خویش نبیند، چه خواهد کرد و اصلاً سؤال اینجاست که چهکاری میتواند بکند؟» این کارگردان تئاتر بااشارهبهاینکه درآنروزگار، همواره ازسوی رفقای نزدیکش بهخاطر ایدهپردازی این نمایش مورد تمسخر قرار میگرفت، تصریح کرد: «الهام قندهاری که درایناثر در نقش شخصیت مادر شاه بهروی صحنه میرود، در مقطعی پیشنهاد تکمیل متن اثر را داد و همواره دنبال این بودیم تا در یک سالن دولتی اجرا برویم؛ و اینموضوع نشئتگرفته از اینجاست که حقیقتاً امروز هزینههای ساخت یک نمایش؛ ازجمله دستمزد عوامل و اجارههای سالنها خصوصی آنقدر بالاست که گروه باید یک پشتوانه قوی مالی داشته باشد». وی بابیاناینکه ابتدای راه این نمایش و برای تستگرفتن از بازیگرانی که تمایل به حضور درایناثر داشتند، نام خود را از جایگاه نویسنده حذف کرده، خاطرنشان کرد: «در همینروزها با بازخوردهای بسیارخوبی نسبت به متن توسط کسانیکه برای شرکت در تست میآمدند مواجه شدم و نهایتاً اینموضوع حس خوبی داد؛ اما ازسوی هیچیک از سالنهای دولتی با استقبال از این اثر مواجه نشدیم و با مشورت با خانواده بهایننتیجه رسیدیم با دریافت وام بانکی، آنرا روی صحنه ببریم که پس از بازبینی و اعمال ممیزیها ازسوی شورای نظارت بر نمایش، آنچه شد که امروز بر روی صحنه است». فرهادپور درپایان باتأکیدبراینکه همواره دوست داشته به مخاطب خویش بگوید نباید از انجام هیچکاری فرار کرد، یادآور شد: «صبر کنید و اگر لازم بود بجنگید؛ اما از هیچکاری فرار نکنید. ایننکته همواره پیشروی ما باشد که باید از سرزمین خویش دفاع کنیم، هوای این آبوخاک را داشته باشیم و جایی را که در آن متولد شدیم، با رفتار بد خویش از بین نبریم و تلاش گذشتگان برای آبادی و آزادی کشور ارج بنهیم».
عکس: امیر نعیمیان