شهریه مدارس غیردولتی
علیاکبر بهبهانی
شاید در جهان، کمتر کشوری را میتوان دید که مدارس آن تابدینحد تنوع داشته باشند. مدارس دولتی، مدارس غیردولتی، مدارس نمونهمردمی، مدارس روستایی و عشایری، استثنایی و دهها مدرسه با سلایق مختلف و با شهریههای متفاوت تاجاییکه از مدارس رایگان شروع شده تا چنددهمیلیونی و حتی صدمیلیونتومانی، خود را مخیر دانسته، بههرمیزان که اراده کنند، از مردم دریافت شهریه کنند و برای دریافت شهریههای خارجازضوابط وزارت آموزشوپرورش، با اعطای القاب و انجام فعالیتهایی با نام فوقبرنامه، برای خود مجوز صادر کنند که با بهانههای مختلف، شهریه بیشتری اخذ کنند؛ و چون نظارت مستمر و مؤثر بر کار اینان صورت نمیگیرد؛ تاآنجاکه انصاف بدانند، همهساله بر میزان شهریه دریافتی از اولیای دانشآموزان، درصدی اضافه میکنند. صدالبته این مدیران خصوصی که اغلب خاک مدارس و گچ و تابلو را در مدارس دولتی خوردهاند، روزگار گذشته خود را فراموش کردهاند و درنتیجه کمتر به گذشته و حالوروز این ایام تحریمی و مشکلات اقتصادی مردم توجه میکنند و چون این روال در کشور جاری و ساریست، متأسفانه بین خانوادهها، رقابت و چشموهمچشمی غیرعادی معمول شده که همگان به طرف مدارس غیرانتفاعی یا غیردولتی غش کنند و بهواسطه اینکه نمیخواهند در برابر خویشان و دوستان، کمبودی احساس کنند، خود را به آبوآتش میزنند تا کودکشان را در مدارس آنچنانی ثبتنام کنند؛ و سرپرستان خانوار، در ظاهر برای فراهمآوردن آرامشخاطر خود، بهبهانه آموزش ضعیف در مدارس دولتی و کثرت بیشتر دانشآموز دراینمدارس، فرزند یا فرزندان خود را در مدارس غیردولتی ثبتنام میکنند. حال اگر شده باشد با کار زیادتر، مسافرکشی، نگهبانی و کوچکترکردن سفره خانواده، باید نور چشم را در مدارس پولی ثبتنام کنند. بهیقین هیچ مدرسه غیرانتفاعی را در تهران نمیتوان یافت که شهریه آن کمتر از 25میلیونتومان در سال باشد که اگر با دریافتهای متفرقه بهنام فوقبرنامه و سرویس و غذا و نظایر آن به 28 تا 30میلیونتومان برسد، هزینه ماهانه یک فرزند ثبتنامشده در مدارس غیرانتفاعی با کمترینمیزان دریافتی شهریه برای یک کارمند دولت با دریافتی ششمیلیونتومانی در ماه به 5/2 میلیونتومان میرسد که البته آنرا بابت مدرسه برای یک فرزند باید بپردازند. درنتیجه برای کارمندی که باید پوشش مناسب هم داشته باشد، فقط 5/3میلیونتومان برای اجاره و هزینه مواد غذایی و ... باقی میماند. بههرروی براساس مصوبه وزارت آموزشوپرورش، شهریه در مدارس ابتدایی از نوع غیردولتی 25میلیونتومان و مدارس متوسطه اول 33میلیونتومان و متوسطه دوم 35میلیونتومان مقرر شده است؛ اما در مقام مقایسه، سطح آموزش در مدارس غیردولتی قابلقیاس با مدارس دولتی نیست. ازنظر ایمنی هم حداقل یکچهارم ساختمانهای مدارس دولتی ناایمن هستند که در زمستان دارای مشکلات بخاری و نفتسوزیاند و مضار آن، اغلب وقایع ناگواری را در کشور رقم زده است؛ اما اگر به گذشته نظر کنیم، بسیاری از مدارس دولتی گذشته دارای آنچنان اعتبار و آبرویی بودند که مردم برای ثبتنام در آن مدارس، باید از هفتخان رستم میگذشتند تا وارد این مدارس شوند؛ متأسفانه تحریم و اوضاع نامساعد اقتصادی، باعث شده که وزارت آموزشوپرورش، آنطورکه بایدوشاید، دارای بودجه متناسب نبوده و حتی میتوان گفت؛ مدارس دولتی با بودجهای حداقلی اداره میشوند؛ درنتیجه دراینحالت، نباید انتظار داشت که آموزش در چنین مدارسی ایدئال باشد. بهنظر میرسد که باید برای گسترش مدارس غیردولتی، بهبهانه نبودن بودجه دولت را مقصر ندانیم و بازهم کاسه و کوزهها را بر سر تحریم نیندازیم.