کاهش مصرف خودسرانه دارو به‌کمک طرح «دارویار»
مدیرکل دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت‌محور سازمان غذا و دارو بااشاره‌به اجرای طرح دارویار به‌عنوان یک طرح مثبت در کشور گفت: به‌طوریقین این‌طرح باعث کاهش مصرف خودسرانه دارو در کشور می‌شود؛ زیرا مردم باید ازاین‌پس دارو را با تجویز پزشک مصرف کنند. به‌گزارش ایرنا؛ نوشین محمدحسینی گفت: ما معتقدیم که طرح دارویار در کاهش مصرف خودسرانه و غیرمنطقی دارو تأثیر جدی خواهد داشت و افراد می‌توانند در‌این‌طرح، دارو را با «تجویز پزشک و قیمت مناسب‌تر» تهیه کنند. وی بابیان‌اینکه هنوز قیمت داروها در کشور ما درحدی نیست که مردم توان خرید نداشته باشند و نتوانند از مصرف خودسرانه دارو جلوگیری کنند، اظهار داشت: اما بااین‌حال معتقدیم که با نسخه و تجویز پزشک امکان تهیه داروها با قیمت مناسب‌تر فراهم شده و مردم باید برای استفاده هر دارویی با تشخیص پزشک به مصرف آن اقدام کنند زیرا پزشکان مفید یا مضربودن دارو را بهتر تشخیص می‌دهند. محمدحسینی گفت: اینکه صرفاً طبق حرف دوستان و آشنایان دارو مصرف شود کار غیرمنطقی‌ست چون ممکن است هر دارویی که یک فرد مصرف کند برای دیگری مضر باشد و دراین‌زمینه پزشک ما را متوجه می‌کند که داروی درست را تجویز کند. وی درعین‌حال اعتماد مردم به پزشکان و گروه پزشکی را یک اصل مهم دانست و افزود: نتیجه این اعتماد می‌تواند منجر به سلامت ما شود چراکه مصرف غیرمنطقی دارو عوارض و خطراتی به‌همراه دارد. وی درپاسخ‌به‌اینکه آیا آماری از مصرف خودسرانه دارو در ایران وجود دارد، گفت: آمار مصرف غیرمنطقی و خودسرانه دارو جایی ثبت نمی‌شود چون مصرف خودسرانه است و آمار دقیقی دراین‌زمینه در دست نیست. تنها موضوعی که نشان می‌دهد مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک زیاد است تفاوت بین تجویز دارو و میزان فروش داروست. ازسویی دارو در کشور ما خیلی ارزان‌تر از کشورهای همسایه است و خیلی از داروها به کشورهای اطراف قاچاق معکوس می‌شود. وی به برخی از مشکلات موجود در حوزه دارو اشاره کرد و گفت: مثلاً ممکن است برخی از داروها در داروخانه‌ها موجود بوده و به‌فروش نرفته یااینکه شرکت‌های پخش توزیع کرده و تاریخ‌مصرف آن‌ها گذشته و هنوز در داروخانه‌ها موجود باشد یا قاچاق در کشور انجام شده اما همچنان اعداد به ما نشان می‌دهد که در استفاده از مُسکن و آنتی‌بیوتیک بی‌رویه مصرف داریم. محمدحسینی بابیان‌اینکه برخی داروها در زمان مناسب مصرف نمی‌شوند، گفت: به‌عنوان‌مثال آنتی‌بیوتیک در بیماری ویروسی نه‌تنها هیچ اثری ندارد بلکه باعث می‌شود میکروب‌های خوب روده از بین برود و بدن در برابر ویروس ضعیف‌تر شود اما مردم به‌محض سرماخوردگی شروع به مصرف آن می‌کنند. وی به این‌موضوع به‌عنوان یک آسیب اشاره کرد و گفت: نه‌تنها این‌موضوع قابل‌پذیرش نیست بلکه متأسفانه برخی افراد دارویی را مصرف می‌کنند که دوست و آشنا آن‌را برای بیماری خود مصرف کرده؛ این‌درحالی‌ست‌که نمی‌توان این‌مسئله را پذیرفت که هر دارویی که فردی برای بیماری خود استفاده کرده است ممکن است برای دیگری هم مفید باشد بلکه برای افراد دیگر عوارض دارد. وی افزود: اینکه برخی به دیگران، دوستان و آشنایان توصیه به مصرف دارو می‌کنند روند مطلوبی نیست چراکه تمام این مصارف به‌عنوان مصرف غیرمنطقی داروست و معتقدیم هر دارو باید توسط پزشک تجویز شود. انواع داروهای مُسکن، ضددرد و تب‌برها باید با تجویز پزشک باشد و باید این‌موضوع یادآوری شود که اگر به‌محض مصرف این داروها درد یا تب برگردد، باید حتماً به پزشک مراجعه و این داروها هم قطع شود. به‌گفته وی؛ درمورد دردهای استخوانی، اسکلتی، سردرد، معده درد و مشکلات گوارشی نیز این مشکل وجود دارد که مصرف به دوستان پیشنهاد می‌شود و مصرف خودسرانه دارو دراین‌موارد نیز مشاهده می‌شود اما باید مدنظر باشد که گاهی این مصرف خودسرانه و غیرمنطقی دارو باعث عوارض و خطرات جدی می‌شود که باید از آن‌ها جداً پرهیز کرد. وی برخی مشکلات معده و خونریزی معده را به‌دلیل مصارف غیرمنطقی دارو دانست و گفت: اغلب بیماران دیابتی و پرفشاری خون نیز تا مدت‌ها به پزشک مراجعه نمی‌کنند و از همان داروهای اولیه که پزشک تجویز کرده استفاده می‌کنند و این نیز آسیب جدی برای بیماران به‌وجود می‌آورد و در موارد زیادی قطع عضو، سکته قلبی و مغزی و هزاران مشکل دیگر را به‌دنبال دارد و حتی در مواردی نیز عوارض خیلی بدتری می‌تواند به‌دنبال داشته باشد. محمدحسینی اضافه کرد: ازنظر ما این‌موارد نیز مصرف خودسرانه و غیرمنطقی داروست و باعث می‌شود افراد دچار بیماری، از آسیب وارده به بدن خود دیر باخبر شوند و اگر به‌موقع مراجعه و قند و فشار کنترل شود شاید عوارض آن کمتر باشد. وی توصیه کرد علاوه‌بر پرهیز از مصرف خودسرانه و غیرمنطقی دارو، حتماً برای مصرف با مشورت پزشک و تجویز اقدام کنید تا در آینده عوارض و خطراتی برایتان به‌دنبال نداشته باشد. در طرح «دارویار»، یارانه داروها به انتهای زنجیره منتقل و ازطریق بیمه‌ها به مصرف‌کننده نهایی تخصیص خواهد یافت. این‌اقدام درراستای سیاست‌های کلی نظام سلامت مبنی‌بر مدیریت منابع ازطریق نظام بیمه‌ای‌ست. توزیع یارانه دارو متناسب با نیاز بیماران، بهره‌مندی همه دهک‌ها از یارانه، عدم‌تغییر پرداخت از جیب بیماران، اجرای بیمه همگانی برای آحاد مردم، برقراری پوشش بیمه‌ای برای داروهایی که پیش‌ازاین تحت شمول حمایت‌های بیمه‌ای نبوده‌اند، اصلاح الگوی مصرف دارو و کاهش تقاضای القایی، کنترل قاچاق معکوس و رشد صادرات رسمی دارو، حمایت ویژه از داروهای مصرفی بیماران خاص و صعب‌العلاج از مزایای اجرای طرح دارویار است. جهت اجرای طرح دارویار 6000میلیاردتومان برای تحت‌پوشش‌قراردادن افراد فاقد بیمه در قانون بودجه ۱۴۰۱ تصویب شده؛ سه دهک اول جامعه (حدود شش‌میلیون‌نفر) بدون مراجعه حضوری و رایگان توسط سازمان بیمه سلامت تحت‌پوشش قرار گرفتند. افراد سایر دهک‌ها می‌توانند برای برقراری پوشش بیمه به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنند. اتباع خارجی دارای مجوز اقامت می‌توانند برای برقراری پوشش بیمه به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنند و اتباع غیرمجاز نیز با ثبت مشخصات خود و با تأیید وزارت کشور می‌توانند از بیمه برخوردار شوند. بیمه روی تخت و بیمه در مواقع اورژانسی برای افراد فاقد بیمه و مجهول‌الهویه برقرار است.