«تهران» و همه کلان‌شهرهایی که سال 2030 به جهان اضافه می‌شوند!

در سال 1800 میلادی، کمتر از 10‌درصد مردم، در مناطق شهری زندگی می‌کردند؛ ‌اما امروزه بیش از 4.3‌میلیارد‌نفر یا به‌عبارتی، 55‌درصد از جمعیت جهان، شهرنشین هستند. مهاجرت انبوه از مناطق روستایی به مراکز شهری، باعث ایجاد «مگاسیتی» یا همان کلان‌شهر (بزرگ‌شهر) می‌شود؛ آن‌ها بیش از 10‌میلیون‌نفر را در خود جای داده‌اند و اغلب مراکز فعالیت اقتصادی در یک کشور خاص هستند. «نیویورک» و «توکیو» اولین شهرهایی بودند که در دهه 1950 به‌عنوان کلان‌شهر شناخته شدند. امروزه 32 کلان‌شهر در سرتاسر جهان وجود دارد و قرار است این‌تعداد افزایش یابد. داده‌نمای امروز، از داده‌های گزارش «چشم‌انداز شهرسازی جهانی سازمان ملل متحد» (UN WUP) انتشاریافته در سال 2018 استفاده و پیش‌بینی می‌کند کدام شهرها در جهان تا سال 2030 به کلان‌شهر تبدیل خواهند شد. در اکثر جوامع پردرآمد؛ از‌جمله «ایالات‌متحده»، «کانادا»، «ژاپن»، «استرالیا» و کشورهای منطقه خاورمیانه، بیش از 80‌درصدِ جمعیت، در مناطق شهری زندگی می‌کنند. در‌مقابل، در بسیاری از جوامع کم‌درآمد، اکثریت هنوز در مناطق روستایی زندگی می‌کنند و پتانسیل شهرنشینی همچنان بالاست؛ بنابراین، بسیاری از ابرشهرهای رو‌به‌رشد در کشورهای در‌حال‌توسعه واقع شده‌اند. طبق این گزارش؛ شهرهایی که سریع‌ترین رشد را دارند: «دارالسلام» و «لوآندا» هر‌دو در جنوب صحرای آفریقا هستند. «لوآندا» پایتخت کشور «آنگولا» و یکی از 10 شهر ثروتمند آفریقاست؛ «دارالسلام» نیز بزرگ‌ترین شهر و مرکز مالی «تانزانیا»؛ که پیش‌بینی می‌شود تا سال 2100 سومین شهر پرجمعیت جهان شود. جدا از این دو عنوان، پنج شهر از نُه کلان‌شهر پیش‌بینی شده، در جغرافیای آسیا واقع شده‌اند. «چنگدو» واقع در جنوب‌غربی «چین»، مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاری خارجی بوده؛ به‌طوری‌که 305 شرکت از 500 شرکت بزرگ جهان، تا سال 2020 در‌این‌شهر فعالیت داشتند. «هوشی‌مین» سریع‌ترین شهر آسیایی در‌حال‌رشد در‌این‌فهرست است. در سال 2019، این‌شهر تقریباً 23‌درصدِ تولید ناخالص داخلی (GDP) «ویتنام» را به‌خود اختصاص داده بود که موقعیت آن‌را به‌عنوان قطب اصلی تجاری برجسته کرد. با مقایسه تولید ناخالص داخلی سرانه کشورهای ذکر‌شده، «لندن» و «سئول» دو نقطه پرت روی این نقشه خاص بوده که در ثروتمندترین کشورها قرار دارند. هم «بریتانیا» و هم «کره جنوبی» از مجموع تولید ناخالص داخلی، سرانه بالاتری نسبت به بقیه کشورها دارند و بیش از 80‌درصد جمعیت آن‌ها در مناطق شهری زندگی می‌کنند؛ پس جای تعجب نیست که آن‌ها کمترین نرخ رشد جمعیتی را در میان کلان‌شهرهای پیش‌بینی‌شده دارند. در‌مقابل، پیش‌بینی شده که جمعیت دو شهر متعلق به «آنگولا» و «تانزانیا» (جوامع کم‌درآمد) از سال 2022 تا 2030 بیش از 35‌درصد افزایش یابد. یکی از نکات مهم در بطن گزارش، ‌توجه به‌ این هشدار پنهان است که جمعیت شهری جهان چندین‌دهه در‌حال‌افزایش بوده؛ در‌حالی‌که جمعیت روستایی درحال‌رکود است. در سال 2007، تعداد شهرنشین‌ها از مناطق روستایی فراتر رفت و انتظار می‌رود این شکاف درادامه، بیشتر شود. سازمان ملل پیش‌بینی می‌کند که تا سال 2050، رقمی حدود 68‌درصد از جمعیت جهان، ساکن مناطق شهری شوند. انتظار می‌رود در‌آن‌زمان، تنها تعداد کمی از کشورها عمده جمعیتشان در مناطق روستایی ساکن باشند که البته آن نیز احتمالاً بیشتر در گستره جنوب صحرای آفریقا و آسیا خواهد بود. خب! بااین‌تفاسیر، ابرشهرهای جدید پس از سال 2030 کجاها خواهند بود؟ دراین‌اینفوگرافیک، آن‌ها را معرفی کرده‌ایم؛ بااین‌توضیح‌که نام «تهران» نیز میان آن‌ها به‌چشم می‌خورد؛ شهری که طبق آمار سال 2022 جمعیتی نزدیک به 9.4میلیون‌نفر (نه‌میلیون و 382هزارنفر) دارد و برپایه تخمین‌ها؛ این‌عدد تا موعد یادشده به 10میلیون و 200هزارنفر خواهد رسید.

مصطفی رفعت