شاید بهنظر برسد که سال 2021 سال NFT (توکن غیرمثلی؛ یک دارایی دیجیتال کمیاب مانند رمزارز) بوده؛ اما کلکسیونرهای ثروتمند همچنان مقادیر هنگفتی پول نقد را برای تصاحب اشیاء فیزیکی خرج میکنند که شامل موارد همیشگی نظیرِ نقاشی و اتومبیل؛ و حتی مواردی مبهمتر مانند شهابسنگ میشود! برای بهدستآوردن بینشی روشنتر درمورد دنیای کلکسیونهای کمیاب، درایناینفوگرافیک، بزرگترین حراجیِ سال 2021 را در 12دسته کالای مختلف، مرور میکنیم. ارقام به ما نشان میدهند که برخیموارد، رکوردهای تمام دوران را شکستند؛ درحالیکه برخی، خاصه رکورد سال 2021 را ثبت کردند. تعدادی از موارد فروختهشده را مشروح در ادامه؛ و سایر را خلاصهوار در اینفوگرافیک آوردهایم.
تابلوی «زنِ نشسته کنار پنجره»
این تابلوی خلقشده توسط نقاش نامدار اسپانیایی و از مبدعان سبک کوبیسم؛ پابلو پیکاسو در سال 1932 درواقع، تصویری از محبوبه این هنرمند، «ماری-ترز والتر» (1909-1977) است. گفته شده این زن، تأثیری قابلتوجه بر کارِ پیکاسو داشت و در بیش از یکدهه (در فاصله ۱۹۲۷ تا ۱۹۳۵) الهامبخش برخی از مشهورترین آثار وی شد. این اثر که توسط «کریستیز» (بنگاه تجارت آثار هنری و حراج اشیاء هنری با شهرت جهانی) در نیویورک بهفروش رسید، طی دوسالگذشته اولین تابلویی بود که بهقیمت بیش از 100میلیوندلار بهحراج گذاشته شد. رکورددار تاریخ اما «سالواتور موندی» (بهمعنای مُنجی جهان) اثر مدرسه لئوناردو (نه خودِ لئوناردو داوینچی؛ که گمان میرود وی نقاشی اصلی اثر خویش را در سال ۱۶۰۳ نابود کرد) است که در سال 2016 و بهقیمت 450میلیوندلار به «محمد بن سلمان»؛ ولیعهد عربستان سعودی فروخته شد.
خودرویِ «مکلارن اف1»
اسپرت «مکلارن اف1» که بین سالهای 1992 تا 1998 تولید شد، یکی از خاصترین ابرخودروهای جهان شناخته میشود. این خودرو دارای نوآوریهای بسیاریست که همچنان در خودروهای جادهای مدرن، نادر بهشمار میروند؛ ازجمله شاسی یکپارچه (مونوکوک) از جنس پلیمر تقویتشده با الیاف کربن (فیبر کربن)، آئرودینامیک فعال در زیربدنه؛ و سیستم رانندگی متمرکز. اینکه تنها 106دستگاه از این خودرو تولید شده، عاملیست تا آنرا یک مدل «افسانهای» قلمداد کنیم؛ و ناگفته پیداست که بسیاریازآنها متعلق به افراد مشهور است؛ ازجمله «ایلان ماسک» که سال 2000 طی یک تصادف سنگین، یکیازآنها را بهنوعی «نابود» کرد. مدلی که نامش را دراینحراجی جاودانه کرده، مدل سال 1995 است و توسط Gooding & Company (شرکت حراج خودروهای کلاسیک) فروخته شد. کارکرد این خودرو، هنگام فروش تنها 390کیلومتر بود؛ یعنی میانگین، سالی 15کیلومتر با آن طی شده بود!
سکه یادبود «دو عقاب»
«دو عقاب» ضربِ سال 1933، یکی از آخرین سکههای طلای 20دلاریست که تاکنون در ایالاتمتحده عرضه شده است. این به دورانی برمیگردد که ارزش دلار آمریکا به طلا گره خورده بود؛ سیستمی که بهعنوان استاندارد طلا شناخته میشود. آنسال دولت ایالاتمتحده تصمیم به حذف پول بیپشتوانه گرفت و ازاینرو، هیچیک از سکهها وارد چرخه دادوستد نشدند. امروزه تنها 13 نمونه از آن وجود دارد. این سکه با ثبت فروش 18.9میلیوندلاری، عنوان ارزشمندترین سکه کمیاب جهان را بهخود اختصاص داده است.
کلت مُصلِح «بیلی د کید»
کلت، هفتتیر یا رولورِ تکنواختی که از آن برای کشتن «بیلی دِ کید» (بیلی کوچیکه) استفاده شد، اکنون گرانترین سلاح گرمیست که تابهحال در یک حراجی فروخته شده است. این کلت، متعلق به کلانتر «پت گرت» بود که «بیلی» را در سال 1881 کشت. «بیلی» یکی از بدنامترین چهرههای دوران غرب وحشیست و مسئول مرگ هشتنفر؛ ازجمله دو معاون کلانتر طی فرار از زندان بود. ازآنجاکه بدنامیِ قابلتوجه «بیلی» از او یک چهره معروف ساخته بود و این شهرت همچنان در قالب خلق آثار هنریِ متنوع پابرجاست، این هفتتیر نیز مطرح شده است. باکمالتعجب باید گفت؛ این درواقع، اولین حضور یک سلاح در یک حراج عمومی بود.
متن نهاییِ «قانون اساسی ایالاتمتحده»
اینمورد چون اولین نسخه از قانون اساسی ایالاتمتحده است، یک مصنوعِ فوقالعاده «نادر» و ازنظر تاریخی «مهم» بهشمار میرود. داستان نحوه فروش آن نیز چشمگیر بود. روند افزایش پیشنهاد قیمت در حراجی به جایی رسید که تنها دو شرکتکننده، جدال نهایی را رقم زدند: یکطرف «کن گریفین» قرار داشت؛ مدیرعامل میلیاردر شرکت Citadel (یک صندوق تأمینی و شرکت خدمات مالی آمریکایی)؛ و آنطرف، Constitution DAO خواهان این سندِ تاریخی بود؛ گروهی با بیش از 17هزار سرمایهگذار در حوزه رمزارز که 47میلیوندلار «اتریوم» را بهمصاف آورده بودند! بد نیست اینرا بدانید که اصطلاح DAO در عنوان اینگروه، به یک سازمان مستقل غیرمتمرکز اشاره دارد که یک «نهاد آنلاین» بوده و رهبریِ متمرکزی ندارد. آنها طبق قوانین شفاف تنظیمشدهای در یک بلاکچین عمومی اقدام میکنند. نهایتاً این نسخه بهمبلغ 43.2میلیوندلار به «گریفین» فروخته شد. طرف مقابل یا بهبیانی طرفهای مقابل، نمیتوانستند پیشنهاد بالاتری ارائه دهند؛ زیرا پول کافی برای بیمه، حفظ و حملونقل سند نداشتند.
مصطفی رفعت