کد خبر:
291143
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۰ شنبه ۲۷ آذر -
07:25
سخن مدیرمسئول
مذاکرات هسته‌ای؛ نرمش یا لجاجت؟
علی‌اکبر بهبهانی
مذاکرات هسته‌ای و نتایج آن، از جمله موضوعات مهمی‌ست که در ده‌ساله‌اخیر، در سطح بین‌المللی هیچ‌موردی نظیر آن‌را ندارد؛ حتی در تاریخ جنگ‌های جهانی هم دشمنان به‌پای مذاکره نشستند و حاصل آن نتیجه‌بخش شد؛ اما به‌چه‌علت مذاکرات هسته‌ای یا بهتر بگویم گفت‌وگوهای برجام، بعد از هشت‌دوره، حاصل ملموسی را عاید طرفین نکرده است؟ اگر از لفظ طرفین استفاده می‌شود، به‌یقین منازعات دو طرف اصلی، جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا را تداعی می‌کند که دیگران متأثر از عواقب آن به رایزنی برای حصول نتیجه‌اش تلاش می‌کنند. در‌این‌اثنا، نه روسیه و چین و نه طرف‌های اروپایی نمی‌توانند در منازعه ایران و آمریکا، دایه مهربان‌تر از مادر شوند؛ درنتیجه برای توافق و شرط موفقیت گفت‌وگوی دو طرف اصلی‌ست که ظاهراً طرف آمریکایی، نه رودررو بلکه با چند‌کیلومتر فاصله و به‌طور غیرمستقیم و باواسطه از گفت‌وگوها، مطلع می‌شود. اینجاست که کار را به‌درازا می‌کشد و توافق را سخت می‌کند؛ که ای‌کاش مذاکره‌کننده ایرانی ما می‌پذیرفتند که رودررو با آمریکائیان به‌گفت‌وگو یا حتی مناظره می‌پرداختند؛ چرا‌که منطق حکم می‌کند دو طرف دعوا حتی بی‌واسطه، باهم روبه‌رو شوند و چه‌بسا اگر چنین می‌شد، طرف موردمذاکره ما آن‌قدر تهی‌منطق بود که بسیار و با سرعت بیشتر تسلیم نظرات اصولی ما می‌شد. در‌این‌راه ما نه روسیه و چین را باید امین و مدافع صد‌درصدی بدانیم و نه اروپائیان که درطول صد‌سال‌اخیر، همیشه دنباله‌رو کاخ سفید‌نشینان بوده‌اند و بدین‌رو هیچ‌کدام از شرکت‌کنندگان نمی‌توانند به‌طور‌کامل جانب ما را بگیرند یا حتی بی‌طرف بوده و یک میانجی عادل و بی‌موضع باشند. از‌سوی‌دیگر؛ هیئت مذاکره‌کننده ایرانی، درطول 40سال‌اخیر، آن‌قدر از آمریکائیان، بی‌انصافی و بی‌منطقی و ستیزه‌جویی دیده‌اند که راضی به نشست با آن‌ها نمی‌شوند و اینجاست که کار دشوار شده و نتیجه غایی، میسر نمی‌شود؛ اما اینک که ما حاضر به مذاکره مستقیم با آمریکا نشده‌ایم، شاید شمار زیاد هیئت ایرانی هم باعث تشتت رأی شده باشد یا بشود؛ که این‌مورد نیز باز‌هم حصول نتیجه عادلانه را به‌تأخیر می‌اندازد. در‌نهایت، تمام کشورهای جهان، مقاومت جانانه ما را دیده‌اند؛ تسلیم‌ناپذیری ما را در این 40ساله دیده‌اند و حتی بعضی‌اوقات چشیده‌اند. نمونه کامل آن، ادامه مذاکرات و شرایط آن‌است‌که توانسته‌ایم خواسته اولیه خود را به قدرت‌های جهانی تحمیل کنیم؛ تا‌حدی‌که تمامی آنان بلااستثناء متعدد حتی در حالت خواهش و تمنا به استمالت و دلجویی از ما برآمده‌اند؛ حتی بزرگ‌ترین کشور اقتصادی نظامی جهان یعنی آمریکا، به خواست ما برای عدم‌حضور در گفت‌وگوها، تمکین حداکثری می‌کند. اینجاست که ما باید بهره خوبی از موضع خودمان ببریم و چون همه به خواست ما برای ادامه گفت‌وگوها، گردن نهاده‌اند، شاید نیکوتر باشد که برای عاقبت خوش برجام و رونق اقتصادی کشور، با تدبیر و خرد جمعی، حتی در یک‌مورد امتیاز بدهیم و در‌مقابل در 10مورد دیگر، امتیاز بگیریم و به‌قول‌معروف از سیاست «به نعل و به میخ زدن» بهره‌جویی کنیم. با تمام این احوال، به‌نظر می‌رسد که همه مذاکره‌کنندگان امیدوارانه در فضای مذاکره حضور داشته و آرزو می‌کنند که برجام نهایی شود و یک‌بار‌دیگر، منطقه و جهان ناظر جنگ دیگری نباشند که دراین‌صورت ما برنده نهایی بوده‌ایم و همه خواسته ما را ابرقدرتان پذیرفته‌اند و از‌سوی‌دیگر؛ فرصت مناسب برای پیشرفت‌های اقتصادی نصیب ما شده است.