نشست امضای تفاهم‌نامه توسعه همکاری‌های آموزشی بین «خانه خلاق و نوآوری آینده‌سازان» و «شتاب‌دهنده و خانه خلاق و نوآوری راه ابریشم» برگزار شد. سید مهدی سادات‌حیات‌شاهی؛ مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری صنایع خلاق و معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری دراین‌نشست بااشاره‌به‌اینکه که بخشی باعنوان آموزش الکترونیک وجود دارد که بیشتر فعالیت آن در حوزه معاونت علمی و بخش آموزش است، گفت؛ در بحث خلاق، آموزش الکترونیک و رویکرد آموزش فن‌آورانه و فن‌آوری در آموزش وجود دارد اما می‌توانیم این بحث را گسترش دهیم. باید این‌رویکرد تعریف شود و حتی می‌توان دراین‌موضوع یک بازه تعریف ارائه داد. وی بااذعان‌به‌اینکه بحث نوآوری در آموزش را می‌توان در قالب فراخوان برای مجموعه‌های مختلف برگزار کرد تا نشست هم‌اندیشی میان آن‌ها برگزار شود، افزود؛ الزام اتحادیه انجمن‌های دانش‌آموزی در تفاهم‌نامه این‌است‌که باید مجموعه خانه‌های خلاق در سطح کشور فعال شود. بادرنظرگرفتن تهران به‌عنوان نقطه مرکزی، در استان‌های محروم نیز ادامه یابد و به آن توجه بیشتری شود.
لزوم رویکرد مهارت‌آموزی در حوزه دانش‌آموزی
وی خانه‌های خلاق و شتاب‌دهنده‌ها را از نهادهای شتاب‌دهنده در حوزه دستاوردهای پژوهشی و نوآورانه برشمرد و افزود؛ در حوزه دانش‌آموزی، رویکرد باید مهارت‌آموزی باشد و این بحثی‌ست که استعدادهای دانش‌آموزان را برای ورود به بازار کار آماده می‌کند. امروز نظام آموزش‌وپرورش و آموزش عالی، فرد آماده ورود به بازار کار را به جامعه تحویل نمی‌دهد و انتظار می‌رود این‌رویکرد، در خانه‌های خلاق دنبال شود و این‌قسمت را که در آموزش‌وپرورش مغفول مانده، احیا کنند؛ اما نباید فراموش کرد در‌این‌احیا، نوآوری‌ها و فن‌آوری‌های جدید نیز باید موردتوجه قرار بگیرند. سادات‌حیات‌شاهی عدم‌تدوین مناسب فلسفه ایجاد پژوهش‌سرا برای دانش‌آموزان و نبود مربیان و معلمان مناسب در پژوهش‌سراها را از مهم‌ترین ایرادات موجود دراین‌ساختار دانسته و بااشاره‌به‌اینکه معلمان و مربیان برای رخدادهای پژوهشی در پژوهش‌سراهای دانش‌آموزی آماده نبوده‌اند، افزود؛ این‌موضوع به‌آن‌دلیل است که از این بستر به‌خوبی استفاده نشده است. درحال‌حاضر در متن تفاهم‌نامه آمده که باید پژوهش‌سراها احیا و از ظرفیت آن‌ها استفاده شود. وی گفت؛ این، بسیارمهم است و می‌توان با همکاری آموزش‌وپرورش برای آن سرفصل‌های موضوعی تهیه کرد و از آموزش‌وپرورش و دوستان خانه‌های خلاق انتظار می‌رود تا این‌موضوع را پیگیری کنند.
کمک دولت به تحقق برنامه‌های خانه‌های خلاق
یاسر قرایی نیز پرداخت دولت و رسانه به موضوعاتی همچون پارک فن‌آوری را زمینه‌ساز ایجاد نگاه مثبت مردم به پارک‌های فن‌آوری به‌عنوان مکانی برای دیده‌شدن و درآمدزایی برشمرد و بااذعان‌به‌اینکه در حوزه‌های دانش‌آموزی یا در ابعاد بزرگ‌تر آموزش، به نوآوری و فن‌آوری ورود نکرده‌ایم، ادامه داد؛ ما به‌عنوان مؤسسه در بخش خصوصی، شاید آن‌قدرکه باید توان این‌موضوع را نداشته باشیم اما از دولت می‌خواهیم به ما کمک کند؛ زیرا ما برای هر‌یک از این‌برنامه‌ها الگو داریم. مدیرعامل مؤسسه و خانه خلاق و نوآوری «راه ابریشم» بااشاره‌به‌اینکه پارک آذربایجان غربی، خانه خلاق این استان را راه‌اندازی کرده، یادآور شد؛ دوسال‌پیش آئین افتتاحیه این مرکز برگزار شد اما امروز خالی و بلااستفاده مانده و متأسفانه پارک اجازه نمی‌دهد کارگزار متخصص دراین‌حوزه ورود کند. به‌عبارت‌دیگر این‌فضا روی دست این نهاد مانده و این، یکی از بسترهایی‌ست که ما می‌توانیم از آن استفاده کنیم. وی کرمانشاه را از استان‌هایی برشمرد که درخواست‌های متعدد برای تأسیس خانه خلاق مطرح کرده و بااشاره‌به‌اینکه افراد بسیاری در مازندران، حاضرند برای احداث خانه‌های خلاق، زمین اهدا کنند، گفت؛ دراین‌بخش‌ها نیز ما حاضریم پیشنهاد‌هایی ارائه کنیم. وی بااشاره‌به‌اینکه آمادگی لازم توسط رسانه‌ها برای پوشش اخبار وجود دارد، این‌درحالی‌ست‌که خوراک مناسبی برای پوشش رسانه‌ای از این‌موضوعات وجود ندارد، گفت؛ زمانی‌که خوراک رسانه آماده باشد، رسانه‌ها نیز آماده هستند تا این رویدادها را پوشش دهند و می‌توان گفت که محتوا از شما و عرضه از ما. وی در پاسخ دو عنوان از ۱۰ عنوان ذکرشده در تفاهم‌نامه را از عناوین محتوایی برشمرده و بااشاره‌به‌اینکه که این محتوا در حوزه مکتوب و تصویری ارائه خواهد شد، اظهار امیدواری کرد؛ ان‌شاء‌الله بتوانیم از تمام ظرفیت‌های موجود استفاده کنیم.
احداث مکانی مدرن و بین‌المللی برای دانش‌آموزان
رئیس هیئت‌مدیره «راه ابریشم» نیز با ابراز خرسندی از تشکیل این‌نشست، گفت؛ درآستانه نوروز این پیشنهاد ارائه شد که ۲۰هزارمتر زمینی که کلنگ‌زنی شده، در مجموعه به‌کار گرفته شود. این اتفاق می‌تواند در یک یا دوماه‌آینده رقم بخورد و مکانی مدرن و بین‌المللی برای دانش‌آموزان، کودکان، نوجوانان و تمام گروه‌های سنی تأسیس شود. نظیر این اتفاق سه‌سال‌پیش در کانادا صورت پذیرفته است. عقیل قرایی بااشاره‌به‌اینکه نام معلم، نام مقدسی‌ست که درمقابل‌آن دانش‌آموزان قرار دارند، گفت؛ دیروز ادوات آموزشی برای ما تخته و گچ بود و امروز با پیشرفت تکنولوژی این ادوات نیز پیشرفت کرده‌اند و کسی نمی‌تواند ابزاری سریع‌تر از ابزار آموزشی امروز به علم‌آموزان و دانش‌آموزان ارائه کند. درپاسخ‌به عقیل قرایی، سادات‌حیات‌شاهی، استفاده از نوآوری و فن‌آوری در انتقال مفاهیم را یکی از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین نیازهای امروز آموزش‌وپرورش برشمرده و گفت؛ امروز اگر خانه‌های خلاق ایجاد شوند، می‌توانند به‌عنوان محرکی درجهت تحریک مجموعه‌های متصدی از آن‌ها استفاده کرد تا اتفاقی مثبت رخ دهد.
تحول اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان در حوزه مهارت
درادامه این‌برنامه مهدی کامیار؛ مدیرعامل مؤسسه علمی،فرهنگی آینده‌سازان به بیان موضوعاتی پیرامون تشکیل قرارگاه علمی در اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان پرداخت و گفت؛ از زمان تشکیل این قرارگاه سه‌سال می‌گذرد. هدف از تشکیل این قرارگاه این‌است‌که ظرفیت‌های استان‌ها را دررابطه‌با ارتباط آموزش‌وپرورش و اتحادیه فعال کنیم. بحمدالله این‌روند قرین موفقیت بوده و می‌توان به همایش‌های پیش‌رو در سیستان‌وبلوچستان، مازندران و تهران اشاره کرد. وی بااشاره‌به‌اینکه که امروز تلاش براین‌است‌که توجه به‌سمت مناطق محروم بیش از سایر نقاط کشور باشد، افزود؛ درست که اتحادیه شهر تهران امروز به‌عنوان فعال‌ترین اتحادیه‌ها به‌شمار می‌آید اما نباید تمرکز روی تهران باشد. وی بابیان‌اینکه امروز وجهه همت این نهاد بر استان‌های کمتربرخوردار قرار دارد، گفت؛ رفتار مؤسسه آینده‌سازان باید به‌گونه‌ای باشد تا اتحادیه را به تحرک وا‌دارد. سختی‌های زیادی را متحمل شدیم تا این‌رویکرد در اتحادیه ایجاد شود و آقای تاریخی (دبیرکل اتحادیه) نیز بسیار همت کرده و متناسب با این خواسته، شرایط را فراهم آورده در نتیجه حوزه کاری ما نسبت به یک‌سال‌پیش در حوزه مهارت دستخوش تغییرات بسیاری شده است.
مؤسسه آینده‌سازان درحال‌تبدیل‌شدن به قطب مهارت‌آموزی
مدیرعامل مؤسسه علمی،فرهنگی آینده‌سازان بااشاره‌به‌اینکه مؤسسه درحال‌حرکت و تبدیل‌شدن به قطب مهارت‌آموزی نوجوانان است، تصریح کرد؛ این مهارت‌ها گستره وسیعی دارد و نیز مهارت‌های لازم برای آمادگی برای ورود به بازار کار را شامل می‌شود. کسانی‌که در پایان این‌راه می‌خواهند به بازار کار وارد شوند، باید بدانند حتماً نباید در کنکور شرکت کرد. خیر درآن‌است‌که تمام تمرکز دانش‌آموز متمرکز بر حوزه کنکور نباشد. وی یادآور شد؛ فرآیندی که طی می‌کنیم این‌گونه می‌طلبد که ما فقط روی کنکور متمرکز نباشیم و مهارت‌هایی نظیرِ ادب، نویسندگی، گفت‌وگو، فن بیان و دیگر مسائلی همچون تفکر و دستگاه فکری یا آموزش‌پذیری، باید در دانش‌آموزان ترویج پیدا کند. کامیار باتأکیدبراینکه امروز این ساختار در اتحادیه وجود دارد و می‌تواند شکل پیدا کند، افزود؛ امید داریم با کمک هم بتوانیم محتوا تولید کنیم و این محتوا را در قرارگاه عدالت آموزشی در مناطق محروم به‌کار بگیریم و دراین‌راه، جذب منابع نیز صورت گیرد. وی بابیان‌اینکه ۶۰ نقطه محروم در کشور شناسایی شده که باید به آن‌ها توجه ویژه شود، افزود؛ منابع موردنیاز این‌طرح‌ها می‌تواند از نهادهای عمومی و دولتی تأمین شود و ما به رفتاری بپردازیم که همان آموزش مهارت و ارائه منابع دست‌اول علمی،فرهنگی و آموزشی‌ست.
ایجاد تحول در آموزش‌وپرورش باتکیه‌بر اتحادیه انجمن‌های اسلامی
در پایان این‌نشست محمدعلی صمیمی؛ مسئول اتحادیه شهر تهران و عضو هیئت‌مدیره مؤسسه علمی،فرهنگی آینده‌سازان بابیان‌اینکه امروز یکی از راهکارهای جدی برای زمین‌زدن تفکر سنتی در تعلیم‌وتربیت این‌است‌که به‌جای اصلاح از سمت بالا، از پائین دست به اصلاح بزنیم، گفت؛ ما امروز، در اتحادیه ۱۲هزار مسئول انجمن داریم که هر‌یک‌از‌آن‌ها با ۱۰ تا ۱۵ دانش‌آموز ارتباط تشکیلاتی و رفاقتی دارند. وی بااشاره‌به‌اینکه فرد وقتی در خانه خلاق حضور یابد، ره‌آورد آن‌را می‌بیند و درنهایت، مسیر او شکل می‌گیرد و در او خلاقیت ایجاد می‌شود، افزود؛ اگر بتوانیم بچه‌های تشکل را که همواره ارتباط ما با آن‌ها برقرار است و دانش‌آموزانی سطح‌بالا نیز هستند را جذب و در فضای خلاقیت و مهارت‌آموزی روشن کنیم، شبکه دانش‌آموزی موجود در کشور می‌تواند ظرف دو تا پنج‌سال به رسالت اصلی خویش دست یابد. وی بابیان‌اینکه معلم و مربی می‌تواند به‌این‌نکته برسد که دانش‌آموزان خلاق و مستعد را از یکدیگر تشخیص دهد، گفت؛ معلم می‌بیند که مثلاً یک دانش‌آموز با دریافت دیپلم سر کار می‌رود و دانش‌آموزی دیگر دنبال این‌است‌که دکترایش را گرفته و درنهایت بیکار در خانه بنشیند و این می‌تواند ضرورت توجه ویژه به ظرفیت اتحادیه را دوچندان سازد. وی بااذعان‌به‌اینکه امروز دانش‌آموزان اتحادیه می‌توانند به‌عنوان گروه نمونه کشور انتخاب شوند، افزود؛ انجمن اسلامی می‌تواند این دانش‌آموزان را در حوزه خلاقیت تقویت کند و آن‌ها به ارائه اثر پرداخته؛ و هدف و مفاهیم را به سایر دانش‌آموزان منتقل کنند. صمیمی باتأکیدبراینکه اتحادیه انجمن‌های اسلامی، در کنار بدنه آموزش‌وپرورش، خاصیت شبکه را در خویش دارد، اظهار داشت؛ ما باید روی این‌شبکه، نرم‌افزار را سوار کنیم و همین‌امر، به یک نقطه اثر تبدیل شود و باید این‌را درنظر گرفت که اولین کسانی‌که می‌توانند از این‌قضیه روشن شوند، معلمان مدارس با دیدن بچه‌ها هستند.
انسیه ربیعی