کد خبر:
291221
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۰ سه شنبه ۱۴ دي -
08:14
رویدادهای نجومی که در سال ۲۰۲۲ مشاهده می‌کنیم
علاقه‌مندان به پدیده‌های نجومی در سال ۲۰۲۲ رویدادهای بسیاری را در آسمان شب نظاره می‌کنند که از جمله آن‌ها هم‌ترازی پنج سیاره؛ و دو ماه‌گرفتگی کامل است. به‌گزارش ایرنا؛ هم‌ترازی‌های جذاب سیاره‌ای (قرارگرفتن سیاره‌ها در یک ردیف) و ماه‌گرفتگی‌های شگفت‌انگیز، تنها تعدادی از رویدادهای نجومی در سال ۲۰۲۲ هستند. تنها شرط لازم برای لذت‌بردن از این نمایش‌های نوری، آب‌وهوای بدون ابر خواهد بود؛ اگرچه داشتن یک تلسکوپ و یک‌فنجان قهوه می‌تواند برای برخی مفید باشد زیرا بزرگ‌ترین هم‌ترازی‌های سیاره‌ای، اواخر شب درست قبل از طلوع خورشید انجام می‌شود. دوستداران آسمان دور، تاریخ‌هایی را که دراین‌گزارش اعلام می‌شود در تقویم‌های خود خط بکشند تا این ۱۰ رویداد نجومی برتر سال ۲۰۲۲ را از دست ندهند.
هم‌نشینی سه سیاره
مریخ، زحل و زهره در دوهفته آخر مارس قبل از طلوع خورشید بسیار نزدیک‌به‌هم به‌نظر می‌رسند. این سه سیاره به‌قدری نزدیک خواهند بود که همه در یک میدان دید تلسکوپ‌ها و دوربین‌های دوچشمی قرار می‌گیرند. این نمایش در ماه آوریل (اسفند-فروردین) هم ادامه دارد؛ به‌طوری‌که سیاره‌های مریخ و زحل در روزهای 4 و 5 آوریل بسیار نزدیک‌به‌هم به‌نظر می‌رسند و درحالی‌که زهره در نزدیکی آن‌ها می‌درخشد، این دو سیاره تقریباً همپوشانی دارند.
بارش شهابی لیرید
آوریل (اسفند-فروردین) ماه جهانی نجوم است و افرادی‌که به‌دنبال جشن‌گرفتن آسمان شب هستند می‌توانند این‌کار را از ۲۱ آوریل تا ۲۲ آوریل در زمان اوج بارش شهابی لیرید انجام دهند. بارش شهابی لیرید اولین بارندگی شهابی خواهد بود که طی سه‌ماه‌گذشته به اوج خود می‌رسد و به خشک‌سالی طولانی‌مدت بارش شهابی پایان می‌دهد؛ در‌این‌بارش، حدوداً ساعتی ۱۵ شهاب پرتاب می‌شود. کمتر از دوهفته بعد از این بارش، بارش شهابی «اتا دَلوی» به‌وقوع می‌پیوندد که بین ۲۰ تا ۴۰ شهاب در ساعت در شب‌های 4 تا 5 ماه می پرتاب می‌کند. بارش شهابی اتادلوی، بهترین بارش شهابی سال برای ساکنان نیمکره جنوبی زمین است.
ماه سیاه
سومین رویداد بزرگ نجومی سال ۲۰۲۲، تنها رویدادی‌ست که حتی با کمک تلسکوپ قابل‌مشاهده نیست. اصطلاح «ماه آبی» در سال‌های اخیر برای توصیف دومین‌ماه کامل در یک‌ماه تقویمی رایج شده است؛ این اصطلاح هیچ ربطی به‌رنگ ماه ندارد. ماه سیاه که در ۳۰ آوریل (۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱) رخ می‌دهد، همتای ماه آبی‌ست که برای توصیف دومین‌ماه جدید این‌ماه استفاده می‌شود. ماه‌های جدید را نمی‌توان رصد کرد زیرا زمانی روی می‌دهند که سمت نورانی ماه دور از زمین است. اگرچه ماه سیاه را نمی‌توان در آسمان مشاهده کرد، اما زمان خوبی برای رصد ستارگان است زیرا هیچ آلودگی نوری طبیعی از ماه وجود ندارد و به تماشاگران آسمان مناظر تاریک‌تری از کیهان ارائه می‌دهد.
ماه‌گرفتگی کامل
ماه طی شب ۱۵ تا ۱۶ ماه می (۲۵ تا ۲۶ اردیبهشت) قرمز می‌شود و تازمانی‌که شرایط آب‌وهوایی همکاری کند، کل ساکنان آمریکا شاهد عبور ماه از زیر سایه زمین خواهند بود. ماه‌گرفتگی جزئی قابل‌توجهی در نوامبر سال ۲۰۲۱ رخ داد؛ در‌این‌ماه‌گرفتگی ۹۷درصد ماه تاریک شد که از یک کسوف کامل، کمتر بود. همچنین یک ماه‌گرفتگی کامل در ماه می سال ۲۰۲۱ رخ داد اما این ماه‌گرفتگی تنها مدتی کوتاه برای بخش‌هایی از ساحل غربی آمریکا قابل‌مشاهده بود. ماه‌گرفتگی می (اردیبهشت) اولین‌مورد از دو ماه‌گرفتگی‌ست که امسال در آمریکا قابل‌مشاهده است اگرچه دومین ماه‌گرفتگی در سراسر آمریکای شمالی قابل‌مشاهده نخواهد بود و ممکن است در شبی سرد رخ دهد.
طلوع اولین ابرماه سال ۲۰۲۲
سه ابرماه در سال ۲۰۲۲ در راه است و اولین آن در اواسط ژوئن خواهد درخشید. ابرماه زمانی اتفاق می‌افتد که یک‌ماه کامل در نزدیکی حضیض یا نقطه‌ای در مدار ماه در نزدیک‌ترین نقطه به زمین باشد. نتیجه یک‌ماه کامل است که درطول‌سال کمی‌بزرگ‌تر و درخشان‌تر از سایرین است. پس از ابرماه ژوئن (خرداد- تیر)، ابرماه دیگری در ۱۳ ژوئیه و سومین ابرماه در ۱۲ اوت روی خواهند داد.
هم‌ترازی پنج سیاره
در ۲۴ ژوئن (سوم تیرماه ۱۴۰۱) سیاره‌های عطارد، زهره، مریخ، مشتری و زحل همگی به‌اندازه‌کافی درخشان هستند که با چشم غیرمسلح مشاهده شوند. این هم‌ترازی نادر، قبل از طلوع خورشید در ۲۴ ژوئن در سراسر آسمان شرقی ظاهر خواهد شد. هلال ماه نیز درراستای سیارات خواهد بود و بین زهره و مریخ می‌درخشد. گرچه به‌نظر می‌رسد سیارات در یک خط در آسمان قرار دارند اما در منظومه شمسی کاملاً دریک‌راستا قرار نخواهند گرفت؛ اما ازنظر ناظر زمینی این سیاره‌ها همگی در یک ردیف قرار خواهند داشت.
بارش شهابی برساوشی
بارش شهابی برساوشی، یکی از محبوب‌ترین بارش‌های شهابی سالانه است که یک شب تابستانی در روزهای ۱۲ و ۱۳ اوت (۲۱ و ۲۲ مرداد) به اوج می‌رسد اما امسال این‌رویداد اندکی تفاوت خواهد داشت. در شرایط ایدئال، بارش شهابی برساوشی می‌تواند عملکرد خیره‌کننده‌ای با ۵۰ تا ۱۰۰ بارش شهاب در ساعت داشته باشد اما نرخ ساعتی سرسویی در سال جاری میلادی به‌نصف کاهش می‌یابد زیرا این‌رویداد یک‌شب پس از یک ابرماه درخشان به اوج خود می‌رسد. برخی از شهاب‌ها باید با وجود آسمان مهتابی قابل‌مشاهده باشند اما نور ماه بسیاری از شهاب‌های کم‌نور را از بین می‌برد. بارش شهابی جباری؛ دوماه‌بعد به اوج خود می‌رسد و درحالی‌که فعالیت کمتری نسبت به بارش شهابی برساوشی دارد اما می‌تواند ارزش تماشا داشته باشد زیرا ماه در تمام طول شب نخواهد درخشید. شیفتگان آسمان می‌توانند در شب‌های ۲۰ و ۲۱ اکتبر (۲۸ و ۲۹ مهرماه ۱۴۰۱) حدود ۲۰ شهاب در ساعت بشمارند.
ماه‌گرفتگی کامل
دومین و آخرین ماه‌گرفتگی کامل سال ۲۰۲۲ قبل از طلوع خورشید در هشتم نوامبر (۱۷ آبان ۱۴۰۱) رخ می‌دهد؛ اگرچه همه آمریکای شمالی نمی‌توانند شاهد قرمز‌شدن ماه باشند. ناظران ساحل شرقی فاز کلی خسوف را از دست خواهند داد زیرا ماه درست قبل از اوج گرفتگی غروب می‌کند. پس از ماه‌گرفتگی ماه نوامبر، مردم در سراسر آمریکای شمالی تا ۱۴ مارس ۲۰۲۵ فرصتی برای مشاهده ماه‌گرفتگی کامل از محله خود نخواهند داشت.
مقابله مریخ
وضعیت نجومی «مقابله» بهترین زمان برای رصد اجرام آسمانی‌ست. از دید ناظر زمینی سیارات خاصی مثل مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون می‌توانند دراین‌موقعیت قرار بگیرند. در نیمه دوم سال ۲۰۲۲، سیاره مریخ یکی از نزدیک‌ترین همسایگان زمین به یک ویژگی برجسته در آسمان شب تبدیل می‌شود و درنهایت در اوایل دسامبر زمانی‌که به وضعیت مقابله می‌رسد، به اوج درخشندگی خود خواهد رسید. وضعیت مقابله مریخ زمانی‌ست که این سیاره سرخ ازمنظر زمین مقابل خورشید قرار دارد. درنتیجه، در تمام شب قابل‌مشاهده است و درخشان‌تر از بسیاری از ستارگان در آسمان می‌درخشد. مریخ فقط هر ۲۶ماه‌یک‌بار به این‌وضعیت می‌رسد؛ پس مقابله مریخ در ۲۰۲۲، این‌وضعیت تا ۱۵ ژانویه ۲۰۲۵ دیگر، تکرار نمی‌شود. این مواجه‌های نزدیک بهترین فرصت برای سازمان‌های فضایی مانند ناسا برای پرتاب مأموریت به مریخ است.
بارش شهابی جوزایی
بارش شهابی جوزایی، یکی از موردانتظارترین بارش‌های شهابی سالانه و یکی از آخرین رویدادهای نجومی سال ۲۰۲۲ خواهد بود که در دومین هفته ماه دسامبر (۱۳ تا ۱۴ دسامبر/۲۲ تا ۲۳ آذر سال ۱۴۰۱) به اوج خود می‌رسد. در شرایط ایدئال، بیش از ۱۰۰ شهاب در ساعت می‌توان در‌این‌بارش مشاهده کرد اما ماه تقریباً کامل باردیگر با این شهاب باران مواجه می‌شود. در سال ۲۰۲۱ نیز این بارش شهابی با داستان مشابه ماه تقریباً کامل مواجه شد که باعث شد تعداد رصد شهاب‌های این بارش به ۳۰ تا ۴۰ شهاب در ساعت کاهش یابد.