سرمایه‌سالارها و دانشجو‌شدن

ظاهراً با‌وجودی‌که شرکت‌کنندگان در کنکور سراسری که دانشگاه آزاد اسلامی هم از شمول آن است، تعداد شرکت‌کنندگان در چند‌سال‌اخیر کمتر از شمار پذیرفته‌شدگان است و درنتیجه تعداد دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی حتی کمتر از نصف ظرفیت پذیرش در هشت‌سال‌پیش است و باز‌هم بیش از 90‌درصد مراکز جامع علمی، کاربردی نیز تعطیل شده‌اند. در چنین‌ حالتی، وزارت علوم، بسیاری از رشته‌های تحصیلی را تعطیل کرده و برای آن دانشجو نمی‌پذیرد. در دولت قبلی اعلام شد که کنکور سراسری حذف می‌شود؛ درصورتی‌که برخلاف این اظهارنظر قرار است امسال کنکور در نوبت هم برگزار شود و مردم همچنان شاهد مؤسسات آمادگی کنکور در گوشه‌و‌کنار شهرها باشند که مبالغ قابل‌توجهی را بابت آموزش، از خانواده‌ها دریافت می‌کنند؛ و از همین‌جاست که تناقضات بسیاری را می‌توان بین گفتار وزارت علومی‌ها و کردار آنان مشاهده کرد. اگر واقع‌بینانه و بدون حب‌و‌بغض درمورد کنکور و برگزاری آن و به‌ویژه پذیرش دانشجو، سخن بگوییم، در‌حال‌حاضر به‌غیر‌از گروه پزشکی و سه رشته پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی، شاید برای سایر رشته‌ها، برگزاری کنکور نیاز نیست؛ چرا‌که از تعداد شرکت‌کنندگان پزشکی به‌ازای هر 10‌نفر شرکت‌کننده، فقط یک‌نفر پذیرفته می‌شود که اگر مهاجرت روزانه 2 تا 10 پزشک را به خارج‌از‌کشور درنظر بگیریم، نیاز به افزایش پذیرش دانشجوی رشته‌های پزشکی الزامی‌ست وگرنه در 10‌سال آینده، کشور از پزشک جراح و متخصص تهی خواهد شد؛ درحالی‌که باوجود این‌همه استعداد که در بین فرزندان ایران دیده می‌شود و با شمار قابل‌ملاحظه‌ جوانان شایسته ایرانی که ازنظر علمی و تحصیلی درمقایسه‌با بسیاری از جوانان کشورهای دیگر سرآمد و زبانزد هستند، کشور ما نباید از‌این‌نظر در مضیقه باشد و درعین‌حال باید درنظر داشت که شمار علاقه‌مندان به این‌رشته در میان جوانانی که علی‌رغم شایستگی تنها از تمکن مالی برخوردار نیستند هم کم نیست. دراین‌میان سرمایه‌داران و افرادی‌که از تمکن مالی خوبی برخوردار هستند، راه ورود به رشته‌های پزشکی را بدون دردسر یافته‌اند؛ روال آن بدین‌نحو است که پولدارها، فرزند یا فرزندان خود را به کشورهای همسایه برده، در رشته پزشکی ثبت‌نام می‌کنند و پس از گذراندن 36 واحد درسی، با دریافت یک گواهی مبنی‌بر گذراندن این‌تعداد واحد، تقاضای انتقال به دانشکده‌های پزشکی داخل کشور را به وزارت بهداشت‌و‌درمان و آموزش پزشکی تحویل می‌دهند و در یک پروسه کوتاه‌مدت، وارد دانشگاه‌های کشور می‌شوند که معنی و مفهوم آن به‌صورتی‌ست‌که چون پول دارند و سرمایه‌سالار هستند، فرزندانشان با پرداخت یک‌سال هزینه تحصیل در کشورهای همسایه، بدون کنکور وارد دانشگاه‌های کشور، آن‌هم در یکی از سه رشته پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی می‌شوند؛ یعنی سرمایه‌سالاری، مسئله حضور و قبول‌شدن در کنکور را حل می‌کند. در مقابل، بسیاری از شایسته‌های داخلی که از طبقات متوسط‌ به پایین هستند و سطح سواد آنان بسیاربیشتر و بالاتر از سرمایه‌سالاران است، پشت کنکور و در آرزوی پزشک‌شدن، روزگار را می‌گذرانند. از‌سوی‌دیگر؛ در کلاس‌های درس دانشگاه هم یک فاصله طبقاتی درسی کاملاً مشهود و عینی‌ست؛ بین کسانی‌که از‌طریق دانشگاه‌های خارج وارد کلاس‌های درس می‌شوند و اغلب با یکی،‌دو‌سال تأخیر موفق به پاس‌کردن دروس می‌شوند و دانشجویان کوشای داخلی. این فاصله درسی، مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند که بسیار بجا و نیکو خواهد بود که حداقل تا وقت باقی‌ست، حدود 20 تا 30‌درصد بر شمار پذیرفته‌های کنکور پزشکی افزوده شده و سد مهمی را برای انتقال از دانشگاه‌های خارج به داخل ایجاد کرد تا کم‌کم فقط شایسته‌ها، پزشک شوند. هم‌اکنون براساس آمارهای منتشره حدود 4700 دانشجوی شاغل‌به‌تحصیل در رشته‌های پزشکی خارج‌از‌کشور در نوبت ورود به دانشگاه‌های کشور هستند. در‌این‌میان، وزارت بهداشت‌ودرمان و آموزش پزشکی، باید برای ورود داوطلبان داخل کشور، تدبیری ویژه اتخاذ کند تا سد کنکور پزشکی، چون سایر رشته‌ها از میان برداشته شود.