کد خبر:
292160
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۱ چهارشنبه ۱۶ شهريور -
01:21
تأملی بر «اوبونتو» و مفهوم آن
شهلا اسلامی
امروز میخواهیم واژه «اوبونتو» را با نگاهی به کتاب «اوبونتو» اثر «استفان سی لاندین» مورد بررسی قرار دهیم. جالب است بدانید که سیستمعامل «اوبونتو» نیز از روی همین کلمه و مفهوم آن راهاندازی شده که سیستم عاملیست برای محاسبات ابری و مطابق با نیازهای انسان هوشمند توسعه داده شده است. اینسرور بهصورترایگان دردسترس است و بهعنوان سیستمعامل دسکتاپ نیز کاربرد دارد؛ اما مفهوم اوبونتو (Ubuntu) که واژهای در زبانهای «بانتو» و منشأ آن از جنوب آفریقاست، چیست؟ «اوبونتو» فلسفه اجدادی آفریقاست و از این حقیقت میگوید که ما عضوی از خانواده انسان هستیم. ما خواهر و برادرهایی هستیم که با هم زمین را سیاحت میکنیم. وقتی یک انسان فقر غذایی داشته باشد، همه ما دچار سوءتغذیه میشویم. وقتی از انسانی سوءاستفاده شود، همه ما درد میکشیم و زمانیکه کودکی رنج میبرد، اشک از چشمان همه ما سرازیر میشود. وقتی به انسانبودن دیگری احترام میگذاریم، زنجیره ناگسستنیمان را به رسمیت میشناسیم. پیوند ناگسستنی ما با کل بشریت «اوبونتو» است؛ یعنی همه ما در این اتفاق کنار هم هستیم. رؤیای دنیایی را در سر داریم که در آن بچهها برای رسیدن به اهداف ارزشمند با یکدیگر بزرگ میشوند؛ دنیایی که دوستداشتن همنوعان، کمتر حسنتعبیر و بیشتر باوری عمیق بهحساب میآید و انسانبودن واقعاً دلیل کافی برای رفتاری محترمانه است. برابرش را در این بیت شعر فارسی از سعدی شیرینسخن میتوان دریافت که میگوید:
بنیآدم اعضای یکدیگرند/ که در آفرینش ز یک گوهرند
در سال ۲۰۰۶ از «نلسون ماندلا» خواسته شد در ویدئویی که برای راهاندازی «اوبونتو لینوکس» استفاده شده بود، «اوبونتو» را تعریف کند و او شعر سعدی را خواند. «اوبونتو» مفهوم انسانیت نسبت به دیگران را در خود دارد و این فلسفه اخلاق با تمرکز بر وابستگیها و روابط مردم با یکدیگر است. یکی از فعالان صلح لیبریا «Leymah Gbowee»، مفهوم «اوبونتو» را چنین بیان میکند: «آنچه که من هستم بهخاطر آنچه که همه ما هستیم است»؛ و تعریف ارائهشده از اسقف اعظم «دزموند توتو» در سال ۱۹۹۹ عبارتاستازاینکه فرد با «اوبونتو»، دردسترس و تأییدکننده دیگران است. او از دارایی، قدرت و خوببودن دیگران احساس تهدید نمیکند؛ چون درک این مفهوم که او به کل بزرگتری تعلق دارد، به او اعتمادبهنفس میدهد. او میداند که او خوار خواهد شد اگر دیگران خوار، تحقیر، شکنجه یا مظلوم واقع شوند. تعریف دیگر اسقف اعظم دزموند توتو در سال ۲۰۰۸ اینگونه بود که یکی از فلسفههای کشور ما «اوبونتو» یا گوهر وجود انسان است. «اوبونتو» بهخصوص درمورد این واقعیت است که شما نمیتوانید بهعنوان یک انسان در انزوا وجود داشته باشید. ما غالباً تنها به خودمان فکر میکنیم؛ درحالیکه متصل به آن چیزی هستیم که در تمام جهان میگذرد. هنگامیکه شما کار خوبی میکنید، آنرا به «کل» بشریت گسترش مییابد؛ و «ماندلا» نیز درمورد «اوبونتو» معتقد است که یک جنبه از جنبههای «اوبونتو» ایناستکه مثلاً اگر مسافری در روستایی توقف کند، لازم نیست درخواست غذا یا آب کند. هنگامیکه توقف میکند، مردم به او غذا میدهند و او را سرگرم میکنند. «اوبونتو» به این معنا نیست که مردم نباید بهدنبال ثروت باشند، ولی سؤال ایناستکه آیا شما میخواهید اینکار را بهقصد بهبود جامعه انجام دهید؟ «تیم جکسون»، «اوبونتو» را فلسفهای میداند برای کمک به تغییرات لازم برای ساختن آیندهای که ازلحاظ اقتصادی و زیستمحیطی پایدار است. یکی از پژوهشگران حوزه مردمشناسی که برای تحقیق به آفریقا سفرکرده بود، روزی در یکی از قبایل، به تعدادی از بچههای بومی، یک بازی را پیشنهاد کرد. او سبدی از میوه را در نزدیکی یک درخت گذاشت و گفت: «هرکسیکه زودتر به سبد برسد، آن میوههای خوشمزه را برنده میشود». هنگامیکه فرمان دویدن داده شد، آن بچهها دستان یکدیگر را گرفتند و باهم دویدند و در کنار درخت خوشحال به دور آن سبد میوه نشستند. پژوهشگر که از رفتار بزرگمنشانه بچهها هاج و واج بود، علت این رفتار آنها را پرسید و گفت: «درحالیکه یکنفر از شما میتوانست بهتنهایی همه میوهها را برنده شود، چرا از هم جلو نزدید؟» آنها گفتند: «اوبونتو! به این معنا که چگونه یکی از ما میتواند خوشحال باشد، درحالیکه دیگران ناراحتند؟» کاش یکروز همه ما آدمها اینطوری باشیم. «اوبونتو» در فرهنگ «ژوسا» نیز به اين معناست: من هستم؛ چون ما هستيم. پس خوبى را براى همه بخواهيد تا خداوند و كائنات به خودتان سوقش دهد. در دنيا همهچيز مثل يك پژواك عمل میکند. اوبونتو ...