کد خبر:
292548
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۱ سه شنبه ۸ آذر -
05:49
چرا کشور ایران «بازیگرِ قدرتمند» منطقه است؟
غرب آسیا یکی از مناطق ژئوپلیتیک مهم جهان است که به‌دلیل وجود ذخایر عظیم نفت و گاز و بازار عظیم مصرف توسط کشورهای واقع‌درآن همواره دارای منازعه و رقابت‌های منطقه‌ای و نیز موردتوجه قدرت‌های بزرگ و فرامنطقه‌ای بوده است. خاورمیانه یکی از ثروتمندترین مناطق دنیا به‌شمار می‌آید، بااین‌وجود بیش از ۹۰درصد کشورهای تشکیل‌دهنده این‌حوزه از وضعیت دفاعی و اقتصادی ضعیفی برخوردار هستند. رهبر انقلاب در بیانات اخیر خود در دیدار با بسیجیان به اهمیت این‌منطقه و تلاش استعمار در سلطه گری در منطقه غرب آسیا پرداختند و خاطرنشان کردند: جبهه استعمارِ غرب نسبت به این‌منطقه خاص ما، منطقه غرب آسیا، یک رویکردی دارد؛ این منطقه‌ای که خودشان اسمش را می‌گذارند «خاورمیانه». بعد از دو جنگ جهانی، استعمار غربی اول اروپا، بعد هم آمریکا نسبت به این‌منطقه یک توجه خاص، رویکرد خاصی را به‌وجود آوردند؛ چرا؟ چون منطقه مهمی‌ست. مهم‌ترین عاملِ حرکتِ چرخ‌های صنعتیِ دنیای غرب [نفت است، صنعتشان] به عامل نفت وابسته است و مرکز عمده نفت در دنیا در اینجاست. منطقه غرب آسیا منطقه ارتباط شرق و غرب است، منطقه ارتباط آسیا و اروپا و آفریقاست؛ ازلحاظ جایگاه راهبردی و به‌تعبیر رایج، سوق‌الجیشی، منطقه مهمی‌ست؛ لذا استعمارگران غربی که حالا ثروتی هم یافته بودند و با غارت کشورهای استعمارزده توانایی‌هایی هم پیدا کرده بودند، ازلحاظ علمی هم جلو رفته بودند و سلاح پیشرفته هم داشتند، روی منطقه غرب آسیا توجه ویژه‌ای پیدا کردند. به‌خاطر همین توجه هم بود که رژیم صهیونیستی را دراین‌منطقه به‌وجود آوردند؛ این رژیم را به‌عنوان پایگاه غرب اول پایگاه اروپا و بعد هم پایگاه آمریکا دراین‌منطقه قرار دادند برای‌اینکه بتوانند به منطقه مسلط باشند، هرکار می‌خواهند بکنند، کشورها را به‌جان‌هم بیندازند، جنگ درست کنند، تحمیل کنند، توسعه بدهند، غارت کنند؛ اصلاً رژیم صهیونیستی را برای این به‌وجود آوردند. پس روی این‌منطقه یک نظر ویژه‌ای داشتند، آنچه مشخص است رژیم صهیونیستی نمادی از کشورهای آمریکا و انگلیس است و به‌عنوان نماینده یا پایگاهی برای این‌کشورها به‌شمار می‌رود که سیاست‌های غرب در آنجا پیاده و در منطقه به‌اجرا درمی‌آید به‌علاوه این رژیم عامل رونق فروش تسلیحات نظامی غرب در کشورهای حوزه خاورمیانه است. بااین‌حال وجود کشوری همچون جمهوری اسلامی ایران تبدیل به یک سد و مانع بزرگ برای اهداف کشورهای سلطه‌گر در منطقه شده است. همه دنیا شاهد هستند که جمهوری اسلامی همواره تلاش کرده که امنیت را در منطقه برقرار کند و تاکنون هزینه‌های بسیارزیادی را نیز متحمل شده بااین‌حال دراین‌امر بسیارموفق بوده و نگاه‌ها بر ایران به‌عنوان قدرت برترِ منطقه غرب آسیاست: دراین‌منطقه غرب آسیا یک نقطه هست که ازهمه‌مهم‌تر است و آن ایران است. ایران از همه این‌کشورها و نقاطی که دراین‌منطقه‌اند، مهم‌تر است؛ چراکه هم ثروتش، نفت، گاز، معادن طبیعی بیش از همه این‌کشورهاست، هم نقطه وقوع آن، حساس‌ترین نقطه است، چهارراه است؛ چهارراه شرق و غرب، چهارراه شمال و جنوب. از قدیم هم می‌گفتند که چهارراه مهم این‌منطقه ایران است. روی ایران بیش از همه حساس بودند لذا روی ایران سرمایه‌گذاری کردند. ایران مهم‌ترین کشور در منطقه غرب آسیاست چراکه دومین کشور بزرگ منطقه و هفدهمین کشور بزرگ دنیا است. ایران با ظرفیت‌های بالقوه و مزایایی نظیر موقعیت جغرافیایی استراتژیک، تنوع اقلیمی، مزایای اقتصادی، امنیت انرژی و بازارهای داخلی و منطقه‌ای یکی از بهترین مقصدها برای سرمایه‌گذاری‌ست. همچنین ایران با موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد خود در قلب تقاطع ارتباطی خاورمیانه، آسیا و اروپا قرار دارد و به‌واسطه بهره‌مندی از ترتیبات نظام‌مند در حوزه تجارت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، گمرک، مالیات و سرمایه‌گذاری به کشوری قدرتمند مبدل گشته است. داشتن مرزهای مشترک با دریای خزر در شمال و خلیج‌فارس و دریای عمان در جنوب، قابلیت دسترسی به بیش از ۵۸۰۰کیلومترمربع نوار ساحلی را برای ایران مقدور می‌سازد. ایران به‌واسطه دسترسی به کشورهای اوراسیا از شمال، کشورهای آسیای میانه از شرق و داشتن مرز زمینی با ترکیه و همچنین استفاده از قسمتی از جاده ابریشم از جایگاه ممتازی در ترانزیت جهانی برخوردار است. موقعیت جغرافیای ایران را به محور ترانزیت در کریدورهای شمال-جنوب و شرق-غرب مبدل نموده و درنتیجه‌آن نقش مهمی در اقتصاد بین‌المللی ایفا می‌کند. همچنین ایران درمقایسه‌با کشورهای تولیدکننده نفت و گاز پس از روسیه دومین کشور دارای بیشترین ذخایر نفت و گاز تثبیت‌شده در جهان است. این جایگاه جهانی امکان بیشینه‌سازی امنیت ملی را ازطریق اتخاذ استراتژی‌های مناسب مرتبط با امنیت انرژی فراهم می‌کند. قدرت ایران نه‌تنها یک ادعا بلکه حقیقتی‌ست که دشمنان نیز به آن معترف‌اند. کریس مورفی؛ سناتور آمریکایی به نقش و قدرت ایران در منطقه خاورمیانه اذعان می‌کند: تقریباً ازهرطریق و درمقایسه‌با گذشته، ایران امروز در خاورمیانه قدرتمندتر و آمریکا ضعیف‌تر شده است. البته این اولین‌بار نیست که دولتمردان غربی و صهیونیست این‌گونه قدرت ایران در منطقه خاورمیانه را صراحتاً اعلام می‌کنند به‌عنوان‌مثال افراییم سنه وزیر و ژنرال بازنشسته صهیونیست در یکی از سخنرانی‌های خود اعلام کرده که استیلای منطقه راهی‌ست که ایران برای استیلای جهانی گام بردارد و به‌عبارت‌دیگر در جهانی که ایران از تسلط بر منطقه برخوردار باشد ما جایی نداریم. جمهوری اسلامی ایران عملاً ثابت کرده که می‌تواند در کمترین‌زمان ممکن بر منطقه غرب آسیا کنترل پیدا کند و این از هیچ‌کس پوشیده نیست، حضور مستشاری ایران در سوریه و عراق آن‌هم با خواست سران این‌کشور برگ زرینی جهت اثبات این ادعای بزرگ است. زمانی‌که سخنگوی وزارت خارجه در دولت اوباما مدعی شد که شکست داعش در منطقه حدود پنج‌سال زمان نیاز دارد، جمهوری اسلامی ایران موفق شد به‌فاصله کمتر از دوسال از همان تاریخ امپراتوری داعش در منطقه را به‌پایان برساند و منطقه اکنون شاهد حضور مقتدرانه نیروی نظامی ایران خصوصاً نیروهای دریایی در خلیج‌فارس و عمان است و همین دشمن را وادار کرده تا درباره قدرت ایران دست به اعتراف بزند. رقبای منطقه‌ای ایران ازاین‌سطح از موفقیت برخوردار نبوده‌اند. ایران توانسته است نفوذ خود را در سراسر کشورهای پیرامون گسترش دهد و این فاکتور دیگری از قدرت منطقه‌ای ایران است؛ بنابراین امروز ایران برنده بزرگ و قطعی در بحران‌های غرب آسیاست. جمهوری اسلامی فرمول موفقی برای گسترش نفوذ خود در کشورهای عربی منطقه پیدا کرده است. این فرمول شامل تجهیز، حمایت سیاسی و لجستیکی برای متحدانش است؛ اما هسته موفقیت این‌است‌که متحدان محلی ایران تعهد ایدئولوژیکی به رویکرد منطقه‌ای ایران دارند. به‌طوری‌که حزب‌الله، نیروهای مختلف افغان، عراقی و حوثی‌های یمن همگی می‌خواهند شرکای کوچک تهران باشند و مایل‌اند در فراسوی مرزها درراستای حمایت از سیاست ایران اقدام کنند. آن‌ها ایران را به‌عنوان الگوی سیاسی می‌بینند؛ بنابراین «مشروعیت رهبری ایران» را در مسیر مبارزه خود می‌پذیرند.
زهرا کریمی/ آنا