صنایع نوآورانه می‌توانند زندگی را شکل دهند

کارگاه تبیین سیاست‌های دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه مهارت‌آموزی با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی؛ رئیس دانشگاه آزاد، دکتر سید محمد بطحائی؛ معاون آموزش‌های عمومی و مهارتی دانشگاه آزاد، معاونان آموزشی و مهارتی واحدهای مراکز استان‌ها، رؤسای دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی و حضور مجازی معاونان آموزشی و مهارتی سایر واحدهای دانشگاهی برگزار شد. به‌گزارش آنا؛ دکتر طهرانچی دراین‌نشست، ضمن ارائه سخنرانی باعنوان «اثرات بازتابی دانشگاه و جامعه» گفت: در دنیای علم موضوعی تحت‌عنوان پایان‌یافتن الگوی اول دانش وجود دارد که کسانی‌که در حوزه علم و فناوری و سیاست‌گذاری علمی فعالیت دارند، معتقدند که از ابتدای قرن بیست‌ویکم با مفهوم پایان دانشگاه یا پایان الگوی اول تولید علم مواجه شدند و اکنون الگوی دوم دانش آغاز شده است. رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: الگوی دوم دانش دارای ویژگی‌های منحصربه‌فرد است ازجمله‌اینکه دراین‌دوره دیگر دولت‌ها تأمین‌کننده سرمایه دانشگاه‌ها نیستند و شرکت‌های خصوصی دراین‌عرصه ورود جدی داشته‌اند به‌عنوان نمونه می‌توان به شرکت گوگل اشاره کرد که در تولید مقالات یکی از ۱۰ برتر دنیاست و عملاً شرکت‌ها مولد دانش شده‌اند و دیگر مرجعیت تولید دانش در دانشگاه و آزمایشگاه ازبین‌رفته. وی بااشاره‌به اثرات بازتابی دانشگاه و جامعه، تصریح کرد: دراین‌مقوله دانشگاه متأثر از جامعه و رفتار خود بوده است به‌گونه‌ای‌که دانشگاه خواست اقتصاد جامعه را دانش‌بنیان کند، اما خود اقتصادی شد، به‌دنبال دانش‌بنیان‌کردن جامعه بود و خود اجتماعی شد و موضوع فناوری و نوآوری دانش‌بنیان را مطرح کرد و خود فناور شد. این‌رویکرد دانشگاه را گرفتار مقوله اقتصادی، اجتماعی و فناوری کرده است. عضو هیئت‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: به‌بیان دانش‌پژوهان غربی؛ اگر دانشگاه تحول و تعالی نداشته باشد به موزه تبدیل می‌شود و این‌موضوع را بنده در بازدید از برخی واحدها و مراکز دانشگاه آزاد اسلامی مشاهده کردم که واحدی که روزگاری ۲۰هزار دانشجو داشت، امروز یک دانشجو هم در آن قدم نمی‌گذارد. این‌موضوع ثابت می‌کند که اگر پابه‌پای تحول پیش نرویم، دانشگاه به موزه تبدیل خواهد شد. دکتر طهرانچی بااشاره‌به تدوین سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: این سند، چارچوبی‌ست که افق دید دانشگاه آزاد اسلامی تا سال ۱۴۰۴ را مشخص می‌کند. دراین‌نگاه، ما دانشگاه را هسته علم، فناوری و فرهنگ می‌بینیم که با جامعه درآمیخته است و معتقدیم بازتاب آنچه در دانشگاه می‌دهیم، یک‌سویه نیست و از جامعه نیز متأثر می‌شویم. به‌عنوان نمونه؛ در آزمون سراسری سال گذشته ۷۰۰‌هزارنفر متقاضی رشته‌های علوم تجربی بودند درحالی‌که ۱۲۰‌هزارنفر در آزمون گروه ریاضی شرکت کرده بودند. این‌موضوع حاکی از بازتاب جامعه نسبت به رفتار و کارکرد دانشگاه است. وی بابیان‌اینکه دیگر دوره مسئله‌سازی در دانشگاه به‌پایان رسیده است، اظهار کرد: مسئله باید برگرفته از واقعیت عینی جامعه باشد و دانشگاه باید به‌جای مسئله‌سازی در اتاق‌های دربسته، به‌دنبال مسئله‌یابی از جامعه و صنعت باشد و به نیازها توجه کند. در گذشته دانشگاه یک‌ساحتی بود و تنها به دانش توجه داشت. پس‌ازآن، دوساحتی شد و در کنار دانش، موضوع نیز موردتوجه قرار گرفت، اما اکنون دانشگاه باید سه‌ساحتی باشد و در کنار دانش و موضوع، به‌کار بست این دو نیز توجه داشته باشد. دکتر طهرانچی باتأکیدبراینکه کاربست و زندگی در اجتماع باید سرلوحه دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی باشد، گفت: کاربست موضوعی‌ست که در صفحه دانشگاه نیست و در محیط دیگری قرار دارد و ازاین‌رو، دانش و موضوع در دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی در محیط کلاس فعلی دنبال نخواهد شد بلکه با شناخت نیاز صنایع و در کارگاه‌ها تبدیل به‌کار بست می‌شود. وی بااشاره‌به تفاوت دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی دانشگاه آزاد اسلامی با دانشکده‌های فنی‌وحرفه‌ای گفت: تاکنون دانشکده‌های ما به تحصیل و توانمندسازی دانشجویان توجه داشتند اما اکنون جوانان نیازمند مهارت‌های جدید هستند و تفاوت دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی با فنی‌وحرفه‌ای دراین‌است‌که این دانشکده‌ها به موضوعات جدید و درحال‌ایجاد می‌پردازند. به‌همین‌دلیل قرار نیست ما در دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی، کارشناس تربیت کنیم و نسبت به مشاغل گذشته مهارت به دانشجویان بیاموزیم بلکه قصد داریم مهارت‌های جدید خلق کرده و جوانان را برای مهارت‌های جدید تربیت کنیم. وی افزود: دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی باید اتفاق جدیدی را رقم بزنند چراکه صنایع نوآورانه و مهارت‌های جدید می‌توانند زندگی را شکل دهند. بنده در سفر به استان یزد و در بازدید از یکی از کارخانه‌ها، به‌وضوح شاهد بودم که صنعتگران از قالب تنگ دانشکده‌ها درهمکاری‌با صنایع انتقاد می‌کردند و در آنجا مطرح کردم که دانشگاه آزاد اسلامی یک دانشگاه پویا و چابک است و می‌تواند مطابق با نیاز صنعت و جامعه، موضوع رشته‌ها و کارکرد تربیتی و مهارت‌آموزی دانشجویان را تغییر دهد. عضو هیئت‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی بابیان‌اینکه دانشکده مهارت و کارآفرینی، دانشکده نوآوری روبه‌جلوست، گفت: دانشکده مهارت و کارآفرینی، دانشکده گذشته‌گرا و کلاس‌محور نیست بلکه دانشکده‌ای خواهد بود که اهل صنعت، اشتغال‌آفرینان و افرادی‌که جامعه را می‌سازند و بسترهای جدید خلق می‌کنند، نزد آن مأمن و مأوا دارند و دانشگاه آزاد اسلامی دراین‌مسیر تمام توان خود را به‌کار گرفته است چراکه معتقدیم صنایع نوآورانه می‌تواند اقتصاد و اشتغال کشور را نجات دهد. این صنایع نیازمند دانش و موضوعات جدید است که در دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی موردتوجه قرار دارد. دکتر طهرانچی بااشاره‌به توجه دانشگاه آزاد اسلامی به تربیت اقتصادی و حرفه‌ای، گفت: یکی از برنامه‌ها و اهداف جدی دانشگاه آزاد اسلامی در تربیت قوه عاقله، توجه به ساحت اقتصادی و حرفه‌ای‌ست. ازاین‌رو در دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی از افراد نوآور که دارای امید به آینده و آشنا با شغل‌آفرینی هستند، استفاده خواهیم کرد و این دانشکده‌ها محل حضور و تردد اصحاب خلاق، امیدوار و روبه‌آینده به‌عنوان حلقه مشورتی خواهد بود. کار در این دانشکده نباید به‌عنوان یک کار اداری تلقی شود بلکه افرادی‌که اعتقاد به تحول دارند، باید در این دانشکده‌ها به‌کارگیری شوند. وی باتأکیدبر لزوم آشنایی جوانان با مفاهیم کسب‌وکار حلال و روزی، اظهار داشت: واقعیت این‌است‌که تا به جوانان مذمت ربا و مفاهیمی همچون انفاق، رسیدگی به مردم، نگاه به نظام خلقت در کسب‌درآمد و... را نیاموزیم، نمی‌توانیم افراد فناور و کارآفرین تربیت کنیم. در رویکرد جدیدی که در سفرهای استانی درپیش گرفته‌ایم، ضمن دیدار با اساتید و کارکنان و دانشجویان، از صنایع و شرکت‌ها و کارخانه‌های استان‌ها نیز بازدید می‌کنیم و جالب است که پای صحبت هریک‌از این‌افراد می‌نشینیم، بیشتر با فرهنگ کار و اخلاق حرفه‌ای درآمدزایی آشنا می‌شویم و تلاش داریم تجربیات را در دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی مورداستفاده قرار دهیم. دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: تعلیم‌وتربیت اقتصادی و حرفه‌ای در دانشگاه آزاد اسلامی موردتأکید قرار دارد و ازاین‌رو دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی باید کنش‌های اقتصادی اجتماعی مردم را رصد کرده و متناسب با زیست‌بوم هر منطقه، مهارت و کارآفرینی را به جوانان ارائه کند؛ بنابراین دانشگاه آزاد اسلامی کاری خواهد کرد که تاکنون انجام نشده است. رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: واقعیت این‌است‌که تاکنون در نظام آموزش عالی، سازمان دانشگاه ارتباط دوطرفه‌ای با جامعه نداشت و عملاً مدیریت دانش در کار نبود. دراین‌رویکرد، رشته‌های دانشگاهی از خارج کشور وارد سازمان دانشگاه شده و همان موضوعاتی که براساس نیاز غرب شکل گرفته بود، در دانشگاه‌های ما تدریس می‌شد. دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است که برای اصلاح این‌رویه باید دانش ضمنی مردم را به دانش مستند و آشکار تبدیل کرده، نیازها را شناخته و براساس‌آن تحقیق و تألیف انجام داد.