نا‌ترازی بانک‌ها

هر دم از این باغ بری می‌رسد/تازه‌تر از تازه‌تری می‌رسد. خدا پدر سراینده این بیت را بیامرزد که درگذشته‌های دور شعری را سروده که با اوضاع این روزهای مردم ما هم‌خوانی تام و تمام دارد. نا‌ترازی پس از برق، گاز، انرژی و آب و ... به بانک‌ها نیز سرایت کرده؛ تاجایی‌که رئیس‌کل بانک مرکزی می‌گوید چند بانک کشور دچار نا‌ترازی شده‌اند؛ یعنی در آستانه ورشکستگی قرار دارند که از دست‌بر‌قضا، این‌موضوع بانک خصوصی را در‌برگرفته است و نا‌ترازی آن‌ها به‌مرور به‌حدی خواهد رسید که باید تعطیل شوند و عاقبت‌الامر، بانک مرکزی باید در یک حد معقول جریمه ورشکستگی این نوع بانک‌ها را که از سرمایه مردم تأمین ‌شده است، پرداخت کند و اینجاست که باید گفت: «خودکرده را تدبیر نیست!» اینکه چرا بانک مرکزی اجازه تأسیس بانک‌های خصوصی که تعدادشان چندبرابر بانک‌های دولتی‌ست را داده است؟ صاحبان این بانک‌ها از چه قماشی بوده‌اند که توانسته‌اند از بانک مرکزی که در پاره‌ای‌اوقات برای واردات و صادرات مردم، آن‌قدر سختگیری و کارشکنی می‌کند که واردکننده را از کرده خود پشیمان می‌کند و چون این روال در همه ادوار جاری و ساری بوده است، سرمایه‌گذاران شاید علی‌رغم میل باطنی خود، از سرمایه شخصی برای امور بازرگانی استفاده نکرده و آن‌را به‌صورت اندوخته در بانک‌های خصوصی به‌صورت سپرده مدت‌دار به امانت می‌گذارد تا سود آن‌را گرفته و از این سود به‌خوبی روزگار بگذراند و چنین شده است که مردم حتی دست‌ودلشان می‌لرزد که در یک کار تولیدی هم مشارکت کنند. به‌هر‌روی براساس شنیده‌ها، بانک آینده در شرف ورشکستگی‌ست که در سوابق قبلی این بانک با نام بانک تات در کشور فعالیت می‌کرده است و چون دچار نا‌ترازی بوده است، با نوعی تغییرات به بانک آینده تغییر شکل داده است که این آگاهی تلخ‌گونه را بانک مرکزی به مردم داده است که اگر براساس شایعات یکی از سرمایه‌گذاران اصلی آن، حداقل با 30‌میلیارددلار در راه‌اندازی این بانک نقش داشته است، شاید از سرمایه همین بانک فروشگاه بزرگ و بسیار گران ایران مال ایجاد شده باشد. به‌عقیده من نویسنده‌ که خود در هیچ بانکی اندوخته‌ای به‌نام سپرده‌گذاری نداشته و نداریم، دست‌ودلم بیشتر لرزیده است که در آینده بانک مرکزی که باید به‌عنوان یک پشتوانه قدرتمند و حائزاهمیت بر کار بانک‌ها نظارت کلی داشته باشد. درمورد این بانک کوتاهی کرده باشد و فردا‌روز ناچار شود از قدرت مالی کشور که شاید بتوان گفت بیت‌المال باید جریمه عدم‌مدیریت در این‌بانک را با بدبینانه‌ترین حالت، پرداخت کنند؛ همان‌طور‌که قبلاً هم بسیاری از سپرده‌گذاران در صندوق‌های قرض‌الحسنه سرمایه خود را به امید چندر‌غاز سود گذاشته‌اند؛ اما بعد از مدت‌های مدیدی، صاحبان صندوق‌های قرض‌الحسنه، فرار را برقرار ترجیح داده و راهی اروپا و آمریکا شده‌اند که به‌ناچار بانک مرکزی ناچار شده است به هر سپرده‌گذار 20‌در صد اصل‌وفرع سپرده را بدهد. امیدواریم بانک مرکزی برای بانک‌هایی که در نوبت ورشکستگی هستند، از هم‌اکنون مدیریت و نظارت کلی داشته باشند که سرمایه‌گذار اصلی و بقیه سرمایه‌گذاران سر از کانادا و آمریکا درنیاوردند و بیچاره مردمی که سرمایه خود را برای دریافت سود که از راه آن زندگی را به توازن و تعادل برسانند، در آینده نامعلوم با چشم گریان و از همه‌جا رانده به درد «چه کنم» گرفتار نشوند.