چرا نمی‌توان به آینده صلح در غزه خوش‌بین بود؟

این تحولات درحالی است که یک منبع دیگر به پولیتیکو گفته که برخی مقام‌های ارشد آمریکایی به یک کشور عربی متحد آمریکا گفته‌اند که «اسرائیل از کنترل خارج شده است». ابوحمزه سخنگوی سرایا القدس شاخه نظامی جنبش جهاد اسلامی فلسطین اعلام کرد: ما پایبندی خود را به آتش‌بس اعلام می‌کنیم و مراقب میزان پایبندی دشمن به آن هستیم. وی بااشاره‌به مقطع حساس کنونی و جنون کشتار رژیم صهیونیستی بیان کرد: نبرد ما درواکنش‌به جنایات دشمن علیه ملت ما در قدس و کرانه باختری و محاصره و کشتار علیه ساکنان غزه بود. این نبرد بر ملت ما تحمیل شد و مقاومت به جنایات اشغالگران با بزرگ‌ترین عملیات نظامی پیچیده در تاریخ جنگ‌های اعراب و اسرائیل، واکنش نشان داد. ما از روز اول بخش اصلی نبرد طوفان الاقصی بودیم. ابوحمزه درادامه به شهادت شماری از مبارزان مقاومت اشاره و اعلام کرد: ما سلاح خود را بر زمین نمی‌گذاریم و بر روابط قوی با همه گروه‌های مقاومت تأکید داریم. مبارزه با دشمن حتی اگر سال‌ها به‌طول بیانجامد ادامه خواهد یافت. وی بااشاره‌به روابط مستحکم میان گردان‌های قدس و گردان‌های قسام شاخه نظامی جنبش حماس، تأکید کرد: هیچ‌گاه رابطه میان سرایا القدس و گردان‌های قسام قطع نشده است. عدم‌پایبندی رژیم صهیونیستی به آتش‌بس غزه و روی‌آوردن آن به کشتار و نسل‌کشی مردم این باریکه کوچک موجب شده است تا آینده صلح در آنجا در هاله‌ای از ابهام قرار داشته باشد. رژیم صهیونیستی به‌سرکردگی بنیامین نتانیاهو طرح ترامپ درباره غزه را گامی قاطع برای تضمین امنیت بلندمدت خود می‌داند؛ جایی‌که خلع‌سلاح کامل مقاومت و عدم‌بازگشت تهدیدات نظامی، پیش‌شرط خروج تدریجی نیروهای رژیم صهیونیستی از غزه است. نتانیاهو در کنفرانس مطبوعاتی کاخ سفید در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۵، تأکید کرد که غزه با حفظ حریم امنیتی دائمی باید به «منطقه‌ای بدون سلاح» تبدیل شود. درمقابل، حماس این‌طرح را نه به‌عنوان پایان اشغال، بلکه به‌عنوان ادامه سلطه رژیم صهیونیستی تفسیر می‌کند. رهبران حماس در دوحه و استانبول بااشاره‌به عدم‌تضمین خروج کامل ارتش صهیونیستی و نقش محدود تشکیلات خودگردان فلسطین، آن‌را «فرصتی برای مذاکره» می‌دانند. این اختلافات که ریشه در تجربیات تاریخی مانند شکست آتش‌بس‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۵ دارد، آتش‌بس را به توافقی شکننده تبدیل کرده. این قرائت‌های متضاد، نه‌تنها پیشرفت به فاز دوم طرح را متوقف می‌سازد، بلکه زمینه‌ساز تنش‌های جدید می‌شود، جایی‌که رژیم صهیونیستی برای توجیه مواضع خود، از رسانه‌ها و دیپلماسی بهره می‌برد. درنهایت، این آتش‌بس بیش‌ازآنکه صلح‌آمیز باشد، موقتی و پرریسک به‌نظر می‌رسد. یکی از نقاط بحرانی در اجرای آتش‌بس غزه، بهانه‌جویی‌های مکرر رژیم صهیونیستی درخصوص تحویل جنازه‌های اسرای صهیونیست است. براساس توافق فاز اول طرح ترامپ، جنبش حماس موظف به بازگرداندن اجساد ۲۸ اسیر مرده تا ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ بود، اما نُه مورد تحویل شده و بقیه در میان ویرانه‌های غزه مدفون مانده‌اند. حماس اعلام کرده است که نیاز به تجهیزات تخصصی برای کاوش در آوارهای ناشی از بمباران‌های رژیم صهیونیستی دارد، اما رژیم صهیونیستی این‌موضوع را به‌عنوان «عدم‌تعهد» تفسیر کرده و از بازگشایی گذرگاه رفح برای کمک‌های بشردوستانه طفره می‌رود. این‌رویکرد که توسط نتانیاهو به‌عنوان «اقدام دفاعی» توجیه می‌شود، نه‌تنها نقض توافق است، بلکه رنج غیرنظامیان غزه را تشدید می‌کند؛ جایی‌که سازمان ملل متحد هشدار داده قحطی درحال‌گسترش است. حماس هم رژیم صهیونیستی را متهم به ارسال پیکرهای نامرتبط یا دست‌بسته فلسطینیان می‌کند و این چرخه، اوضاع را پیچیده می‌سازد. بهانه‌جویی‌های رژیم صهیونیستی ریشه در استراتژی این رژیم برای حفظ اهرم‌های مذاکراتی دارد و نشان‌دهنده عدم‌تمایل واقعی به اعتمادسازی است. درحالی‌که خانواده‌های اسرای رژیم صهیونیستی در تل‌آویو تظاهرات می‌کنند، ساکنان غزه با بحران انسانی روبرو هستند. چنین تناقضاتی آتش‌بس را به بازی سیاسی تبدیل کرده و امید به صلح پایدار را کم‌رنگ می‌سازد، زیرا هر تأخیری زمینه‌ساز نقض احتمالی توافق می‌شود. چالش خلع‌سلاح حماس به‌عنوان هسته مرکزی فاز دوم طرح ترامپ، یکی از موانع اصلی برای تضمین آتش‌بس غزه در میان‌مدت است. نتانیاهو و ترامپ بر نابودی کامل زیرساخت‌های نظامی حماس، ازجمله تونل‌ها و تسلیحات تهاجمی، اصرار دارند درحالی‌که حماس آن‌را «تخریب ایدئولوژی مقاومت» می‌خواند و تنها به «غیرفعال‌سازی موقت» رضایت می‌دهد. کارشناسان مانند هیو لاوات از شورای روابط خارجی اروپا هشدار می‌دهند که حماس با هزاران عضو جدید جذب‌شده درطول جنگ، خلع‌سلاح را بدون تضمین تشکیل دولت فلسطینی رد خواهد کرد. ترامپ در ۱۴ اکتبر ۲۰۲۵ توئیت کرد: «اگر خلع‌سلاح نکنند، ما آن‌ها را خلع‌سلاح خواهیم کرد و این اتفاق، سریع و شاید خشونت‌آمیز باشد»؛ اما عدم‌تمایل آمریکا به اعزام نیرو، این تهدید را بی‌اعتبار می‌سازد. ازسوی‌دیگر، درگیری‌های اخیر جنبش حماس با «ستون پنجم» رژیم صهیونیستی در غزه نشان‌دهنده تلاش برای بازپس‌گیری کنترل است که با روح خلع‌سلاح مغایرت دارد. این چالش نه‌تنها فنی، بلکه سیاسی است. این‌وضعیت، آتش‌بس را به دوره‌ای گذرا تبدیل می‌کند، جایی‌که حماس به‌مانند گذشته تهدید دائمی برای رژیم صهیونیستی باقی می‌ماند. آینده اداره غزه پس از آتش‌بس با پیشنهاد کمیته موقت تکنوکرات‌های فلسطینی تحت‌نظارت «هیئت صلح» به‌ریاست ترامپ، ابهامات جدی را به‌همراه دارد. جنبش حماس ادعا می‌کند که از اداره مستقیم کنار می‌کشد، اما نفوذ غیرمستقیم خود را ازطریق رهبران محلی حفظ خواهد کرد، درحالی‌که رژیم صهیونیستی هرگونه نقش برای تشکیلات خودگردان را مشروط به اصلاحات می‌داند. مصر در ۱۴ اکتبر ۲۰۲۵ اعلام کرد ۱۵ تکنوکرات برای اداره موقت انتخاب شده‌اند، اما فقدان اجماع بر سر انتقال قدرت، خلأ حکومتی ایجاد کرده است. نتانیاهو باتأکیدبر «اداره غیرنظامی بدون حماس یا تشکیلات فاسد» عملاً وتویی بر فرایندهای سیاسی اعمال می‌کند که این‌امر غزه را به زمین بازی قدرت‌های خارجی تبدیل می‌سازد. بازسازی غزه به‌عنوان وعده اصلی طرح ترامپ با چالش‌های عظیم مالی و لجستیکی روبرو است که خوش‌بینی به صلح را خنثی می‌کند. سازمان ملل تخمین می‌زند بیش از ۵۰ میلیون‌تن آوار، پاک‌سازی ۲۰ ساله و بازسازی ۸۰ ساله را طلب کند. ترامپ غزه را به «ریویرای خاورمیانه» تشبیه کرده که این‌طرح با کارشکنی‌های نتانیاهو بیشتر شبیه یک رؤیا است. حماس با حفظ نفوذ خود می‌تواند فرایند بازسازی و اداره را به اهرمی سیاسی تبدیل کند. درنهایت، آتش‌بس فعلی بیش از صلح، توقف موقت جنگ است و بدون پایبندی واقعی رژیم صهیونیستی به تعهداتش، آینده غزه با بحران مواجه خواهد بود. ریکاردو پریس، سخنگوی صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف)، نسبت به وخامت اوضاع انسانی در نوار غزه هشدار داد و تأکید کرد که اوضاع بسیار وحشتناک است و کودکان بیشترین آسیب را از کمبود کمک‌های بشردوستانه متحمل می‌شوند. وی افزود: غزه با کمبود تقریباً کامل مواد امدادی حیاتی و نجات‌بخش روبرو است و شمار زیادی از کودکان به‌شدت نیازمند درمان کامل برای سوءتغذیه شدید هستند تا بتوانند زنده بمانند. سخنگوی یونیسف بیان کرد: بسیاری از تجهیزات پزشکی، ازجمله دستگاه‌های انکوباتور نوزادان و تجهیزات مراقبت‌های ویژه، اجازه ورود به غزه را ندارند، امری‌که بحران بهداشتی را تشدید کرده و جان نوزادان و بیماران را درمعرض‌خطر قرار داده است. یونیسف خواستار ورود کامل و بدون قید و شرط کمک‌های انسانی به نوار غزه شد و هشدار داد که تداوم محدودیت‌های فعلی می‌تواند باعث افزایش چشمگیر نرخ مرگ‌ومیر کودکان شود.