• شماره 2259 -
  • ۱۴۰۰ يکشنبه ۳۰ خرداد

زنگ پژوهش

هنر تربیت کودکان
معلم باید برای روشن‌شدن کار خود و منظم و منطقی عمل‌کردن در جریان تربیت، روش‌های جدید تربیتی و یا لااقل روش تدریس درست را پیدا کند. با‌توجه‌به این‌نکته که خاصیت نظم‌پذیری و قدرت پیش‌بینی قوانین حاصل از روش‌های جدید است و به قدرت و استحکام سایر علوم ربطی ندارد، باید گفت که علم تربیت هنوز دوران نوزادی خود را می‌گذراند. یکی از موارد مورد اختلاف، جامعه و دخالت آن در جریان تربیتی‌ست. بدین‌معنی‌که بعضی از متخصص‌های تربیتی علاوه‌بر مربی و متربّی جامعه را نیز جزو عناصر تربیت محسوب می‌کنند. بیشتر افرادی‌که در تربیت نقش دارند، در‌این‌مورد موافقت دارند که تربیت به‌عنوان تأثیر ارادی بزرگ‌سالان روی خردسالان به‌منظور هدایت آن‌ها به حالت بزرگ‌سالی محسوب شود. اخلاق و تربیت اسلامی، با ویژگی و بعد متعالی خود و به‌دلیل برتری که بر دیگر مکاتب اخلاقی دارد، تضمین‌کننده سعادت انسان‌ها در همه عصرها‌ست و فراگیری علمی و عملی به آن، یکی از روش‌های دستیابی به هدف تربیت است. هدف از تربیت اسلامی، ساختن انسانی‌ست متعادل، انسانی به‌دور‌از افراط و تفریط، انسانی با فضیلت و همان‌گونه‌که علمای اخلاق بیان می‌دارند هر آنچه در واحد اعتدال باشد، فضیلت است. تعلیم‌ و تربیت در زندگی بشر مهم‌ترین و اساسی‌ترین جنبه زندگی‌ست، به‌گونه‌ای‌که هرگونه، کم‌کاری در آن باعث انحراف در همه امور زندگی می‌شود. خانواده مهم‌ترین عامل سازنده شخصیت کودک است، کودکان سال‌های اولیه عمر خودشان را که از‌نظر تربیتی مهم‌ترین سال‌های زندگی به‌شمار می‌رود در محیط خانواده سپری می‌کنند به‌همین‌دلیل، امر تربیت را در این دوران باید کاملاً جدی بگیریم. دلیل آن هم این‌است‌که اگر والدین در این دوران تربیت کودکان را امری ساده به‌حساب آورند و در تربیت آن‌ها سهل‌انگاری کنند باید انتظار رفتاری ناصحیح و خلاف هنجارهای جامعه را از کودکان داشته باشیم. بنابراین، به اهمیت تربیت کودک در دوران کودکی زیر سایه والدین آگاهی می‌یابیم. مشکلات خانواده می‌تواند به شکست در تحصیل و تعلیم و تربیت، فروپاشی روابط اجتماعی و بیگانگی اجتماعی، استفاده از الکل و مواد منجر شود. بنابراین، روابط و عملکرد مناسب خانواده برای سلامتی فرد، خانواده و جامعه ضروری‌ست. عملکرد خانواده به‌وسیله روابط خاص بین اعضای فردی خانواده تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد.
لیلا کرمی
دبستان غیرانتفاعی یکتا/ شهرستان مه‌ولات

 

 

فلز نقره
نقره یا سیم، یک عنصر شیمیایی با علامت Ag است. نقره، فلزی نرم، سفیدرنگ، براق و جذاب است که در بین تمام عناصر، بالاترین میزان رسانایی الکتریکی و در بین تمام فلزات بیشترین میزان رسانایی گرمایی را دارد. نقره در طبیعت هم به‌صورت خالص و هم به‌صورت آلیاژ طبیعی همراه با طلا و دیگر فلزات و هم در برخی سنگ‌های معدنی یافت می‌شود. بیشترین تولید نقره جهان به‌عنوان جانبی از استخراج مس، نیکل، سرب و روی به‌دست می‌آید.
کارایی: نقره یکی از فلزات گران‌بها به‌شمار می‌رود و بیشتر کاربردهای آن نیز ناشی از قابلیت‌های آن به‌عنوان یک فلز گران‌بها و همچنین قابلیت رسانایی بالای آن است. در سال‌های اخیر بیشترین مصرف نقره به‌ترتیب در بخش صنعت (به‌ویژه صنایع الکترونیک، ساخت جواهرات و لوازم تزئینی، تولید سکه و مدال، عکاسی و ساخت ظروف و لوازم غذاخوری) بوده است. از دیگر کاربردهای نقره می‌توان به ساخت آینه و دوربین، به‌عنوان کاتالیزور فرآیندهای شیمیایی، از جمله پرکردن دندان و ساخت برخی سازهای موسیقی اشاره کرد. ضمن‌اینکه سکه‌ها و شمش‌های نقره برای سرمایه‌گذاری و به‌عنوان پناه امن سرمایه به‌کار می‌روند. تولید جهانی نقره در سال ۲۰۱۰ بیش از ۲۲هزارتن بوده که بیشتر از پنج‌برابر تولید طلاست. بهای این فلز هم در ماه می 2021 بیش از 800 دلار، معادل بیش از 18میلیون‌تومان برای هر کیلوگرم بوده است که تقریباً یک‌شصتم بهای طلاست. درطول یک‌صد‌سال‌اخیر قیمت نقره از یک‌چهلم تا یک‌صدم قیمت طلا متغیر بوده است. مکزیک با ۴۵۰۰تن، بزرگ‌ترین تولیدکننده نقره جهان است و پرو و چین با اختلاف کمی پس‌ازآن قرار می‌گیرند. در سال ۲۰۱۰ استرالیا، شیلی، بولیوی، آمریکا، لهستان، روسیه و آرژانتین به‌ترتیب در رتبه‌های چهارم تا دهم تولید نقره قرار دارند. در سال‌های اخیر در کشور ما ایران، باتوجه‌به گرانی بی‌رویه طلا، تقاضا برای خرید نقره‌های شکل‌داده‌شده برای زیورآلاتی همچون گردنبند و گوشواره و انگشتر و سایر زیورآلات افزایش چشمگیری پیدا کرده است.
فرزاد سعیدی
پایه ششم مدرسه غیرانتفاعی اندیشه/ فیض‌آباد مه‌ولات

 

 

آسیب‌های حمل کیف سنگین برای دانش‌آموزان
توجه به سلامت جسمی دانش‌آموزان از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا عدم توجه به این امر در درازمدت سبب بروز اختلالات جدی فیزیکی خواهد شد. از جمله عوارض قابل‌ذکر، افزایش غیرطبیعی قوس کمر، فشار بر عضلات کمر، گردن و شانه‌ها و در موارد حمل کیف با یک دست و یا بر روی یک شانه، باعث درد در شانه و اندام فوقانی همان سمت شده، باعث تغییر قوس ستون فقرات به‌سمت مخالف می‌شود و همچنین باعث تحت‌فشار قرارگرفتن عروق و اعصاب همان سمت شده، ضعف و گزگزی در اندام ایجاد می‌کند و باتوجه‌به نیرویی که به افراد وارد می‌شود آن‌ها تغییر وضعیت می‌دهند و چون بار اضافی وضعیت نامناسبی را ایجاد می‌کند، عوارض جبران‌ناپذیری ایجاد شده و تا آخر عمر می‌ماند و مشکلاتی ایجاد می‌کند.
راهکار: چطور کیفمان را حمل کنیم؟
* مناسب‌ترین نوع کیف برای دانش‌آموزان کیف‌های دارای دسته و چرخ است و توصیه می‌شود درصورت سنگینی کیف، آن‌را روی زمین حمل و جابه‌جا کنند. همچنین دانش‌آموزان باید از کیف یا کوله‌پشتی خود به‌نحوی استفاده کنند که وزن آن بین دو اندام فوقانی تقسیم شود. بالای کوله‌پشتی نباید بالاتر از شانه‌ها قرار گیرد باید پهنایی پنج‌سانت داشته باشد و نباید دور بازو جمع شود، یا در ماهیچه‌های شانه و بازو فرورفته و روی اعصاب منطقه تأثیر بگذارد.
* بندهای کمری کیف (کوله‌پشتی) باید بتواند 50 تا 10درصد وزن را از روی شانه و ستون مهره‌ها به استخوان لگن انتقال دهد، تا فشار روی استخوان‌ها و مفاصل و ماهیچه‌ها مساوی شود. دانش‌آموزان باید چیزهای سنگین‌تر را نزدیک به محور مرکزی بدن طوری که نزدیک به مرکز ثقل بدن باشد قرار دهند.
* کوله‌پشتی خیلی سنگین که خیلی پایین نیز قرار گیرد، فرد را به جلو خم کرده و فشار بیش‌ازحدی را به پشت وارد می‌آورد.
* برای اجتناب از صدمه به ستون مهره‌ها باید هر دو بند را بر دوش انداخت.
* از پیچ‌وتاب خوردن کوله‌پشتی در پشت خود بپرهیزید.
فرهاد دانشجو
پایه ششم دبستان قرآنی میثاق/ شهرستان مه‌ولات

 

 

موجودات فضایی
«استفن هاوکینگ» دانشمند فیزیک نجومی در سال ۲۰۱۰ به‌طور حتم اعلام کرد که موجودات فضایی واقعاً وجود دارند. دانشمندان علوم فضایی براین‌باورند که این موجودات عجیب در سال‌های آینده برای شناخت انسان‌ها به زمین فرود خواهند آمد. اکثر انسان‌های کره زمین آمادگی پذیرش واقعیت وجود موجودات فضایی را ندارند. هاوکینگ هشدار داد که درصورت شناسایی زمین توسط موجودات فضایی این امکان وجود دارد که آن‌ها درجهت استفاده از منابع و اقامت در زمین ما را موردحمله قرار دهند. دیدن بشقاب‌پرنده بارهای زیادی درطول تاریخ و در سرتاسر جهان گزارش شده است. بسیاری از مردم نمی‌دانند که سابقه دیدن چراغ‌های ناشناس در آسمان به بیش از یک قرن پیش برمی‌گردد، زمانی‌که اولین بشقاب‌پرنده مشاهده شد. در ۹ دسامبر ۱۹۸۰ بسیاری از مردم جسم عجیبی را دیدند که داخل جنگل‌های پنسیلوانیا سقوط کرد. در ساعت ۲۲: ۱۵ پنجشنبه ۱۸ خرداد ۱۳۹۱ شیء نورانی به‌مدت ۱۰‌دقیقه در ضلع شمالی آسمان گنبدکاووس مشاهده شد که ابتدا به‌صورت حبابی بود که داخل آن یک نور روشنی بود، سپس این حباب به دو قسمت تقسیم شد و در آخر به‌صورت غباری آسمان را گرفت و ناگهان ناپدید شد. دررابطه‌با محل زندگی موجودات فضایی می‌توان چندین احتمال داد: سحابی اوریون، سیاره‌های اکسوپلانتس، قمر اروپا، مریخ، قمر کالیستو، قمر تایتان و قمر انسلادوس.
سحابی اوریون: از درخشان‌ترین سحابی‌ها در فضا، می‌توان به سحابی اوریون اشاره کرد. در این سحابی موادی چون متانول، مولکول‌های آب، مونوکسیدکربن و هیدروژن توسط تلسکوپ فضایی اروپا کشف شده است که همین موارد آن‌را به یکی از هفت منطقه احتمالی محل زندگی موجودات فضایی تبدیل کرده است.
سیاره‌های اکسوپلانتس: سیارات متعددی مانند زمین در سرتاسر فضا و خارج از منظومه شمسی قرار دارد. دانشمندان هرسال تعدادی از این سیارات را کشف می‌کنند و این سیارات دارای بیابان‌هایی هستند که امکان زندگی را برای موجودات فضایی فراهم می‌کنند.
قمر انسلادوس: انسلادوس یکی از ماه‌ها یا قمرهای زحل است و ششمین ماه بزرگ زحل به‌حساب می‌آید. این ماه از امکانات حیات بهره برده و به‌شکل پیچیده‌ای احتمال داده شده که این قمر محل سکونت موجودات فضایی‌ست. همچنین در سطح این ماه به مقدار کافی آب است.
قمر تایتان: ماه تایتان بزرگ‌ترین ماه سیاره زحل است. براساس تحقیقات به‌دلیل شرایط جوی سرد امکان زندگی در این قمر وجود ندارد، اما نشانه‌هایی از محل زندگی موجودات فضایی وجود دارد که شرایط زندگی را فراهم می‌کند.
قمر کالیستو: ماه کالیستو دومین قمر بزرگ مشتری بوده و دانشمندان این قمر را ماه مرده نامیدند. در این قمر، آب کشف شده است و از میدان مغناطیسی بهره می‌برد. این ماه دارای سطح تابش کم بوده است و با شرایط زیست‌محیطی‌ای که دارد، مکانی قابل سکونت بوده است.
قمر اروپا: این قمر هم یکی از قمرهای سیاره مشتری بوده که دارای منظم‌ترین سطح و سیستم خورشیدی است. این قمر از آب و اکسیژن بهره برده و احتمالاً محل زندگی موجودات فضایی‌ست. قمر اروپا دارای سطح یخ‌زده‌ای از آب بوده و از اقیانوس‌های زیرزمینی بهره می‌برد. درنتیجه احتمال زندگی موجودات فضایی در زیر دریا بسیار بالاست.
 مریخ: سیاره سرخ که این‌روزها مرکز توجه محققان است، بیشترین احتمال را برای وجود موجودات فضایی دارد. موقعیت این سیاره به‌گونه‌ای‌ست‌که درصد زندگی در آن بالاست و براساس تحقیقات، مریخ یک سیاره با آثار باستانی به حساب می‌آید.
زینب امیراحمدی
پایه ششم دبستان غیردولتی موج‌سپید/ شهرستان مه‌ولات

 

 

ویژگی‌های پرسش پژوهشی
پژوهش و تحقیق، یعنی جستجو در منابع مختلف (کتاب، مجلات علمی، شبکه‌های اینترنتی و ...) برای پاسخ دادن به سؤال‌ها و حل مشکلات به‌وجود آمده. وقتی به اطراف خود نگاه می‌کنیم موضوع‌های مختلفی می‌بینیم که در ذهن ما سؤال ایجاد می‌کنند. من به‌عنوان دانش‌آموز پایه ششم، بارها در کلاس درس چه در فضای واقعی کلاس و چه در فضای مجازی، از خود این سؤال را کرده‌ام که چگونه برای سؤال‌های ذهنی‌ام درمورد درس‌ها و متن کتاب سؤال پژوهشی مطرح کنم تا به پاسخی تقریباً درست و منطقی دست یابم؟ بعد از خودم پرسیدم آیا می‌دانم سؤالم را چگونه باید مطرح کنم؟ این شد که در درس تفکر و پژوهش فصلی درمورد روش گردآوری اطلاعات را خواندم و تصمیم گرفتم یک سؤال پژوهشی مطرح کنم. ویژگی‌هایی برای سؤال پژوهشی ذکر شده بود از جمله اینکه: سؤال باید واضح و روشن باشد، روش جمع‌آوری اطلاعات آن باید مشخص باشد، فرد پرسشگر به دانستن پاسخ سؤال علاقه‌مند باشد و سؤال در حد توان فرد سؤال‌کننده باشد. با آموزگارم مشورت کردم و سؤال پژوهشی را باتوجه‌به ویژگی‌هایی که در کتاب تفکر و پژوهش بود، مطرح کردم و ازطریق فضای مجازی (شبکه شاد) از دانش‌آموزان پایه ششم پرسیدم.
سؤال پژوهشی: شما از مهارت‌های تفکری که در درس تفکر و پژوهش سال ششم آموخته‌اید به چه میزان در زندگی روزمره استفاده می‌کنید؟
پاسخ دانش‌آموزان به سؤال ازطریق گزینه‌های: خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم، جمع‌آوری شد و پس از تحلیل پاسخ سؤالات، مشخص شد که تعداد 44‌نفر دانش‌آموز از مجموع 82‌نفری که به سؤال پاسخ داده‌اند یعنی 65/53‌درصد از مهارت‌های آموخته‌شده در درس تفکر و پژوهش در زندگی روزمره خود استفاده می‌کنند. در توضیح این نتیجه می‌توان گفت که درس تفکر و پژوهش توانسته است تا حد زیادی توانایی فکر کردن را به دانش‌آموزان منتقل کند.
مهدیار عباسیان
پایه ششم دبستان غیرانتفاعی حائری/ شهرستان مه‌ولات

 

 

طبیعت‌شناسی روغن‌ها در فصل سرما
به استناد احادیث شریف معصومین علیهم‌السلام به‌طورکلی روغن‌ها به دو دسته خوراکی و صنعتی تقسیم می‌شوند که اگرچه تفاوت چندانی ازلحاظ ظاهری با هم ندارند، ولی تأثیراتشان در بدن انسان کاملاً متفاوت است. از‌آنجایی‌که در مبحث مزاج‌شناسی انسان به چهار مزاج مختلف اشاره شده، ازاین‌رو روغن‌ها نیز دارای چهار مزاج به‌شرح زیر هستند: 1- روغن‌های با طبیعت بهاری، که مزاج گرم و تر دارند. 2- روغن‌های با طبیعت تابستانی، که مزاج گرم و خشک دارند. 3- روغن‌های با طبیعت پائیزی، که مزاج سرد و خشک دارند. و 4- روغن‌های با طبیعت زمستانی، که مزاج سرد و تر دارند. روغن‌های با طبیعت گرم، خوراکی و روغن‌های با طبیعت سرد، غیرخوراکی و درواقع صنعتی هستند که دسته‌بندی اخیر برای روغن‌کاری و روان‌سازی چرخ، لولا و ... به‌کار برده می‌شود. روغن گرم را فقط براي انسان استفاده می‌کنند، چه براي ماليدن و چه براي خوردن. روغن سرد را فقط براي کارهاي صنعتي استفاده می‌کنند، مثل روغن آفتابگردان، تخم پنبه، ذرت، روغن. لذا روغن نباتي (طبع پائيزي) و روغن مايع موجود در بازار، خطرناک‌ترین روغني‌ست که طبيعت پاييزي دارد و همه روغن‌های موجود در بازار این گونه‌اند و از گوشت گاو هم که طبيعت پاييزي دارد بدتر است. اما دیدگاه علمی و تخصصی این‌گونه هست که روغن‌ها به چهار قسمت اساسی تقسیم می‌شوند: 1- گیاهان دانه‌ای روغن‌دار مانند: کنجد، سیاه‌دانه. 2- گیاهان بدون روغن که با استفاده از یک روغن پایه توسط مواد مؤثره آن فرآوری می‌شود مانند: روغن بابونه، دارچین. 3- از منظر مزاج روغن‌های سرد. 4- از منظر مزاج روغن‌های گرم. اگر بخواهیم به تفسیر آن بنشینیم این‌گونه هست که اکثر بذرهای روغنی که از آن‌ها روغن‌گیری می‌شود، به‌عنوان مصارف خوراکی و صنعتی دارند دانه‌هایی هستند که در آن‌ها به مقدار قابل‌توجهی روغن وجود دارد و وقتی تحت یک فشاری (کلد پرس سرد) روغن‌گیری می‌شوند، روغن آن از مغز جدا می‌شود و دارای مزاج گرمی هستند مانند: روغن سیاه‌دانه، کنجد، زیتون، بادام شیرین، بادام تلخ، بزرک، فندق و ... روغن‌های پایه، مانند روغن‌زیتون، روغن کنجد، روغن بادام شیرین، روغن کتان که در اصل هر 300گرم گیاه خشک را در یک‌لیتر روغن قرار می‌دهند، یعنی یک‌سوم، اما شایان‌ذکر است که در نگاه استخراج مواد مؤثره آن گیاه در یک روغن‌پایه می‌توان گفت که از سه طریق انجام می‌شود: سنتی، نیمه‌سنتی، مدرن. یعنی روغن‌گیری آفتابی، روغن‌گیری حرارتی با جوشاندن گیاه با روغن، روغن‌گیری بن‌ماری. یعنی دارای لطافت هستند، بازکننده مسامات هستند و در گوهر آن قوت و نضج‌دهندگی قرار دارد. و اگر زیاد از حد استفاده شود خشکاننده‌اند مانند روغن کنجد، روغن گردو، روغن سیاه‌دانه، روغن بادام تلخ. اما اینکه روغن‌های سرد از یک طبیعت و مزاج سردی برخوردار هستند و اندام‌ها و طبیعت بدن را به سردی، ضعف، قبض و انسداد منافذ می‌کشند. حال این نوع روغن‌ها در گوهر خود متکاثف هستند. بارد به قبض هستند و مسدود به فعل هستند مانند روغن مورد، روغن سدر، روغن چای سبز، روغن پرتقال، روغن کافور. بنابراین، بهترين روغن گرم روغن کنجد (با طبع بهاري) و روغن‌زیتون (با طبع تابستاني)، روغن دنبه (با طبع بهاري) و روغن محلي (با طبع بهاري)‌ست. از چربي آن‌ها هم نترسيد؛ زيرا روغن گرم به‌هیچ‌وجه در بدن منجمد نمی‌شود، چون چربي گرم در سرما سفت می‌شود و چربي سرد در گرما سفت می‌شود.
آرش ارتشدار
دبستان غیرانتفاعی حائری/ شهرستان مه‌ولات

ارسال دیدگاه شما

روزنامه در یک نگاه
هفته نامه سرافرازان
ویژه نامه
بالای صفحه