نگاهی به شرایط محافظان طبیعت در جنگل‌های زاگرس؛
حیات درختان زیر سایه جنگلبان‌ها
جنگلبانان برای انجام وظایف خود و مقابله با سوءاستفاده‌کنندگان از طبیعت و قاچاقچیان چوب، همواره با خطرات فراوان مواجه‌اند تا بتوانند حفاظت از گنجینه‌های طبیعی شامل جنگل‌ها، مراتع و عرصه‌های منابع‌طبیعی را به‌بهترین‌شکل انجام دهند. خاصیت درخت و جنگل این‌است‌که هرهکتار آن، ۶۷تن گردوغبار را در سال جذب می‌کند و هرهکتار جنگل هزاران‌تن اکسیژن تولید می‌کند و این نعمتی خدادادی برای زمین است. در سطح جنگل‌های زاگرس ایران، شش‌میلیارد‌مترمکعب؛ معادل ۴۰درصد از آب کشور توسط پوشش گیاهی ذخیره و به‌تدریج آزاد می‌شود و توده‌های ارزشمند جنگلی ازنظر ژنتیکی که در مناطقی از چهارمحال و بختیاری به‌صورت توده‌ای یافت می‌شوند و به‌وسیله قطع درختان یا چرای مفرط دام احتمال کاهش زادآوری آن‌ها وجود دارد به‌عنوان ذخیره‌گاه جنگلی اعلام می‌شود. اکنون ۹ ذخیره‌گاه جنگلی قدیمی به‌مساحت ۸۴۹هکتار و ۱۰ ذخیره‌گاه جدید به‌مساحت یک‌هزار و ۵۲۰هکتار اضافه شده است. بااین‌اوصاف نقش جنگلبانان در حفاظت و صیانت از این منبع بزرگ الهی و خدادادی بسیار بااهمیت است و به‌نوعی درختان زیر سایه این جنگلبانان بزرگ می‌شوند؛ اما حفظ و حراست از جنگل‌های زاگرس به‌علت برخورداری از پوشش جنگلی ارزشمند، به‌خصوص گونه‌های بلوط، اهمیت ویژه دارد. در چهارمحال و بختیاری، ۱۰۸ جنگلبان وظیفه حفاظت از جنگل‌های این استان را برعهده دارند و شبانه‌روزی در‌این‌مسیر ایفای وظیفه می‌کنند.علی‌صفدر احمدی‌منش؛ جنگلبان منطقه کُته‌باغ (گهمال) در شهرستان لردگان عاشق طبیعت و مبارز اصلی در برابر سوءاستفاده‌کنندگان از طبیعت و قاچاقچیان چوب، یکی از همین جنگلبانان وظیفه‌شناس در چهارمحال و بختیاری است که حتی چندین بار ازسوی متخلفان و قاچاقجیان مورد ضرب‌و‌شتم‌های شدید قرار گرفته است و حتی یک‌مرتبه، با اسلحه گرم ازسوی این متخلفان زخمی می‌شود؛ اما نه‌تنها کوچک‌ترین خللی در روند انجام‌وظیفه وی وارد نمی‌شود بلکه عزم و اراده او برای حفاظت از جنگل بیشتر می‌شود.
جنگلبان منطقه کُته‌باغ (گهمال) لردگان گفت: «از ۱۴سال‌گذشته تاکنون در عرصه حفاظت از منابع‌طبیعی و آبخیزداری این شهرستان فعالیت دارم و شغل خود را دوست دارم و عاشق خدمت به منابع‌طبیعی هستم». علی‌صفدر تاکید کرد: «فعالیت جنگلبانان شبانه‌روزی و اقدامات آنان مبارزه با سوءاستفاده‌کنندگان از طبیعت و قاچاقچیان چوب، تخریب کوره‌های زغال، جلوگیری از بریدن درختان، احیای جنگل و مهار آتش‌سوزی‌ها‌ست». احمدی‌منش درگیری با سوءاستفاده‌کنندگان از طبیعت و قاچاقچیان چوب را از مهم‌ترین مشکلات جنگلبانی اعلام و تصریح کرد: «خوشبختانه امسال تاکنون درگیری با قاچاقچیان در منطقه نداشته‌ایم». این جنگلبان چهارمحال و بختیاری افزود: «انتظار می‌رود که مردم، هرگونه حضور سوءاستفاده‌کنندگان از طبیعت و قاچاقچیان چوب را هرچه‌سریع‌تر به جنگلبانان گزارش دهند». وی نبود اشتغال و بیکاری را از علت‌های اصلی قطع جنگل و قاچاق چوب دانست و گفت: «با اشتغال‌زایی و کاهش نرخ بیکاری، علاوه‌بر حفظ جنگل‌ها و حفاظت از منابع‌طبیعی می‌توان به رونق اقتصادی خانوارها کمک کرد».
احمدی‌منش به خطرات ناشی از جنگلبانی اشاره و تأکید کرد: «در یکی از شب‌های سال‌های گذشته، با سوءاستفاده‌کنندگان از طبیعت و قاچاقچیان چوب درگیر شدم و ۲ ساچمه به صورتم اصابت کرد». وی افزود: «پس‌ازاین‌حادثه مدتی را برای درمان سپری کردم؛ اما اکنون پشیمان نیستم، شغل دوم هم ندارم و همچنان عاشقانه در طبیعت و کنار عشایر حضور دارم». جنگلبان منطقه کُته‌باغ (گهمال) لردگان امکانات یک جنگلبان را شامل یک دستگاه موتورسیکلت و یک دستگاه دوربین شکاری اعلام و تصریح کرد: «به‌روزرسانی تجهیزات و امکانات جنگلبانانی و حمایت بیشتر از جنگلبانان از ضرورت‌های مهم دراین‌بخش به‌شمار می‌رود. جنگلبانان اکنون به هیچ‌کدام از وسایل دفاعی مجهز نیستند؛ اما سوءاستفاده‌کنندگان از طبیعت و قاچاقچیان چوب همچنان درحال تخلف هستند». احمدی‌منش افزود: «سوءاستفاده‌کنندگان از طبیعت و قاچاقچیان چوب، پس از دستگیری، دراختیار نیروی انتظامی گذاشته می‌شوند تا پس از تشکیل پرونده، برای سپری‌شدن مراحل قانونی، دراختیار مراجع ذی‌صلاح قرار گیرد».
مدیرکل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری نیز گفت: «هم‌اکنون یک‌میلیون و ۳۴۲هزار و ۸۰۴هکتار عرصه ملی در استان وجود دارد که از این سطح یک‌میلیون و ۱۴هزار و ۷۹۲هکتار مرتع و ۳۲۸هزار و ۱۲هکتار جنگل است». سید اسماعیل صالحی به فعالیت ۱۰۸ جنگلبان برای حفاظت از مراتع و جنگل‌های چهارمحال و بختیاری اشاره و تأکید کرد: «ازاین‌تعداد، ۸۶نفر به‌صورت شرکتی و ۲۲نفر به‌روش‌های دیگر مشغول خدمت هستند». وی افزود: «براساس پارسل‌بندی انجام‌شده و باتوجه‌به راه‌اندازی پست‌های ثابت ایست و بازرسی سیار در منطقه، پیگیری تأمین نیروی پست‌های جدید برای افزایش ضریب حفاظتی و رایزنی در تأمین اعتبار به‌منظور به‌کارگیری نیروهای جدید در دستورکار اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری قرار دارد». صالحی تصریح کرد: «جنگلبانان چهارمحال و بختیاری هم‌اکنون به وسایلی مانند فلاکس بک، آتش‌کوب، بیل، شن‌کش، دمنده، روت فایر و تجهیزات دفاع شخصی مجهز هستند که البته برای به‌روزرسانی این تجهیزات هماهنگی‌هایی با مراجع مربوطه انجام شده است». وی یادآور شد: «راه‌اندازی بی‌سیم‌های دیجیتال، مانیتورینگ خودروها، مانیتورینگ نیروهای حفاظتی، تهیه و تدوین برنامه‌های نرم‌افزاری اندروید برای نصب بر روی گوشی‌های تلفن همراه به‌منظور ارتقای نظارت و برنامه‌ریزی دقیق حفاظتی و همچنین استفاده از بالگرد در آتش‌سوزی‌ها با احداث پد بالگرد چهارمحال و بختیاری، جزو برنامه‌های اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری قرار دارد». مدیرکل کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: «در سال گذشته ۲۵۲فقره پرونده برای سوءاستفاده‌کنندگان از طبیعت و قاچاقچیان چوب در استان تشکیل و دراین‌راستا ۹۹هزار و ۳۵۲ کیلوگرم چوب، نه‌هزار و ۱۲۵کیلوگرم زغال و چهارهزار و ۹۶۲کیلوگرم محصولات فرعی توقیف شد». وی گفت: «در چهارماهه‌نخست سال جاری نیز ۹۰ فقره پرونده تشکیل و ۲۶هزار و ۷۷۷کیلوگرم چوب، سه‌هزار و ۱۴۲کیلوگرم زغال و چهارهزار و ۲۳۰کیلوگرم محصولات فرعی توقیف شده است». صالحی تأکید کرد: «دراین‌راستا ضمن توقیف محموله‌های قاچاق، متخلفان برای هر کیلوگرم چوب ۵۰۰هزارریال و به‌ازای هر کیلوگرم زغال یک‌میلیون و ۳۰۰هزارریال جریمه نقدی و توقیف چندروز خودرو حامل با قاچاق برابر قوانین، جریمه شدند». وی افزود: «استفاده از ظرفیت مجریان طرح‌های مرتع‌داری با عقد تفاهم‌نامه حفاظتی با آنان به‌تعداد طرح‌های مرتع‌داری در چهارمحال و بختیاری و تجهیز همیاران طبیعت و سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن‌ها) به تجهیزات اطفا حریق در دستورکار اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری استان قرار دارد». مدیرکل کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: در سال گذشته ۱۱ فقره آتش‌سوزی به‌مساحت ۱۱۷.۴۲هکتار در استان رخ داد که این‌تعداد در چهارماهه نخست سال جاری به ۱۳ مورد آتش‌سوزی به وسعت ۱۰.۷هکتار رسید». مدیرکل کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری تأکید کرد: «اختصاص اعتبارات مناسب برای اجرای طرح‌های بیومکانیک و آبخوان‌داری جنگل دراین‌استان ضرورت دارد». وی افزود: «میانگین جهانی استاندارد حفاظت از جنگل در جهان، دوهزارهکتار به‌ازای هر هکتار و در ایران، شش‌هزارهکتار یعنی سه‌برابر است. درهمین‌راستا و برای رسیدن به استاندارد جهانی باید اعتبار لازم برای پرورش نیروی انسانی متخصص در حوزه حفاظت از منابع‌طبیعی در دستورکار قرار گیرد». برای نخستین‌بار در ۳۱ جولای ۲۰۰۷ ازسوی اتحادیه بین‌المللی جنگلبان و به‌مناسبت پانزدهمین سال تأسیس این اتحادیه، روز جهانی جنگلبان نام‌گذاری شد. دوهزار جنگلبان برای حفاظت و صیانت از عرصه‌های طبیعی و انفال فعالیت دارند و تاکنون ۱۵ شهید و بیش از ۵۰۰ مجروح به‌منظور دفاع از حریم طبیعت تقدیم کشور شده است. لردگان در ۱۷۰کیلومتری مرکز چهارمحال‌و‌بختیاری واقع شده است.