«انستیتو بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم» گزارش داد؛
غرب؛ صادرکننده اصلی جنگ‌افزار به خاورمیانه
جدیدترین گزارش «مؤسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم (سیپری)» نشان داد: هم‌زمان با افزایش خطر تبدیل‌شدن جنگ غزه به یک درگیری منطقه‌ای، آمریکا و اتحادیه اروپا بیشترین تسلیحات را به خاورمیانه؛ و ازجمله به رژیم صهیونیستی، صادر می‌کنند. به‌گزارش ایرنا؛ تارنمای بلژیکی «ای‌یو آبزرور» به‌نقل‌از گزارش این اندیشکده سوئدی نوشت: آمریکا، فرانسه، ایتالیا و آلمان مجموعاً ۸۱درصد از سهم واردات تسلیحات خاورمیانه را در بازه ۲۰۲۳-۲۰۱۹ تأمین کرده‌اند. ایالات‌متحده سهم اصلی (۵۲درصد) را دراین‌میان به‌خود اختصاص داده و مصر، کویت، قطر و عربستان بزرگ‌ترین خریداران جنگ‌افزارهای غربی بودند. قطر نیز در چهارسال‌گذشته واردات جنگ‌افزار را ۳۹۶درصد افزایش داد و به سومین خریدار بزرگ تسلیحات در جهان تبدیل شد. اسرائیل دراین‌بازه زمانی پانزدهمین واردکننده جنگ‌افزار در جهان بود. در گزارش سیپری آمده است: اقلام آمریکایی و آلمانی به‌ترتیب ۶۹ و ۳۰درصد از تسلیحات وارداتی اسرائیل را تشکیل داده‌اند. البته آمریکا مهمات و هواپیماهای جنگی مورداستفاده اسرائیل در غزه را تأمین کرده و «بزرگ‌ترین قرارداد تل‌آویو و برلین» شامل چهار زیردریایی بوده است. اسرائیل از زمان آغاز جنگ غزه درخواست خرید ۱۰هزار گلوله تانک آلمانی را نیز داده است. به‌نوشته سیپری؛ در انتهای ۲۰۲۳، آمریکا به‌سرعت هزاران‌فروند بمب و موشک هدایت‌شونده را به اسرائیل تحویل داد! «زین حسین»؛ پژوهشگر این مؤسسه می‌گوید: «در ۱۰سال‌گذشته، بیشتر سلاح‌های وارداتی توسط خریداران خاورمیانه‌ای به‌طور گسترده در درگیری‌های منطقه؛ ازجمله غزه، لبنان و یمن استفاده شده است». وی افزود که برخی از کشورهای منطقه خلیج‌فارس برای «مقابله با ایران» حجم زیادی جنگ‌افزار را وارد کرده‌اند! در گزارش سیپری آمده: واردات تسلیحات ایران از حدود سال ۱۹۹۳ نسبت به سایر واردکنندگان تسلیحات در منطقه خلیج(فارس) در سطح بسیارپایینی قرار داشته. در ۲۰۲۳، ایران بزرگ‌ترین سفارش جنگ‌افزار در ۲۰سال‌گذشته را به «خرید ۲۴فروند جنگنده از روسیه» اختصاص داد. رسانه «ای یو آبزرور» به‌نقل‌از آخرین آمار «اتحادیه اروپا» نوشت که فرانسه، رومانی، جمهوری چک، ایتالیا و هلند نیز در میان صادرکنندگان اصلی جنگ‌افزار به اسرائیل قرار دارند. در سال ۲۰۲۲، چک، آلمان و اسلواکی مجوز صادرات به‌ارزش بیش از ۱۰میلیون‌یورو «مهمات» را به اسرائیل صادر کردند. آلمان، فرانسه، هلند و پرتغال نیز با صادرات ۲۳میلیون‌یورو «بمب، اژدر، راکت و موشک» به اسرائیل موافقت کردند. «رابرت بائر»؛ کارشناس آمریکایی امور امنیتی خاورمیانه، پیش‌تر به «ای یو آبزرور» گفته بود: «اسرائیل نمی‌تواند بدون موشک‌ها و گلوله‌های غربی، این جنگ را ادامه دهد». در گزارش اخیر سیپری، اسرائیل نهمین صادرکننده بزرگ جنگ‌افزار در جهان بوده و سفارش ده‌ها سامانه پدافند دفاع هوایی، خودروهای زرهی، توپخانه و هواپیمای جنگی را برای تحویل پس از ۲۰۲۳ دریافت کرده است. به‌نوشته سیپری؛ آلمان در سال ۲۰۲۳ یک سامانه پدافند هوایی گران‌قیمت را به اسرائیل سفارش داد. فنلاند و اسلواکی نیز در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ سامانه‌های پدافند هوایی اسرائیلی را سفارش دادند. در ادامه گزارش سیپری، صادرات تسلیحات روسیه بین بازه ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ موردتوجه قرار گرفته و آمده: در‌پی حمله این‌کشور به اوکراین و پیامدهای ناشی‌ازآن صادرات این‌کشور ۵۳درصد کاهش یافته است. روسیه در سال ۲۰۱۹ به ۳۱ کشور جنگ‌افزار صادر کرد اما در سال ۲۰۲۳ فقط ۱۲ کشور که بیشتر آن‌ها در خاور دور قرار دارند، مشتری اقلام نظامی مسکو بودند. این محدودیت به فرانسه کمک کرده تا دراین‌بازه فروش تسلیحات خود را تا ۴۷درصد افزایش داده و «جایگزین روسیه» به‌عنوان دومین صادرکننده بزرگ جنگ‌افزار در جهان شود. صادرات نظامی ایتالیا نیز تا ۸۶درصد رشد کرده و اکنون به ششمین صادرکننده بزرگ جهان تبدیل شده است. با تمام این اوصاف؛ آمریکا کماکان در رتبه اول قرار دارد و سهم آن از بازار جهانی جنگ‌افزار از ۳۴درصد به ۴۲درصد افزایش یافته است. در گزارش سیپری آمده که سهم اقلام آمریکایی در بازار جنگ‌افزارهای وارداتی اروپا در چهارسال‌گذشته از ۳۵درصد به ۵۵درصد افزایش داشته است. به‌گفته این اندیشکده؛ حمله روسیه به اوکراین عامل اصلی افزایش ۹۴درصدی خریدهای تسلیحاتی کشورهای اروپایی بوده است. «پیتر وزمن»؛ کارشناس سیپری گفت: «باتوجه‌به سفارش تعداد انبوهی جنگ‌افزار گران‌قیمت؛ ازجمله حدود ۸۰۰فروند هواپیما و بالگرد جنگی احتمالاً واردات تسلیحات جوامع اروپایی در سطح‌بالا باقی می‌ماند. در دوسال‌گذشته نیز شاهد تقاضای بسیاربیشتر کشورهای اروپایی برای سامانه‌های پدافند هوایی بوده‌ایم».