یک «برگ برنده» تا پیروزی
روند استیضاح ترامپ درحالحاضر مراحل مقدماتی خود را طی میکند و درهمینراستا کمیتههای چهارگانه فعال هستند. کمیته مجلس نمایندگان نیز افرادی را برای شهادت احضار کرده است. باید درنظر داشت که روند تحقیقات درخصوص تماس تلفنی دونالد ترامپ با همتای خود یعنی زلسنکی زمانبر است. پس از رسیدن به جمعبندی، این موضوع در صحن مجلس نمایندگان آمریکا رأیگیری میشود که درصورت توافق برای استیضاح، مرحله بعدی مجلس سنا که همانند دادگاه فدرال به این پرونده رسیدگی میکند. باتوجهبهاینکه اکثریت سنا در دست جمهوریخواهان است، استیضاح ترامپ و نیز برکناری او تاحدودی غیرممکن بهنظر میرسد. نکته دیگر اینکه نامزد اصلی جمهوریخواهان برای انتخابات ریاستجمهوری 2020 ترامپ است و خواستار این نیستند تا او برکنار شود. این مسئله اما بُعد دیگری هم دارد و آن، تأثیرگذاری این تحقیقات و روند در افکار عمومی آمریکاست. دروغهای ترامپ و اقداماتش باعث ناراحتی مردم و افکار عمومی آمریکا شده است؛ زیرا وی با سوءاستفاده از قدرت، درصدد تأمین منافع شخصی خود بوده است. علیرغم این اقدامات؛ هنوز بخشهایی هستند که از رئیسجمهوری آمریکا حمایت کنند. حتی از ماجرای استیضاح درصورت عدم رأی سنا ترامپ میتواند بهرهبرداری سیاسی کند. ازطرفی هم تلاشهای دمکراتها سبب شده که وضعیت مانند چوب دو سر طلا برای هر دو حزب بهنظر برسد. با تداوم روند تحقیقات برای استیضاح رئیسجمهوری آمریکا باید درنظر داشت که علیرغم ناکامیهای ترامپ در سیاست خارجی؛ او در زمینه سیاست داخلی و در مسائلی همچون کاهش تورم، افزایش نرخ رشد اقتصادی، کاهش بیکاری و ... کارنامه خوبی دارد و به وعدههای خود عمل کرده و باعث شده تا توجه طبقه متوسط به پائین در آمریکا به ترامپ نگاه ویژهای داشته باشند. دونالد ترامپ همچنین طرفدارانی در بین مسیحیان اوانجلیست دارد و کماکان نیز از او و سیاستهایش حمایت میکنند. نکتهای که برای ترامپ و جمهوریخواهان میتواند نگرانکننده باشد، کاهش طرفداران رئیسجمهوری آمریکا در ایالتهاییست که در دوره قبلی بیشترین میزان رأی را از آن داشتهاند و درحالحاضر، درصدی از مردم آن ایالتها از دمکراتها حمایت میکنند. فضای انتخاباتی آمریکا در فاصله یکسال تا برگزاری آن بهنوعیست که نمیتوان با قاطعیت از آن سخن گفت و برای بهدستآوردن اطلاعات دقیقتر باید دو یا سهماه قبل از آغاز انتخابات نظرسنجیها و افکار عمومی آمریکا را موردبررسی قرارداد اما در بحث استیضاح بعید بهنظر میرسد که کار به جاهای باریک کشیده شود و ممکن است در همین مراحل ابتدایی تحقیقات متوقف شود. البته سناریوهایی هم میتواند اتفاق بیفتد؛ برایمثال باید دید دست دمکراتها درادامه میتوانند برگهای برنده قویتری را رو کنند یا خیر یا اینکه ترامپ جایگاهش را در بین حزب جمهوریخواه از دست بدهد و مخالفان او بیشتر شوند. آنچه دمکراتها بدان امیدوار هستند، بهدستآوردن اسناد جدید علیه ترامپ در ادامه تحقیقات است تا باقدرت بیشتری علیه او اقدام کنند. حتی اگر اقداماتشان ثمربخش نباشد، آنها بههرنحوی تلاش خواهند کرد که افکار عمومی آمریکا را در جریان جزئیات اقدامات ترامپ بگذارند تا درنتیجه، ازاینراه بتوانند مؤثر عمل کنند و زمینههای ریزش آرای ترامپ را در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا فراهم سازند. دمکراتها براینباورند که هرچه افکار عمومی آمریکا نسبت به اقدامات اخیر ترامپ آگاهتر شود، بهمراتب شانس او نیز برای پیروزی در انتخابات کمتر میشود. علیرغم موفقیتها در سیاست داخلی؛ ترامپ ناکامیهای زیادی در سیاست خارجی داشته است؛ مسائلی همچون ایران، کره شمالی، سیاست خاورمیانهای، افغانستان، مذاکره با طالبان، معامله قرن و ... حاکی از عدم موفقیت ترامپ در سیاست خارجیست که افکار عمومی نیز بدان توجه دارند. ازمنظر استراتژیک، اینکه جمهوریخواهان یا دمکراتها سر کار باشند، برای ایران تفاوتی ندارد و رویکرد ایالات متحده آمریکا مشخص است اما این موضوع بهلحاظ تاکتیکی کمی متفاوت است. مواضعی که ترامپ و جمهوریخواهان درباره ایران دارند با دمکراتها متفاوت نیست. ترامپ مایل بود تا با خروج از برجام به اهدافی برسد، این درحالی بود که دمکراتها برجام را برای رسیدن به اهداف مناسبتر میدیدند؛ بنابراین، تنها روش متفاوت است و ازلحاظ استراتژیکی فرقی وجود ندارد. رفتارهای عجیب ترامپ را نیز دراینباره باید بررسی کرد؛ زیرا اگر جمهوریخواه دیگری جای او برنده میشد، متفاوتتر از او عمل میکرد. دونالد ترامپ بهعنوان رئیسجمهوری آمریکا از حزب جمهوریخواه بهنوعی فراجمهوریخواهانه عمل کرد.
افشار سلیمانی