اتاق فکر
رمزگشایی از هویت خالق «بیت‌کوین»
ساتوشی ناکاموتو کیست؟ Satoshi Nakamoto نامی‌ست که توسط فردی‌که خالق «بیت‌کوین» است، برای خودش انتخاب شده. البته برای ما هنوز مشخص نیست که خالق «بیت‌کوین» یک‌نفر است یا چندنفر. در اکتبر ۲۰۰۸ مقاله ساتوشی ناکاموتو که «بیت‌کوین» را به‌عنوان یک رمزارز معرفی می‌کرد، در سایت Metzdowd.com منتشر شد. او در ژانویه ۲۰۰۹ اولین «بیت‌کوین» نرم‌افزاری را منتشر کرد. سپس تا اواسط سال ۲۰۱۰ با سایر توسعه‌دهندگان در «بیت‌کوین» همکاری می‌کرد؛ اما بعد ناگهان ناپدید شد. او هرگز نکته‌ای شخصی را درباره خودش افشا نکرد و آخرین نفری که از وی شنیده است، در بهار 2011 بوده؛ وقتی وی گفت که «دنبال کارهای دیگر رفته» است!
آیا او ژاپنی‌ست؟
«ساتوشی» به‌معنای «تفکر روشن، بصیرت و خرد» است. «ناکا» به‌معنای «واسطه، درون یا رابطه» و «موتو» به‌معنای «اصیل» یا «بنیاد» است. این کلمات، برای شخصی به‌کار می‌رود که جنبشی را با طراحی یک الگوریتم هوشمندانه بنیان‌گذاری کرد. البته مشکل این‌است‌که هر کلمه، معانی متعددی دارد. نمی‌توانیم مطمئن باشیم که آیا او ژاپنی بود یا نه. درواقع، حتی مغرورانه است که درباره هویت ساتوشی ناکاموتو فرض بگیریم که او یک «مرد» است. ما فقط از یک شخصیت صحبت می‌کنیم؛ اما واقعیت می‌تواند این‌باشدکه این، یک نام مستعار است و می‌توانسته زن باشد یا چندنفر باشند.
حدس‌و‌گمان‌ها در چهارگوشه جهان
کسی از هویت ساتوشی ناکاموتو خبری ندارد؛ حتی فنونی که مردم برای حدس‌زدن اینکه ساتوشی ناکاموتو کیست استفاده می‌کنند، بیشتر جذاب است؛ تااینکه پاسخی به‌دست دهند. جاشوآ دیویس از «نیویورکر» معتقد است که ساتوشی ناکاموتو همان «مایکل کلیر»؛ یک فارغ‌التحصیل رمزنگاری از کالج Trinity در دوبلین است. وی با تحلیل 80هزار کلمه از نوشته‌های آنلاین ناکاموتو و جست‌وجوی کلمات، به چنین نتیجه‌ای رسید. ظن دیگر او، جامعه‌شناس اقتصادی فنلاندی و طراح سابق بازی، «ویلی لدونویرتا»ست؛ هر‌دو منکر شده‌اند مبتکر «بیت‌کوین» هستند. «کلیر» که به‌صورتی عمومی در سال 2013 انکار کرد که ساتوشی‌ست. آدام پننبرگ در FastCompany این ادعا را رد کرده و بحث می‌کند که ناکاموتو درواقع سه‌نفر هستند: «نیل کینگ»، «ولادیمیر اوکسمان» و «چارلز بری»؛ وی این‌را با تایپ عبارات منحصربه‌فرد از مقاله ناکاموتو و جست‌وجوی آن در گوگل برای‌اینکه ببیند در جای دیگری استفاده شده‌اند، حدس زده. یکی از عبارات خاص ساتوشی «computationally impractical to reverse» است که در یک برنامه کاربردی برای به‌روزرسانی و توزیع کلید رمزنگاری که توسط این سه‌نفر ساخته شده، به‌کار رفته. سه‌‌روز بعد از فایل‌شدن این برنامه کاربردی، نام دامین Bitcoin.org اصالتاً توسط ساتوشی برای انتشار این جزوه ثبت شده است. این دامین در فنلاند ثبت شده و یکی از این سه‌نفر شش‌ماه قبل از ثبت دامین، به این کشور مسافرت کرده. هرسه‌نفر این‌را انکار می‌کنند! درهرحال، وقتی در 18 اوت 2008 دامین Bitcoin.org ثبت شد، ثبت‌کننده درواقع، از یک سرویس ثبت گمنام ژاپنی استفاده کرد و آن‌را با استفاده از یک ISP ژاپنی روی سرور قرار داد. ثبت برای سایت، تنها در 18 ماه می 2011 به فنلاند منتقل شد که تئوری فنلاند را قدری ضعیف می‌کند. درپاسخ‌به‌اینکه ساتوشی ناکاموتو کیست؟ دیگران فکر می‌کنند او «مارتی مالمی»ست؛ برنامه‌نویسی که در فنلاند زندگی می‌کند و از همان آغاز، در کار «بیت‌کوین» بوده و اینترفیس کاربری آن‌را نوشته. انگشت‌ها به‌سوی «جد مک‌کالب» نیز نشانه رفته؛ یکی از عاشقان فرهنگ ژاپنی و ساکن ژاپن که صرافی دردسرساز Mt.Gox را ایجاد کرد و نیز در سیستم پرداخت نامتمرکز Ripple و بعداً Stellar از زمره بنیان‌گذاران بود. نظریه دیگر، اشاره دارد که دانشمندان رایانه، «دانول او ماهونی» و «مایکل پیرس» همان ساتوشی هستند؛ براین‌اساس که آن‌ها همراه با «هیتش تواری» جزوه‌ای را درباره پرداخت دیجیتالی به رشته تحریر درآوردند. ضمن‌اینکه «اوماهونی» و «تواری» در کالج Trinity تحصیل کردند؛ جایی‌که «مایکل کلیر» در آنجا دانشجو بود. محققین اسرائیلی؛ دوریت رون و آدی شمیر از مؤسسه Weizmann؛ این ادعاها را در یک جزوه جمع کرده و به رابطه بین ساتوشی و Silk Road اشاره دارند؛ Silk Road یک وب‌سایت بازار سیاه است که در اکتبر 2013 توسط FBI از روی اینترنت پائین کشیده شد. این دو محقق، به رابطه بین یک آدرس با نام ساتوشی و این سایت اشاره کرده‌اند. پژوهشگر امنیت «داستین دی. ترامل» صاحب این آدرس است و این ایده که او ساتوشی‌ست را رد کرده. در ماه می 2013، یکی از پیشتازان اینترنت به‌نام تد نلسون، حدس دیگری را پیش کشید: ناکاموتو همان ریاضی‌دان معروف ژاپنی به‌نام پروفسور «شینیچی ماچیزوکی»ست؛ اگرچه او می‌پذیرد که این مدرک دربهترین‌حالت تصادفی‌ست! در فوریه 2014، لیا مک‌گراس گودمن ادعا کرد که ساتوشی ناکاموتوی واقعی را ردیابی کرده؛ و «دوریان اس. ناکاموتو» ازآن‌زمان انکار کرده است که چیزی درباره «بیت‌کوین» می‌داند؛ سرانجام یک وکیل گرفته و یک اظهارنامه رسمی برای آن منتشر کرد! «هال فینی»، «مایکل وبر»، «وی دای» و چند برنامه‌نویس دیگر نیز میان کسانی قرار دارند که در گزارش‌های رسانه‌ای و بحث‌های آنلاین به‌عنوان Satoshi Nakamoto محتمل مطرح شده‌اند. یک‌گروه از کارشناسان رسمی زبان‌شناسی از دانشگاه «آتسون»، با تحقیق روی مقاله ساتوشی ناکاموتو معتقدند که خالق واقعی «بیت‌کوین»، پروفسور سابق حقوق؛ «نیک ژابو»ست. دومینیک فریسبی؛ کمدین و نویسنده در کتاب خود با نام «بیت‌کوین: آینده پول»، اشاره کرده است که «ژابو» محتمل‌ترین کاندید برای این‌است‌که ساتوشی باشد. وی تحلیل جزئی و دقیقی به‌دست داده که شامل زبان نوشتار ساتوشی، قضاوت در سطح مهارت فنی در زبان C++ و حتی تاریخ تولد احتمالی ساتوشی‌ست. اغلب این ساتوشی‌های محتمل! اصرار داشته‌اند که ناکاموتو نیستند؛ «مایکل وبر» هنوز پاسخی نداده است.
پس واقعاً چه می‌دانیم؟
تنها یک‌چیز می‌دانیم؛ طبق مصاحبه‌با کسانی‌که با او در یک مرحله از توسعه «بیت‌کوین» کار کرده‌اند، می‌دانیم که وی سیستم را از‌قبل بسیاردقیق بررسی کرده است. طبق نظر «جف گارزیک»؛ کدگذاری وی مثل بقیه برنامه‌نویس‌ها نبود؛ یعنی همان آزمون دقیقی که از یک مهندس نرم‌افزار کلاسیک انتظار می‌رود را به‌کار نمی‌برد.
میزان ثروت یک مبدع ناشناس
یک تحلیل از «سرجیو لرنر»؛ یکی از افراد سرشناس «بیت‌کوین» و رمزنگاری، اشاره می‌کند که خالق «بیت‌کوین» بسیاری از بلاک‌های اولیه را خودش در شبکه «بیت‌کوین» استخراج کرده است و ازاین‌رو، ثروت ساتوشی ناکاموتو حدود یک‌میلیون‌بیت‌کوین خرج‌نشده را شامل می‌شود که این در نرخ مبادلات سال 2013 که «بیت‌کوین» 1000دلار قیمت داشت، حدود یک‌میلیارددلار می‌شد.
او اکنون چه می‌کند؟
هیچ‌کس نمی‌داند که ساتوشی الآن مشغول چه‌کاری‌ست؛ اما یکی از آخرین ایمیل‌های وی که به یک برنامه‌نویس نرم‌افزار فرستاده، در تاریخ 23 آوریل 2011 گفت: «من دنبال کارهای دیگر رفته‌ام. الآن (سیستم) دست افراد لایقی مثل گاوین (Gavin) و بقیه است».
آیا او یکی از عمال حکومتی‌ست؟
البته شایعاتی وجود دارد؛ مردم نام وی را به‌معنای «سرویس جاسوسی مرکزی» تفسیر کرده‌اند؛ اما مردم معمولاً هرچه دوست داشته باشند را می‌بینند. این، ماهیت تئوری‌های توطئه است. سؤال آشکار این‌است‌که چرا یکی از این سازمان‌های امنیتی سه‌حرفی (CIA,MI5 و مانند آن) باید به ایجاد یک پول رمزی علاقه‌مند باشد که با استفاده به‌عنوان یک مکانیسم تجاری بدون نام، باعث شده که سناتورها و FBI درباره خطر تروریسم و دیگر کارهای غیرقانونی دادشان درآید. بی‌شک، نظریه‌پردازان توطئه هم دیدگاه‌های خودشان را دراین‌باره دارند.
و اما درنهایت ...
شاید این‌مهم نباشد که ساتوشی ناکاموتو کیست و اهل کجاست. برنامه‌نویس اصلی «بیت‌کوین» «جف گارزیک» نیز این‌نکته را به‌طور مجمل بیان می‌کند: «ساتوشی، یک سیستم متن باز منتشر کرد. به‌این‌دلیل، شما نیازی نیست بدانید او که بود؛ یا به او اعتماد کنید یا به دانش او کاری نداشته باشید». کد متن باز، پنهان‌کردن رازها را غیرممکن می‌کند؛ «متن باز، ازطرف خود صحبت می‌کند». علاوه‌براین؛ وی اشاره می‌کند که استفاده از یک نام مستعار، هوشمندانه بود؛ چون این‌کار مردم را مجبور کرد به‌جای تمرکز روی اینکه ساتوشی ناکاموتو کیست و شخصیت پشت آن، روی خود فن‌آوری متمرکز باشند. درنهایت، «بیت‌کوین» اکنون بزرگ‌تر از ساتوشی ناکاموتو‌ست.