کد خبر:
354363
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۲ دوشنبه ۳۰ بهمن -
07:56
گذرگاه رفح؛ هدف جدید ماشین جنگی اسرائیل
ارتش رژیم صهیونیستی پس از پیشروی در شمال و بخش‌های از نقاط مرکزی نوار غزه حال تصمیم گرفته است تا به بهانه نابودی چهار گردان عزالدین القسام و آزادی اسرای اسرائیلی به گذرگاه رفح لشگرکشی کند. طی روزهای اخیر صهیونیست‌ها توانستند با یافتن دو تن از اسرای خود در منطقه رفح، بهانه لازم برای هجوم به آخرین پناهگاه آوارگان فلسطینی و تنها محل امن برای ارسال کمک‌های بشردوستانه را به دست آورند. به‌گزارش مهر؛ دور جدید حملات رژیم صهیونیستی با واکنش منفی جامعه جهانی همراه بوده و اکثراً بازیگران تأثیرگذار در بحران فلسطین خواستار توقف این عملیات شدند. همسایه غربی نوار غزه یعنی مصر نیز با استقرار سامانه‌های پدافندی در شمال صحرای سینا و تهدید تل‌آویو به تعلیق توافق صلح به تصمیم جدید کابینه راست‌گرا نتانیاهو واکنش نشان داده است. در ادامه این یادداشت سعی خواهیم کرد تا به واکاوی علل برنامه‌ریزی ارتش اسرائیل برای حمله به رفح و تبعات آن برای رژیم صهیونیستی، مصر و جامعه جهانی بپردازیم.
چرا شهر رفح مهم است؟
با گذشت بیش از ۱۳۰روز از تجاوز هوایی- زمینی ارتش اسرائیل به باریکه غزه با هدف مقابله با تهدید جنبش حماس اما هنوز کابینه اضطرار ملی اسرائیل نتوانسته به اهدافی همچون «نابودی کامل حماس»، «آزادی اسرا» و «تغییر وضعیت ژئوپلیتیکی غزه» دست یابد و همین موضوع سبب گسترش دامنه تجاوز صهیونیست‌ها به نقاط مختلف غزه شده است. شهر مرزی رفح به‌دلیل میزبانی از گذرگاه مرزی و محور فیلادلفیا از اهمیت بالایی جهت برقراری ارتباط غزه با جهان خارج برخوردار است. طی سال‌های اخیر این منطقه علاوه‌بر آنکه محلی برای تأمین نیازهای داخلی غزه بوده، به‌عنوان مسیر مخفی برای انتقال انواع تسلیحات- مهمات موردنیاز مقاومت نیز مورداستفاده قرار گرفته است. اکنون با گذشت چهارماه از جنگ غزه، بخش زیادی از ساکنان مناطق شمالی- مرکزی این باریکه مجبور شدند برای در امان ماندن از حملات اسرائیل و دریافت کمک‌های بین‌المللی راهی منطقه رفح شوند. به‌گزارش «تایمز اسرائیل» درحال‌حاضر قریب به ۱.۴میلیون فلسطینی دراین‌منطقه مستقر هستند. حال با اعلام ضرب‌الاجل تل‌آویو برای آغاز عملیات نظامی در رفح، بخشی از ساکنان این منطقه در حال بازگشت به شمال و نقاط مرکزی این باریکه هستند. نکته جالب‌توجه آن است که نیروهای سازمان ملل به‌دلیل نبود «نقطه امن» در غزه اعلام کردند که در فرآیند تخلیه رفح مشارکت نخواهند کرد. پیش‌ازاین بنیامین نتانیاهو در مصاحبه با «ABC News» از تعهد رژیم برای ایجاد «گذرگاه ایمن» جهت خروج غیرنظامیان از رفح خبر داده بود اما وی هیچ توضیحی درباره امنیت سایر نقاط غزه و سرنوشت افرادی‌که در نقاط مرزی پناه گرفتند، نداد.
معادله چند مجهولی مصر
شاید یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های ارتش اسرائیل برای آغاز عملیات نظامی در رفح، واکنش احتمالی دولت السیسی باشد. مصر به‌دلیل مجاورت جغرافیایی نوار غزه با صحرای سینا به‌شدت نگران گسیل (احتمالی) امواج آوارگان به سمت آن‌سوی نقاط مرزی‌ست. با آنکه دولت اسرائیل از برنامه‌ریزی برای انتقال آوارگان فلسطینی به مرکز نوار غزه خبر داده اما یک سناریو جدی می‌تواند انتقال ناگهانی بخشی از جمعیت غیرنظامی غزه به سمت خاک مصر باشد. برهمین‌اساس طی یک هفته اخیر قاهره نسبت به آغاز عملیات صهیونیست‌ها در جنوب غزه هشدار داده و حتی تهدید کرده است که این اقدام می‌تواند موجب تعلیق توافق صلح قاهره- تل‌آویو گردد.
پیش‌ازاین تل‌آویو بارها ازطریق تبادل پیام با قاهره به دنبال کسب چراغ سبز برای آغاز عملیات زمینی در محور فیلادلفیا و جایگزین شدن نیروهای اسرائیلی به‌جای مرزبانان مصری بود. رژیم صهیونیستی مدعی است یکی از شریان‌های اصلی انتقال تجهیزات و افراد به باریکه غزه محور نام برده بوده و اسرائیل برای تکمیل حلقه محاصره مقاومت چاره‌ای جز اشغال این منطقه ندارد. نتانیاهو به‌صورت رسمی اعلام کرده است که عدم ورود ارتش اسرائیل به رفح به معنای شکست کامل عملیات نظامی رژیم در غزه خواهد بود. به‌نظر می‌رسد ارتش اسرائیل قصد دارد تا با هجوم به جنوب نوار غزه و استقرار نیروهای خود در نوار مرزی با مصر، شریان انتقال کالا- افراد به این باریکه را تحت کنترل خود دربیاورد.
حامیان اسرائیل علیه نتانیاهو!
درحالی‌که آمریکا و تروئیکای اروپایی با همراهی دوحه- قاهره به دنبال رسیدن به نقطه آتش‌بس و آزادی اسرا در مذاکرات سیاسی بودند، حرکت ارتش اسرائیل به سمت رفح و اقدام رزمی برای آزادی اسرای صهیونیست سبب تعلیق مذاکرات ازسوی حماس شد. پیش از مقاومت اسلامی فلسطینی با پذیرش مشروط پیشنهاد پاریس خواستار آتش‌بس پایدار در غزه، تبادل اسرا، دریافت تضمین معتبر و درنهایت نقشه راهی جامع برای بازسازی این منطقه فلسطینی‌نشین شده بود. تلاش‌های دولت بایدن برای پایان جنگ در فلسطین اشغالی و در سوی مقابل اقدامات تخریبی نتانیاهو برای ادامه جنگ در غزه سبب شده است تا رئیس‌جمهوری آمریکا تحرکات اخیر ارتش اسرائیل در غزه را «بیش‌ازاندازه» توصیف و نتانیاهو را فردی «احمق» در روند مدیریت جنگ معرفی کند. براساس گزارش منتشرشده در رسانه‌ها به‌نظر می‌رسد بایدن نیز مانند بسیاری از تحلیلگران معتقد است که نتانیاهو برای باقی ماندن در قدرت به دنبال فرسایشی کردن روند جنگ است. پیش‌ازاین سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه نیز به انتشار بیانیه‌های دیپلماتیک نسبت به وقوع «فاجعه انسانی» در غزه هشدار داده بودند. اتخاذ چنین مواضع ازسوی مقامات ارشد واشنگتن، لندن و بروکسل نشان‌دهنده افزایش فشارهای بین‌المللی برای پایان یافتن جنگ در غزه است. طی هفته‌های اخیر تیم سیاست خارجی دولت بایدن به‌صورت هم‌زمان سه پرونده آتش‌بس در غزه، اعلام موجودیت دولت فلسطین و عادی‌سازی روابط تل‌آویو- ریاض را در دستورکار خود قرار داده است. کارشناسان مسائل بین‌الملل معتقدند که دموکرات‌ها با پایان دادن به جنگ غزه قصد دارند تا ضمن گریختن از عواقب تداوم جنگ در فلسطین اشغالی، صلح عبری- عربی را به‌عنوان دستاورد بزرگ بایدن در حوزه سیاست خارجی به افکار عمومی داخل آمریکا بفروشند. در این صحنه‌آرایی مهم‌ترین مانع پیش‌رو دولت آمریکا، پافشاری نتانیاهو بر تداوم تجاوز نظامی به غزه و امتناع وی از پذیرش چهارچوب عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی است. حال باید منتظر ماند و دید که آیا فشارهای سیاسی واشنگتن بر تل‌آویو خواهد توانست نظر این رژیم را نسبت به توقف جنگ در غزه و پذیرش ایده دو دولت تغییر دهد یا خیر؟ بازگشت مذاکره‌کنندگان ارشد آمریکا و اسرائیل به قاهره و نتیجه گفتگوهای آتش‌بس می‌تواند پاسخ این سؤال کلیدی را معلوم کند.
بهره سخن
فقدان دستاورد ملموس میدانی ازسوی ارتش اسرائیل سبب شده است تا کابینه راست‌گرای نتانیاهو و ارتش رژیم به دنبال گسترش دامنه حمله نظامی به نقاط مختلف غزه و تشدید سطح تنش‌ها در جبهه شمالی باشند. اتخاذ چنین سیاستی درراستای برنامه نتانیاهو برای «بقا در قدرت» قرار دارد. عدم توقف ارتش اسرائیل در جنوب غزه می‌تواند مقدمه‌ای برای تکمیل محاصره این منطقه فلسطینی، تضعیف گروه‌های مقاومت و غیرقابل‌سکونت کردن غزه برای افراد غیرنظامی باشد. برهمین‌اساس لازم است تا جامعه جهانی با ایجاد جبهه‌ای واحد در قدم نخست اقدام به تصویب قطعنامه آتش‌بس در شورای امنیت باهدف توقف عملیات نظامی اسرائیل در شهر رفح کند. در پیش‌نویس این قطعنامه پیشنهادی باید به موضوعاتی همچون تحریم اقتصادی رژیم صهیونیستی به‌عنوان ابزاری بازدارنده توجه شود. اشغال این منطقه توسط اسرائیل نه‌تنها منافع مقاومت بلکه منافع کشورهای عربی و حتی دولت‌های غربی را در منطقه به خطر خواهد انداخت.