کد خبر:
354465
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۲ چهارشنبه ۲۳ اسفند -
08:26
تداوم کابوس ۱۳ساله تشعشعات هستهای نیروگاه فوکوشیما
اگرچه 13سال از وقوع سونامی که در ژاپن رخ داد و با تخریب نیروگاه هستهای «فوکوشیما دایچی» و رقمزدن «بزرگترین حادثه هستهای تاریخ» (پس از چرنوبیل میگذرد)؛ اما هنوزهم مردم جهان نگران تشعشعات هستهای این نیروگاه پرحاشیه هستند. «کیودو» گزارش داد که سیزدهمین سالگرد وقوع سونامی در ژاپن همین تازگیها بود؛ این حادثه مرگبار بیش از ۲۰هزارنفر را به کام مرگ کشاند و با تخریب شدید نیروگاه هستهای «فوکوشیما دایچی»، نگرانی عمیقی را درمورد تشعشعات هستهای ایجاد کرد؛ خطری که هنوزهم احساس میشود. دقیقاً 13سال از این حادثه که ۱۱ مارس ۲۰۱۲ (۲۱ اسفند ۱۳۹۰) ساعت 14:46 بهوقت محلی اتفاق افتاد، میگذرد. 13سالقبل در چنین روزی، زلزلهای نهریشتری، سونامی را در فاصله ۱۳۰کیلومتری ساحل شمالشرقی ژاپن ایجاد کرد. بهسبب این زلزله بهویژه بهخاطر دریالرزه و سونامی ناشیازآن، بیش از ۲۰هزارنفر جان خود را از دست دادند، ۴۶۰۰نفر ناپدید شدند و ۳۰۹میلیارددلار خسارت مالی به اینکشور وارد شد.
پس از زلزله نهریشتری، نیروگاه «فوکوشیما دایچی» از شبکه برق جدا شد و با ژنراتورهای دیزلی که مدار خنککننده آب اطراف مخزن راکتورها را تغذیه میکند به کار خود ادامه داد. عصر همانروز، دولت ژاپن با اعلام حالت فوقالعاده هزاراننفر از مردمی که در شعاع سهکیلومتری نیروگاه زندگی میکردند از منطقه بیرون برد. دولت کشور ژاپن دستور تخلیه مناطق مسکونی تا شعاع ۱۰کیلومتری از نیروگاه هستهای «فوکوشیما دایچی» و «فوکوشیما داینی» را صادر کرد. بهسبب قطع جریان خنککننده، آبی که اطراف سوخت هستهای را احاطه کرده بود شروع به جوشیدن کرد و از موانع اطراف سوخت گرما آزاد کرد. بهاینترتیب، فشار در راکتورهای ۱ و ۲ «فوکوشیما دایچی» افزایش یافت و به بروز انفجاری منجر شد که سقف ساختمان راکتور واحد ۱ و دیوارهای اطراف استخر خنککننده سوخت را تخریب کرد. بنابراین، دولت با مشاهده تشعشعات ایزوتوپهای رادیواکتیو «سزیم- ۱۳۷» و «ید- ۱۳۱» تخلیه مناطق مسکونی تا شعاع ۲۰کیلومتری را اعلام و «شرکت انرژی برق توکیو» (تپکو؛ مالک نیروگاه هستهای)، تزریق آب دریا را ازطریق پمپ به واحد ۱ آغاز کرد. کاهش سطوح آب در راکتورهای ۱، ۲ و ۳ موجب شد که بخش فوقانی موانع سوخت هستهای نمایان شود. آب دریا در واحد ۲ راکتور تزریق شد اما هیدروژن در ساختمان واحد ۳ انفجاری را ایجاد کرد که دراثرآن چندین کارگر مجروح و سازه فوقانی ساختمان تخریب شد. هیدروژن انفجار دیگری را اینبار در ساختمان راکتور واحد ۲ ایجاد کرد و در ساختمان راکتور واحد ۴ آتشسوزی رخ داد. دولت ژاپن اعلام کرد که استخر خنککننده سوخت درحالسوختن بوده و در اتمسفر تشعشعات رادیواکتیو آزاد میکند. اندازهگیریهای سطوح رادیواکتیو نزدیک به نیروگاه انتشار با سرعت ۴۰۰میلیسیورت در ساعت را نشان داد (یک فرد بهطورمتوسط ۲.۴میلیسیورت در سال درمعرض رادیواکتیو است). سیورت واحد اندازهگیری تشعشعات یونیزهکننده و برابر با ۱۰۰رم است. «رم» (REM) واحد دز قرارگیری درمعرض پرتوهای ایکس و پرتوهای گاماست. مقامات ژاپنی از ساکنان منطقه در شعاع ۳۰کیلومتری خواستند که از خانههای خود خارج نشوند و پرسنل «فوکوشیما دایچی» را از نیروگاه منتقل کردند.پس از نمونهگیریهای جدید، آژانس بینالمللی انرژی هستهای موقعیت ژاپن را در طبقهبندی وخامت در رتبه هفتم قرار داد. محاسبات نشان داد که انتشار رادیواکتیو در فوکوشیما درحدود ۱۰ درصد از انتشار رادیواکتیو در چرنوبیل است. نتایج تحقیقی نشان داد: در مدت چهارماهاول بحران هستهای ژاپن، ۵۷.۸درصد از ساکنان ناحیه فوکوشیما درمعرض سطوح رادیواکتیو زیر یکمیلیسیورت قرار گرفتند. یکمیلیسیورت سطح مجاز دریافت تشعشعات در مدت یکسال است. برپایه آمارها؛ ۹۴.۶درصد از مردم درمعرض تشعشعات کمتر از پنجمیلیسیورت قرار گرفتند. از زمان وقوع سونامی در سال ۲۰۱۱ که بهشدت به این نیروگاه آسیب رساند، بیش از یکمیلیونتن فاضلاب تصفیهشده در آنجا انبار شده است. درنهایت ژاپن تصمیم گرفت تخلیه این آب در اقیانوس آرام را شروع کند و تاکنون این رهاسازی در چندینمرحله انجام شده است. بهنوشته بیبیسی؛ آژانس بینالمللی انرژی اتمی، وابسته به سازمان ملل متحد، گزارشی درحمایتاز طرح ژاپن منتشر کرده است. البته حمایت آژانس بینالمللی انرژی اتمی از طرح ژاپن، سروصدای فراوانی را درپی داشت و همسایگان ژاپن از اینطرح بهشدت انتقاد کردند. چین، دراینمیان ژاپن را متهم کرد که با اقیانوس بهعنوان «فاضلاب شخصی» خود برخورد میکند. پکن همچنین از گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی انتقاد کرد و گفت: نتیجهگیری آن «یکجانبه» است. از زمان وقوع فاجعه، شرکت نیروگاه تپکو برای خنککردن میلههای سوخت راکتورهای فوکوشیما، آب پمپاژ میکند. درنتیجه، این نیروگاه هرروز آب آلوده تولید میکند که در مخازن عظیم ذخیره میشود. تاکنون بیش از ۱۰۰۰ مخزن پر شده و ژاپن میگوید اینروش راهحلی پایدار و درازمدت نیست. اینکشور میخواهد آب را طی ۳۰سالآینده بهتدریج در اقیانوس آرام رها کند و مصرانه میگوید که «تخلیه آن بیخطر است!» رهاکردن فاضلاب تصفیهشده در اقیانوس روشی معمول برای نیروگاههای هستهایست؛ اما ازآنجاییکه این آب محصول جانبی یک حادثه است، این آب، زباله هستهای معمولی بهحساب نمیآید. بااینحال نگرانیها آنقدر بوده که چین و روسیه واردات غذاهای دریایی از ژاپن را ممنوع کردند. درحالحاضر نگرانی جدیدی درخصوص نشت آب آلوده به رادیواکتیو از نیروگاه فوکوشیما مطرح است. در تاریخ ۲ اسفندماه سال جاری، وزیر صنعت ژاپن از مدیرعامل شرکت برق توکیو خواست گامهای محکمی درجهت جلوگیری از هرگونه نشت آب آلوده به رادیواکتیو و تضمین ایمنی نیروگاه فوکوشیما بردارد. بهنوشته کیودو؛ «کن سایتو» (وزیر اقتصاد، تجارت و صنعت ژاپن) در دیدار با «تومواکی کوبایاکاوا» (مدیرعامل شرکت برق توکیو) گفت: «از شما میخواهیم که با گامهای محکم برای جلوگیری از هرگونه نشت آبی و تضمین ایمنی در نیروگاه هستهای فوکوشیما اقدام کنید». این نیروگاه روز چهارشنبه (۱۸ بهمن) اعلام کرد: ۵٫۵تن آب حاوی مواد رادیواکتیو از تجهیزات مورداستفاده برای تصفیه آب آلوده در نیروگاه «فوکوشیما دایچی» نشت کرده است که علت آن بازبودن دریچههاییست که قرار بود بسته باشد. او بابیاناینکه نشت آبهای آلوده باعث نگرانی ژاپن و کشورهای دیگر شده، از این شرکت خواست عوامل احتمالی که به بروز خطای انسانی منجر میشود را بررسی و فناوریهای نوین را جایگزین اینعوامل کند. این حادثه درحالی رخ داد که توکیو میان نگرانیهای مطرحشده ازسوی کشورهای همسایه، به عملیات رهاسازی پساب خنککننده نیروگاه فوکوشیما ادامه میدهد.
فائزه طاهری