• شماره 2291 -
  • ۱۴۰۰ دوشنبه ۱۱ مرداد

کلید

خطرات خورشیدی که دانشمندان را نگران کرده است

«خورشید» تأثیر زیادی بر جنبه‌های مختلف زندگی در کره زمین دارد. این توپ درخشان که از گاز تشکیل شده و در مرکز منظومه شمسی قرار دارد؛ زندگی تمام جانوران روی زمین را تحت‌تأثیر قرار داده و تأثیر زیادی هم در ایجاد شرایط فعلی سیاره‌هایی که در همسایگی ما قرار دارند، بازی کرده است. در فرهنگ‌های باستانی متعددی، خورشید به‌عنوان یک خدا پرستش می‌شد و دلیل خوبی هم برای این‌امر داشتند: بدون انرژی و گرمایی که توسط خورشید ایجاد می‌شود، زندگی روی زمین امکان‌پذیر نبود. البته خورشید راز‌های زیادی را در خود نگه داشته که برخی‌ازآن‌ها خطرناک هستند. در اینجا خطر‌های تهدیدآمیزی از خورشید را می‌خوانید که دانشمندان را بیش‌ازهرچیز نگران کرده است.

اشعه ماورا بنفش
تاحدی به‌دلیل کاهش ازون در جو ما، اشعه ماورا بنفش ساطع‌شده از خورشید مداوم سطح سیاره ما را مورداصابت قرار می‌دهد. گرچه این از برخی جنبه‌ها این‌موضوع چیز خوبی‌ست؛ اما با برخی از نکات منفی و خطرناک نیز همراه است. اشعه ماورا بنفش، عامل ایجاد بسیاری مشکلات؛ ازجمله سرطان پوست، پیری زودرس، آب‌مروارید و حتی ضعف سیستم ایمنی بدن در بشر است؛ اما آنچه این‌مسئله را ترسناک‌تر می‌کند این‌است‌که کاهش ازون طی ۳۰‌سال‌گذشته منجر به افزایش سرطان‌های پوست شده و برخی از محققان، نگران ادامه افزایش آن هستند.

شراره‌های شدید
شراره‌های خورشیدی درواقع پرتو‌های عظیم و شدیدی هستم که از سطح خورشید پرتاب می‌شوند. این شراره‌ها نتیجه رهاشدن انرژی مغناطیسی‌ست که منجر به ایجاد بزرگ‌ترین رویداد‌های انفجاری در منظومه شمسی می‌شود. یک شراره خورشیدی می‌تواند به زمین آسیب بزند یا آن‌را نابود کند؟ این شراره‌ها در شرایط فعلی، خطری برای انسان‌ها ندارند؛ اما می‌توانند باعث خرابی فناوری‌های مرتبط با الکترونیک؛ ازجمله ماهواره‌های GPS و فناوری مشابه در زمین شود.

خروج جرم از تاج 
خروج جرم از تاج خورشید یا CME، اساساً انفجار‌های خورشیدی‌ست که منجر به پرتاب ابر‌های بزرگ پلاسما از خورشید می‌شود. آن‌ها می‌توانند در‌هر‌جهتی فوران کرده و پس از فوران ازطریق طوفان‌های خورشیدی به مسیر خود ادامه ‌دهند. فوران‌ها می‌توانند میلیارد‌ها‌تن ماده همراه خود داشته باشند و نیز چندین‌میلیون مایل در ساعت حرکت کنند که بسیار‌وحشتناک است! CMEها می‌توانند سامانه‌های الکتریکی ما را به‌طور گسترده مختل کنند و باعث نوسانات الکترونیکی، منفجرشدن ترانسفورماتور‌ها در شبکه برق و ایجاد اختلال در دستگاه‌های ماهواره‌ای منجر شوند.

طوفان ژئومغناطیسی
در سال ۱۸۵۹، بزرگ‌ترین طوفان خورشیدی در تاریخ معاصر توسط دانشمندان ثبت شد. این رویداد Carrington نام داشت که اختلالات ژئومغناطیسی باورنکردنی را در زمین ایجاد کرد. این رویداد چنان عظیم بود که شفق قطبی حاصله، از نزدیکی عرض‌های استوایی نیز دیده می‌شد. محققان می‌گویند اگر طوفان ژئومغناطیسی در زمان حال و به‌این‌بزرگی اتفاق بیفتد، می‌تواند زندگی مدرن را فلج کند. می‌تواند ارتباطات را مختل کند، ماهواره‌ها را تحت‌تأثیر قرار دهد و حتی شبکه برق را خراب کند؛ اما ترسناک‌ترین قسمت ماجرا کجاست؟ دانشمندان براین‌باورندکه در آینده یک مگا‌طوفان خورشیدی به‌بزرگی طوفان سال ۱۸۵۹ به سیاره ما برخورد خواهد کرد که اتفاقی نادر است؛ اما مطمئناً ناممکن نیست.

تهدید سفر‌های میان‌ستاره‌ای 
تابش خورشید می‌تواند برای فضانوردان خطرناک باشد؛ اما این‌مسئله، یک مشکل ثانویه ترسناک‌تر را ایجاد می‌کند. همه ما می‌دانیم عمر زمین روزی تمام خواهد شد و دیگر نمی‌تواند محلی برای حیات انسان باشد. بسیاری معتقدند اگر به زنده‌ماندن در درازمدت امیدواریم، باید به یک ‌گونه‌ میان‌ستاره‌ای تبدیل شویم؛ اما تابش خورشید می‌تواند این‌مسئله را به‌شدت مشکل‌ساز کند! طبق گفته ناسا؛ دو نوع تابش وجود دارد که فضانوردان باید هنگام ترک لایه محافظتی زمین با آن روبرو شوند. برخی از این تشعشعات و تابش‌ها از پرتو‌های کیهانی کهکشانی حاصل می‌شود؛ اما بقیه آن از خود خورشید است. محققان مداوم درحال‌کار بر روی فن‌آوری‌های جدید برای محافظت از انسان در برابر این اشعه هستند؛ اما حتی یک سفر کوتاه به مریخ نیز چالش‌های زیادی را به‌همراه دارد.

تبخیر ذخیره آب زمین
خورشید ما اکنون در مرحله چرخه زندگی خود است؛ مرحله‌ای که در آن به‌مرور هیدروژن به هلیوم تبدیل می‌شود. خبر خوب این‌است‌که یک ستاره به‌اندازه خورشید ما معمولاً حدود هشت‌میلیارد‌سال دراین‌مرحله خواهند ماند. این‌بدان‌معناست‌که خورشید حدود ۴.۵‌میلیارد‌سال دیگر عمر دارد؛ اما خبر بد چیست؟ همان‌طورکه خورشید هیدروژن را می‌سوزاند، میزان روشنایی آن نیز باسرعت حدود 10درصد در هر میلیارد‌سال افزایش می‌یابد. افزایش 10‌درصدی درخشندگی باعث تغییر منطقه کمربند حیات در منظومه شمسی؛ و منجر به تغییرات فاجعه‌بار برای جهان ما خواهد شد. افزایش 10درصدی روشنایی خورشید تاحدی باعث گرم‌شدن زمین می‌شود که اقیانوس‌های زمین شروع به تبخیر می‌کنند.

جوشش اقیانوس‌ها
پس‌ازاینکه خورشید شروع به تبخیر اقیانوس‌ها می‌کند، اوضاع بهتری درانتظار ما نیست. فرضیه‌های مختلف، مدل‌های مختلفی را برای مرگ و نابودی سیاره ما مطرح می‌کنند. حدس و گمان‌های زیادی وجود دارد؛ اما دانشمندان به‌طورکلی موافق‌اند که با ادامه تبخیر اقیانوس‌ها، آب بیشتری در جو زمین گرفتار خواهد شد. این اتفاق، یک اثر گاز گلخانه‌ای ایجاد می‌کند که گرمای بیشتری را در جو زمین به دام می‌اندازد و باعث تبخیر بیشتر اقیانوس‌ها می‌شود.

خاموشی پایانی
نظریه‌های مختلف، پایان‌های متفاوتی برای سیاره ما پیش‌بینی می‌کنند؛ برخی از مدل‌ها می‌گویند که زندگی به‌سرعت چشم‌به‌هم‌زدن نابود می‌شود و سیاره ما طی یک‌میلیارد سال‌آینده به یک‌تکه سنگ بدون حیات در فضا تبدیل خواهد شد. البته برخی‌دیگر اظهار می‌کنند که برخی از گونه‌ها ممکن است کمی‌بیشتر زنده بمانند. بسیاری از دانشمندان توافق دارند در آینده‌ای دور، قبل‌ازاینکه سوخت خورشید کاملاً تمام؛ و به یک سحابی سیاره‌نما تبدیل شود، به یک «کوتوله سفید» تبدیل می‌شود. محققان براین‌باورندکه این پروسه حدود 10میلیارد‌سال ‌طول می‌کشد؛ اما شاید انسان تاآن‌زمان باقی نمانده باشد تا چنین وضعیتی را ببیند.

ارسال دیدگاه شما

روزنامه در یک نگاه
هفته نامه سرافرازان
ویژه نامه
بالای صفحه