اینکه بازیگرها سالهاست با انواع پوششهایی که بهمنظورِ شناساندن یا محبوبیت بیشتر برندها در مجامع عمومی، ردکارپتها و فستیوالها ظاهر میشوند و البته برای این منظور ارقام هنگفتی هم بهجیب میزنند، امری متداول است؛ اما آیا این اتفاق در دل فیلمها هم میافتد؟ بله! سینما یک رسانه است و رسانهها سالهای متوالیست، بخشیاز مخارج خود را با انتشار تبلیغات تأمین میکنند و البته برندها هم بهکمکِ رسانه، مطلوبتر و گستردهتر دیده میشوند. این رابطه دوسویه، به بقاء و حیات هردوی آنها کمک کرده است. در گزارش ششم ژانویه 2016 سایت Contently که به ارائه مطالبی درحوزه تولید محتوا و برنامهریزی رسانه میپردازد؛ آمده: «از سال 1836 که روزنامه فرانسوی La Presse دست به انتشار اولین آگهی چاپی زد؛ شیوه جدیدی از معرفی محصولات و خدمات در رسانه باب شد که تابهامروز ادامه یافته و البته گاه برایِآنکه تمرکز مخاطب از دقت بر محتوای اصلی و موردِنظر مدیوم مذکور، گرفته نشود؛ این تبلیغات بهشکلی نامحسوس در دل کار گنجانده میشوند؛ بهطوریکه لوگوی برندها یا خود محصولات، بخشیاز آکسسوار صحنه و طراحیها را در قابها اشغال و درعوض، بخشیاز هزینههای آن رسانه را تقبل میکنند». یکیاز پرمخاطبترین ملزومات تزئینی پوشش نیز «عینک آفتابی» بوده که ستارههای سینما، آشکار و پنهان آنها را تبلیغ کردهاند. دکتر ونسا براون؛ استاد رشته مُد در «مدرسه هنر و طراحی ناتینگهام» در کتاب Cool Shades: The History and Meaning of Sunglasses نوشته است: «مهم نیست چهسایز، چهشکل و چهرنگی هستند؛ عینکهای آفتابی همیشه گویای این هستند که استفادهکننده از آنها وجوهی اسرارآمیز و باجذبه پیدا میکند و این مسئله بهرغمِ لزومِ سلامتیبخششان؛ دراولویت بوده و نمیتوان منکر آن شد. برهمیناساس، شخصیتها در فیلمهای سینمایی وقتی عینک آفتابی بر چشم دارند، یکشورشی تمامعیار با قصدی پنهان بهنظر میرسند و بهاینوسیله بر جنبه قهرمانیشان تأکید میشود». او درباره پیدایش عینکهای آفتابی، به مستندات یافتشده از نمونههای اولیه نزد قوم اینوئیت؛ ساکنین بومی قسمت شمالگان اشاره میکند که ما آنها را بهنامِ «اسکیمو» میشناسیم. درواقع، موردِنظر این محقق، تجهیزات ابتدایی ساختهشده از استخوان و عاج حیوانات است که بهمنظورِ جلوگیری از بازتاب شدید آفتاب بر سطوح برفی و یخزده محل زیستشان بهکار برده میشد. بیشک آنزمان هنوز جنبه فشنبودن این وسیله درمیان نبود. در مقالهای بهتاریخِ 18 ژانویه 2018 در نشریه Cosmopolitan میخوانیم: «ارائه عینک با شیشه رنگی در سالهای 1910 رایج شد اما به تولید انبوه نرسید؛ تااینکه با محبوبیت تفریحی بهنامِ حمام آفتاب در سالهای 1920؛ شرکت Foster Grant تولید این محصول را ناگهان افزایش داد که عمده دلیلش نه برای جلوگیری از مضرات اشعه یووی و انعکاس حرارت و تابش خورشید بر ماسهها و آب دریا؛ بلکه مانعی بود تا اگر تصویر کسی هنگام عکاسی، در قاب دوربین شخص دیگری درآنفضا که عمدتاً نیمهبرهنه بودند؛ عمداً یا سهواً قرار میگرفت، شناخته نشود! بهعبارتی، موج بازار فروش عینک دودی در زمانهای مختلف، متأثر از عوامل مختلف بود». بااینتفسیر میتوان گفت که ستارههای سینما هم بهعنوانِ یکیاز پرچمداران عرضه مدهای جدید که خدمت شایانی به فرهنگ نامناسب مصرفگرایی کردهاند، میتوانند عاملی درجهتِ افزایش تولید عینکهای آفتابی و رونق بازار این محصولات محسوب شوند. اجازه دهید که مستدل نگاه کنیم؛ عینکهای ریبن Aviator که در ایران به «خلبانی» معروف شدهاند، اولینبار در 1936 و واقعاً درمیانِ نظامیان نیروی هوایی باب شد؛ حتی داگلاس مکآرتور (ژنرال پنجستاره معروف آمریکایی) طی جنگ جهانی دوم ازاینمدل استفاده میکرد؛ اما بعدازآنکه تام کروز در فیلم «تاپگان» (1986) در نقش یک خلبان عاشقپیشه، یکیازآنها را بهچشم زد، تبدیل به فریمهای محبوبی در جهان شدند. البته گزارش 22 فوریه 2018 رسانه خبری ValueWalk آورده است: «این، اولینبار نبود که تام کروز با یکیاز مدلهای ریبن در فیلمی ظاهر میشد. بهواقع، کمپانی Bausch+Lomb (تولیدکننده محصولات سلامت بینایی و چشم) طی قراردادی با UPPB در 1982؛ با پرداخت سالانه 50هزاردلار، خواستار شده بود که مدلهای مختلف ریبن در فیلمهای سینمایی و سریالهای تلویزیونی تبلیغ شوند». این گزارش مدعیست؛ اولینقدم را تام کروز با فیلم «کسبوکار پرمخاطره» در 1983 برداشته بود که فروش عینکهای ریبن را از 18هزارعدد به سالی 360هزارعدد رساند! «دان جانسون» و «بروس ویلیس» هم در سالهای 1984 و 1985 بهنوبهخود فروش این عینک را افزایش دادند اما بازهم این تام کروز بود که با «تاپگان» رکورد فروش یکمیلیون و 500هزارعدد عینک طی یکسال را درآنزمان بهنام خودش ثبت کرد. ماجرای حضور تبلیغاتی عینک در فیلمها محدود به ریبن نیست و مدلهای متنوعی از برندهای گوناگون بودهاند که زینتبخش صورت ستارهها شدهاند و البته ازاینمسیر فروش خود را بالا بردهاند. جالبآنکه شروع این اقدام تبلیغاتی، بسیار پیشتر بوده؛ برایِنمونه میتوان به حضور اودری هپبورن با فریم Oliver Goldsmith Manhattan در فیلم «صبحانه در تیفانی» اشاره کرد که بهعنوانِ یکیاز آیکونیکترین نمونههای عینک، در تاریخ هالیوود تکرار و ماندگار شده است. دراینگزارش، مروری خواهیم داشت بر محبوبترین فریمها که ستارگان سینما در فیلمهای معروف بهچشم داشتند.
اودری هپبورن نهتنها در فیلم «صبحانه در تیفانی» مدلی از Oliver Goldsmith Manhattan را بهچشم زد؛ بلکه تا مدتها در زندگی شخصی هم بااینفریم در مجامع و هنگام عکسبرداریها ظاهر میشد.
جانی دپ از معروفترین ستارههای علاقهمند به انواع عینک آفتابی؛ بهویژه با شیشههای رنگیست. او با فیلم «ترس و نفرت در لاس وگاس» بهخوبی مدل 3138Shooter ریبن را معرفی کرد و بعداز فیلم هم بارها آنرا بهچشم زد.
یکیاز ماندگارترین شخصیتهای سینمایی را در فیلم «هری کثیف» شاهد بودیم؛ اما بیشک جدای از بازی منحصربهفرد کلینت ایستوود، عینک Balorama RB4089 وی بود که بر خشونت ظاهریاش میافزود.
در «لبوفسکی بزرگ»، شخصیت بازیشده توسط جان گودمن، بسیار موردِتوجه واقع شد. در محبوبیت این شخصیت اما باید به حضور فریم Vintage B&L از سری کارهای شاخص ریبن نیز اشاره کنیم.
اینهم چهره تام کروز با اولین نمونه از ریبن Wayfarer در فیلم «کسبوکار پرمخاطره» که شمایلی تازه از مد مردان در دهه 80 ایجاد کرد.
برویم سراغ برد پیت و عینک شیشهرنگیاش در فیلم تحسینشده «باشگاه مشتزنی» که محصولی خاص باعنوانِ oliver Peoples سری OP-523 بود و در مرموزترشدن شخصیتی که بازی میکرد نقشی مهم برعهده داشت.
مگر میتوان از عینکهای تاریخساز سینما نام برد و از فریم Gargoyles Ansi آرنولد شوراتزنهگر در «ترمیناتور2: روز داوری» یاد نکرد. روباتبودن شخصیتی که دراینفیلم بازی میکرد، بااینفریم تشدید میشد.
عینکهای «ماتریکس» در سینما بهیادماندنی شدهاند. جالباست بدانید که این عینکها بهنام «ماتریکس» تولید شدند و عینکی که ساموئل ال جکسن بر چشم داشت هم مدل Morphios نام داشت.
شمایل دیگری از تام کروز که فریم خلبانی را در ایران هم رایج کرد. مدل RB3025 بهجهتِ شکلگیری روند ستارهبودن کروز با «تاپگان» بهسرعت فراگیر شد و از مرزهای آمریکا نیز گذشت و به جهانیشدن یک عینک انجامید.
دانیل رادکلیف با نقش «هری پاتر» ماندگار شد و «هری پاتر» هم با عینک Savile Row Eyewear خود در اذهان عمومی مانده است. عینکی که باهوش و مثبتبودن شخصیت پاتر را بهخوبی نشان میداد.
«مالکوم ایکس»؛ کاری بسیار دیدنی بوده و هست و دنزل واشینگتن در آن معرکه ظاهر شده؛ هرچند نمیتوان در تکمیل شخصیتی که ایفاء کرده از عینک کلاب مستر مدل RX5154 وی چشمپوشی کرد. او بااینشمایل یک چهره عمیق و فهمیم سیاسی پیدا کرده بود.
از نقشهای معروف مریل استریپ باید به حضورش در «شیطان پرادا میپوشد» اشاره کرد که البته با زدن عینک Dakota 8094 تکمیل میشد. عینکی که بازتابی از وجوه سلطهگر این شخصیت بود.
وقتی صحبت از عینک باشد، از نامهایی که فوراً در ذهن علاقهمندان سینما شکل میگیرد؛ «مردان سیاهپوش» است. دو شخصیت اصلی کار ویل اسمیت و تامی لی جونز Predator2 به چشم داشتند.
اگر به شخصیت ایفاءشده توسط جیمی فاکس در «جانگوی آزادشده» علاقه دارید، باید درنظر بگیرید که عینک Round Flip Up او در نمایش جذاب این فرد، نقشی قابلِتوجه داشت.