ستاره‌های کم‌سو!

آنها که در دهه‌های قبل مخاطب تلویزیون بودند، عباس بهادری را به‌خوبی می‌شناسند؛ او به‌عبارتی اولین خواننده عرصه پاپ پس‌ازانقلاب است که در دهه ۷۰ با قطعه «گل می‌روید به باغ» به مخاطبان معرفی شد و پس‌ازآن، آثار متعددی را خواند و در تلویزیون اجرا کرد. بهادری فعالیت هنری‌اش را از سال 1368 آغاز کرد و چندسال‌بعد به‌عنوان خواننده پاپ به مخاطبان معرفی شد. او درباره نحوه فعالیتش در عرصه موسیقی گفته است: «قبل‌از‌انقلاب، فعالیت هنری خود را به‌عنوان خواننده پیگیری می‌کردم اما بعد از پیروزی انقلاب، افتخار همکاری با واحد تبلیغات سپاه ناحیه کرج را عهده‌دار شدم؛ همکاری‌ام با سپاه به‌عنوان خواننده و آهنگ‌ساز و نمایشنامه‌نویس بود. همکاری‌ام با مرکز موسیقی و سرود سازمان صدا و سیما از سال 68 آغاز شد و برای این واحد، چند قطعه موسیقی هم خواندم. درآن‌دوران بود که قطعاتی منتشر کردم؛ یکی‌ازآنها قطعه موسیقی «بهار است، بهار است» بود که با همکاری استاد احمدعلی راغب و شعر استاد مشفق‌کاشانی انتشار یافت. در سال 71 اما در بخش موسیقی سازمان که آقای زورق مسؤولیتش را عهده‌دار بود، تلاش داشت که موسیقی تازه‌ای برای جوانان تهیه شود، تا آنها به موسیقی شرقی تمایل بیشتری پیدا کنند. به‌پیشنهاد وی بنا شد که بنده خواننده آن قطعه باشم. سروده مرحوم استاد محمود شاهرخی به‌نام «گل می‌روید به باغ» برای این‌کار استفاده شد. این شعر را به استاد فرید شب‌خیز دادند و او هم با ذوق سرشارش موسیقی این قطعه را تنظیم کرد و در اسفندماه 71 ضبط شد و نوروز 72 نخستین قطعه پاپ بعدازانقلاب پخش شد». بهادری در همکاری با مهدی سپهر و دیگر موسیقی‌دانان آثاری همچون «قاصد سبز بهار»، «چلچله‌ها که قاصد بهارند»، «گلباران»، «فصل عاشقی» و «رقص گل‌ها» را تولید کرده. او در همان مقطع طی همکاری با خوانندگان هم‌عصرش اثری را خواند که «عطر عید» نام داشت و تا مدت‌ها از تلویزیون پخش می‌شد. بهادری سال‌هاست در عرصه موسیقی فعال نیست؛ بیشتر وقتش را صرف مطالعه می‌کند و گاه به تدریس می‌پردازد. او درباره وضعیت فعلی موسیقی پاپ گفته: «به‌اعتقادِ من بسیاری از موسیقی‌هایی که امروز به‌عنوان موسیقی پاپ به مخاطبان ارائه می‌شود، مخرب ا‌ست و مطمئنم جوانانی‌که در مسیر شنیدن برخی از این آثار قرار می‌گیرند، به مسیر درستی هدایت نمی‌شوند. وقتی تمام موسیقی‌ها تنظیم درستی ندارد، وقتی بسیاری از ملودی‌ها به‌مددِ‌ رایانه و تنظیمات کامپیوتری به مخاطب ارائه می‌شود، معلوم است که آن موسیقی، دیگر حس‌و‌حالی ندارد. به‌نظرم این موسیقی‌ها به‌مثابه عروسک‌های زیبایی می‌مانند که ظاهر زیبایی دارند اما از درون نابود می‌شوند».
بیژن خاوری؛ یکی‌دیگر از خوانندگان مطرح دهه 60 و 70 است و می‌توان او را یکی از پیشگامان عرصه پاپ به‌حساب آورد. او درآن‌مقطع که حضور پررنگی در عرصه موسیقی داشت، تلاش می‌کرد تا آثار حماسی و ملی را با سبک و سیاقی نو به مخاطبان ارائه کند. خاوری در دهه 70 همکاری زیادی با تلویزیون داشت و آن‌زمان که مردم تشنه شنیدن موسیقی بودند، مخاطبان بسیاری را پای تلویزیون نشاند؛ «وقتی ‌که پا می‌ذاره» یکی از آثار مطرح خاوری به‌حساب می‌آید. او درباره نحوه فعالیتش درآن‌سال‌ها گفته: «آن‌زمان، ساعد باقری رئیس واحد موسیقی بود و بیشتر آثار شب‌خیز که تحولی در عرصه موسیقی ایجاد کرد را من خواندم. پیش‌ازآن مقطع، جنگ بود و فقط سرود خوانده می‌شد». خاوری وضعیت موسیقی آن‌سال‌ها و سال‌های اخیر را این‌گونه مقایسه کرده: «اکنون کارها طوری شده که وقتی به آنها گوش می‌کنم، شعرها فقط عاشقانه است؛ درحالی‌که آن‌زمان نمی‌گذاشتند این‌گونه باشد. ما آن‌زمان اگر کارمان تصویب نمی‌شد، دلخور می‌شدیم اما حالا می‌بینم حق داشتند که سخت بگیرند. آن‌دوران، پشتوانه آثاری که خوانده می‌شد، شاعران زیادی از مملکت بودند؛ نه‌اینکه همه‌چیز دست یک‌نفر باشد. حالا هم یک‌تعداد هستند که خوب می‌خوانند و برخی هم سلیقه مردم را بد کرده‌اند و آنها باید موسیقی خوب، آهنگ خوب و شعر درستی بشنوند. موسیقی مملکت ما دست کسانی افتاده که قبلاً پادو هم نبودند. نمی‌دانم ارشاد کجاست؛ واحد موسیقی که تولیداتش به صفر رسیده؛ مگر اینکه مناسبتی تولید کند».
مهرداد کاظمی؛ یکی‌دیگر از خوانندگان مطرح دهه 70 است. او از معدود خوانندگانی بود که در اولین سال‌های پس‌ازانقلاب، درکنارِ محمد گلریز، رشید وطن‌دوست، اسفندیار قره‌باغی، محمدرضا شجریان و شهرام ناظری، اجرایش در صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش می‌شد. او 16‌ساله بود که در آزمون ورودی رادیو و تلویزیون شرکت کرد و پس از ورود به این مرکز و گذراندن دوره‌های مشخص، به وزارت فرهنگ و هنر نیز راه یافت و از محضر استادان موسیقی ایران و جهان بهره برد. او از سال ۱۳۵۰ به‌مدتِ چهارسال ردیف‌های آوازی موسیقی سنتی را نزد ادیب خوانساری (هنرمند شیوه آوازی مکتب اصفهان) آموخت و سپس به‌مدت چهارسال در هنرستان عالی موسیقی در مکتب استاد محمود کریمی (که خود از شاگردان عبدالله‌خان دوامی بود) جزئیات موسیقی سنتی را آموخت. او نزدیک به دو‌سال نیز از وجود استاد شجریان و در بخش آواز استفاده کرده است. البته فعالیت موسیقایی مهرداد کاظمی به گونه پاپ محدود نبود و در زمینه تولید آثار سمفونیک در قالب ارکستر نیز فعالیت داشت؛ قطعه «ای ساربان»، از آثار مطرح وی دراین‌عرصه است؛ اثر حسن ریاحی که سال 66 در دستگاه همایون ساخته شد و برگرفته از غزل معروف سعدی‌ست. مهرداد کاظمی در پائیز سال 1391 در سانحه تصادف دچار عارضه مغزی شد و یک‌ماه در کما بود. پس‌ازآن، برای ادامه درمان به کشور آمریکا رفت. او طی مصاحبه‌ای گفته بود: «در کشور ما، ظاهراً هنرمندها تاریخ مصرف دارند؛ تاریخ آنها که تمام می‌شود، یعنی دیگر تعطیل؛ بروید دنبال زندگی‌تان! درصورتی‌که در کشورهای دیگر، وقتی هنرمندی پیش‌کسوت می‌شود، تازه حرمتش بالاتر می‌رود، امکانات بیشتر در‌اختیارشان می‌گذارند، راه‌ها برای‌شان بازتر می‌شود. در ایران اما برعکس است». او با وجود فعالیت بسیارش در دهه 70 و 80؛ سال‌هاست فعالیتی در عرصه موسیقی ندارد.
حسن فداییان؛ خواننده موسیقی پاپ اهل مازندران، جزو معدود هنرمندانی‌ست که در سال‌های ابتدایی دهه 70 به فعالیت در عرصه موسیقی پرداخت و با ترانه «عید آمد و عید‌ آمد» میان مخاطبان و مردم، مطرح و خاطره‌ساز شد. پس‌ازآن، به فعالیت در عرصه موسیقی فولکلوریک پرداخت. او، یکی از چند خواننده‌ای‌ست که در ابتدای دهه 70 به تولید آثار پاپ پرداخت و آثارش تا سال‌ها از شبکه‌های مختلف تلویزیون پخش می‌شد. فداییان درباره آثار تولیدشده‌اش در دهه 70 گفته: «درآن‌مقطع و در ابتدای فعالیتم، چند سرود خواندم که یکی‌ازآنها در رثای امام‌خمینی(ره) بود و اثر دیگرم درباره جانبازان جنگ تحمیلی. قطعه دیگری نیز داشتم که حال‌و‌هوایی فولکلوریک داشت که آن‌هم به‌نوعی تحت‌تأثیر فضای موجود و می‌توان گفت که برای انقلاب پیام‌آور بود». وی از مقطعی‌، فعالیت در عرصه موسیقی پاپ را متوقف کرد که دراین‌باره گفته: «پس‌ازآنکه مدتی در زمینه موسیقی ایرانی فعالیت کردم و به تولید آثار فولکلوریک نیز پرداختم، استاد بزرگ موسیقی یعنی آقای محمدرضا شجریان به من توصیه کردند که صرفاً در زمینه موسیقی فولکلوریک فعالیت کنم». او سال‌هاست در عرصه موسیقی پاپ فعالیتی ندارد و به‌گفته خودش؛ شغلش خوانندگی نیست. او درباره نگاهش به موسیقی گفته است: «ارزش معنوی کار من این‌است‌که درراستایِ فرهنگ و زبان مازندرانی فعالیت کنم و تلاشم این بوده که برای حفظ اصالتم زحمت بکشم؛ بی‌آنکه به‌ازای آن، پولی دریافت کنم. هرچه بوده براساسِ عشق و اصطلاحاً دلی بوده است. به‌طورکلی طی 30سال فعالیت هنری‌ام تلاش کرده‌ام که کم بخوانم اما آثار باکیفیت تولید کنم. اصطلاحاً کم گوی و گزیده گوی چون در را همیشه مدنظر قرار داده‌ام. ازطرفی نیز سکوت کرده‌ام؛ زیرا موسیقی حال حاضر ما آن‌چیزی نیست که باید باشد و می‌توان اغلب آنها را بی‌محتوا خواند». وی درباره وضعیت فعلی موسیقی پاپ گفته است: «موضوع این‌است‌که آثار پاپ ما نیز ماندگاری ندارند. در گذشته‌های نه‌چندان‌دور، هنرمندانی مانند محمد نوری را داشتیم و از نسل بعد حامی و برخی دیگر از خوانندگان که به‌درستی موسیقی پاپ تولید می‌کردند و آثارشان کیفیت بالایی داشت». فداییان چند‌ماهی‌ست که از شغل دولتی خود بازنشست شده و قصد دارد از‌این‌به‌بعد بیشتر به موسیقی بپردازد و کنسرت‌هایی را در مازندران و تهران به‌روی صحنه ببرد.
چنگیز حبیبیان؛ یکی از اولین خوانندگان موسیقی پاپ است که فعالیت هنری خود را چندسال‌پیش از دهه 70 آغاز کرده. او متولد 1350 است و در خانواده‌ای هنری رشد کرده است. جد پدری او عاشیق حسین؛ از خوانندگان مطرح و شش‌دانگ تبریز و مرند بوده‌اند و جد مادری‌اش ملا عبدالرزاق نیز از مدرسین حوزه علمیه تبریز و مرند بوده است. او پیش از فعالیت در عرصه موسیقی پاپ، قاری قرآن بوده و مداحی می‌کرد. او در زمینه موسیقی نیز از محضر استادانی همچون حسین صبحدل، سید محسن حسن‌زاده، کرامت اصلانی بهره برده و در زمینه تئوری موسیقی، سولفژ و دیگر مقولات مهم نیز شاگرد فریدون شهبازیان و علی ‌اکبر‌پور بوده. وی در سال ۱۳۷۳ وارد مرکز موسیقی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران شد و طی همکاری‌اش با این‌بخش، بیش از 170 آهنگ خوانده است. او در سال ۱۳۷۸ نخستین آلبوم خود را به‌آهنگ‌سازیِ شادمهر عقیلی و محمدرضا علیقلی منتشر کرد که «هم‌سفر» نام داشت. او که در دهه 70 و 80 حضور پررنگی در تلویزیون داشت، طی  چندسال‌ِگذشته تنها چند تک‌آهنگ تولید کرده و آخرین آلبومش باعنوانِ «فراموشم نکن» در سال 90 روانه بازار شد. با‌این‌تفاسیر می‌توان گفت که حبیبیان نسبت به خوانندگان هم‌دوره‌اش، پرکارتر بوده؛ او دراین‌سال‌ها آلبوم‌های «نغمه‌های عاشورایی»، «دلسپرده»، «ترانه‌بارون»، «عطش باران»، «شب عاشق»، «قصه دیدار»، «لحظه دیدار»، «گلشن راز»، «فراموشم نکن»، «بغض سکوت» و «حس نیاز» را منتشر کرده است.