سهم قابل‌توجه «موبایل‌بانک» در بانکداری دیجیتال

«ترکیه» و «نیجریه»، جوامعی با بیشترین سهم در «بانکداریِ موبایلی» شناخته می‌شوند؛ 83‌درصدِ پاسخ‌دهندگان درهریک‌از این‌کشورها گفته‌اند که نحوه انجام تراکنش‌هایشان این‌گونه است. این ادعا برپایه داده‌های نظرسنجی Statista Consumer Insights است که بین آوریل 2022 و مارس 2023 در 56 کشور انجام شده و نشان داده درهردویِ آن‌ها، «بانکداریِ موبایلی» از «بانکداریِ آنلاینِ کلاسیک» پیشی گرفته است. بد نیست توضیحی درباره این دو گزینه بدهیم. حتماً اصطلاح «بانکداریِ دیجیتال» را شنیده‌اید؛ اما اگر فکر می‌کنید استفاده از «همراه‌بانک» معادلِ این عبارت است، باید بگوییم فکرتان کمی اشتباه است. درواقع، «بانکداریِ دیجیتال» ترکیبی از «بانکداریِ آنلاین» و «بانکداریِ موبایلی» است و این دو مفهوم، متفاوت از یکدیگرند. «بانکداریِ آنلاین» به‌معنایِ دسترسی به خدمات بانکی از‌طریق وب‌سایت بانک موردِنظر است؛ مثلاً می‌توانید برای «گرفتنِ موجودی» یا «پرداخت قبوض» وارد حسابتان شوید؛ یا از‌طریق درگاه بانکیِ خود، به امکاناتی نظیر «درخواست وام» یا «کارت اعتباری» دسترسی پیدا کنید. این‌‌، به شما امکان می‌دهد تا از‌طریق رایانه در منزل، بسیاری از نیازهای مالی شخصی‌تان را بدون نیاز به «تَرکِ خانه»، برطرف کنید. «بانکداریِ موبایلی» اما به‌معنای استفاده از یک «اپلیکیشن» برای دسترسی به خدمات بانکیِ تعریف‌شده ا‌ست. اَپ‌ها اختصاصی بوده و توسط بانکی که حسابتان را در آن نگهداری می‌کنید، توسعه می‌یابند و اغلب از همان اطلاعات ورود به سیستم درگاه بانکیِ آنلاینِ شما استفاده می‌کنند. حال بااین‌توضیح می‌گوییم: کمتر از 50‌درصدِ پاسخ‌دهندگانِ تُرک در نظرسنجیِ یادشده مدعی شده‌اند از رایانه شخصی یا لپ‌تاپ (بانکداریِ آنلاینِ کلاسیک) برای امور بانکیِ خود‌ استفاده می‌کنند؛ این‌رقم در «نیجریه» 31‌درصد است. «بانکداریِ تلفنی» (تلفن‌بانک؛ یکی از خدمات بانکداری الکترونیک که مشتری می‌تواند توسط تلفن ثابت یا همراه، 24‌ساعته بخشی از عملیات بانکی را غیرحضوری انجام دهد) نیز دومین گزینه پرطرفدار در «ترکیه» است: 56‌درصد؛ برای «نیجریه» اما روشِ انتخابیِ 67درصد از پاسخ‌دهندگان بوده است. نویسندگان گزارش Statista درموردِ «افزایش تجارت الکترونیک در قاره آفریقا» توضیح داده‌اند که حداقل در‌موردِ «نیجریه»، این‌روند تا‌حدودی به‌دلیل ‌صرفه اقتصادیِ تلفن‌همراه در مقابلِ رایانه‌، لپ‌تاپ یا تبلت‌ در‌این‌کشور است. این داده‌نما نشان می‌دهد: چند کشور آسیایی نیز در «بانکداریِ موبایلی» محبوبیتِ قابل‌توجهی دارد: تقریباً هشت‌نفر از هر 10 پاسخگو در «اندونزی»، «کره‌جنوبی» و «سنگاپور» گفته‌اند تراکنش‌های بانکی را ازطریقِ اپ موبایلی انجام می‌دهند؛ در «فیلیپین» (اگرچه هنوز بالا به‌حساب می‌آید) اندکی‌کمتر است: هفت‌نفر از هر 10 پاسخ‌دهنده. در هر چهار کشورِ‌ یادشده، «بانکداریِ موبایلی» در‌مقایسه‌با «آنلاینِ کلاسیک» (مرورگر یا تلفن‌بانک)، روش مطلوبِ بانکداری‌ست. «ایالات‌متحده» و «آلمان» به‌ترتیب با 63‌ و 47‌درصد نرخ نسبتاً پایینی از استفاده «بانکداریِ ‌موبایلی» را دارند. در «ایالات‌متحده»، این‌روش، رایج‌ترین گزینه است؛ اما در «آلمان»، عمده پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که رایانه شخصی یا لپ‌تاپ را ترجیح می‌دهند: 56‌درصدشان! محبوبیت استفاده از «بانکداریِ موبایلی» در شرکت‌کنندگانِ «اندونزی» و «کره جنوبی» 82درصد، در «ویتنام» 75درصد، در «برزیل» 74درصد، «فیلیپین» 70درصد و در «بریتانیا» 69درصد بود.

مصطفی رفعت