«ایران درودی» هفتم آبانماه 1400 درگذشت. او که در دانشکده عالی هنرهای زیبای پاریس، مدرسه لوور پاریس در رشته نقاشی و رشته تاریخ هنر دانشکده سلطنتی بروکسل تحصیل کرده بود، طی حیات خود، ۶۴ نمایشگاه انفرادی در سراسر جهان داشت و در بیش از ۲۵۰ نمایشگاه گروهی شرکت کرده بود. درودی از سال ۱۳۴۳ عضو کنگره بینالمللی هنرمندان و منتقدان ریمنی، ووکیو و سان ماریو ایتالیا بود. او از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۱ تهیهکنندگی و کارگردانی بالغبر ۸۰ مستند برای تلویزیون باعنوان «شناسایی هنر» را انجام داد. در سال ۱۳۴۷ مستند «بیینال ونیز» را با زمان ۵۵دقیقه کارگردانی کرد و از سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۱ استاد مدعو دانشگاه صنعتی شریف برای تدریس تاریخ و شناسایی هنر محسوب میشد. از درودی؛ و همچنین درباره او، کتابهایی بهیادگار مانده که ازآنجمله میتوان به کتاب آثار نقاشی (۱۳۵۲ـ ۱۳۳۸)، در فاصله دو نقطه ...! (آثار نقاشی ۱۳۵۲ـ ۱۳۳۸)، چشم شنوا، قصه انسان و پایداریاش؛ و گفتوگو با ایران درودی اشاره کرد. تاریخ هنر ایران، پرشمار زنانی توانمند را بهخود دیده که متأسفانه گاه از آنها؛ حتی در اندازه یک خبر نیز یاد نمیشود. دراینگزارش 10 نمونه از هنرمندان زن اثرگذار در عرصه تجسمی را کوتاه معرفی کردهایم.
فرح اصولی
متولد ۱۳۳۲. سبک نقاشیهای او ترکیبی از نقاشی مدرن و مینیاتور ایرانیست. مضمون کارهای او، برگرفته از مسائل اجتماعی زنان، اشعار و ادبیات فارسی و تاریخ هنر ایران و جهان است. آثاری از این هنرمند در موزه متروپولیتن نیویورک، موزه هنر مدرن لوسآنجلس و موزه هنرهای معاصر تهران نگهداری میشوند.
پروانه اعتمادی
متولد ۱۳۲۷. تنها شاگرد مستقیم بهمن محصص محسوب میشود. او با نقاشیهای طبیعت بیجان؛ و خاصه نقاشیهای سیمانی در دهه ۱۳۵۰ شناخته میشود. این هنرمند، نخستین نمایشگاه خود را در سال ۱۳۴۸ در تالار قندریز برگزار کرد. او طی دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ آثار متنوعی با تکنیک مدادرنگی نیز آفرید.
رزیتا شرفجهان
متولد ۱۳۴۱. فارغالتحصیل رشته مجسمهسازی بوده و کارشناسی نقاشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران دارد. بنیانگذار و مدیر گالری «طراحان آزاد» بوده و از پیشکسوتان گالریداری در ایران است که تأثیر بسزایی در کشف برخی هنرمندان دهه 80 داشته. آثار او در مجموعههایی مانند موزه بیلوتی ایتالیا نگهداری میشود.
معصومه سیحون
متولد ۱۳۱۳؛ متوفی ۱۳۸۹. از پیشکسوتان هنرهای تجسمی در ایران و مدیر گالری «سیحون». او دارای حدود نیمقرن پیشینه فعالیت هنری بود و نقشی برجسته در معرفی استعدادهای هنری ایران داشت. میراثفرهنگی و انجمن نقاشان ایران در سالهای ۱۳۸۳ و ۱۳۸۸ از او بهپاس یکعمر فعالیت بیوقفه هنری تقدیر کردند.
پرییوش گنجی
متولد 1324. نقاش و استاد دانشگاه ایرانیست. او در هنرستان هنرهای زیبای ایران، دانشکده هنر سنت مارتین لندن، بوزار فرانسه و در آلمان درس خوانده. او اولین هنرمند ایرانیست که بورس تحقیق تطبیقی هنر یونسکو را گرفته و به بررسی نقوش ایرانی؛ بهویژه دوران ساسانی روی کیمونوهای ژاپنی پرداخته است.
منیر شاهرودی فرمانفرمائیان
متولد ۱۳۰۱؛ متوفی ۱۳۹۸. گردآورنده هنر مردمی؛ که در هشتسالگی همراه پدرش که بهنمایندگی مجلس رسیده بود، به تهران آمد. سرگرمی پدر، طراحی فرش و اداره کارگاه قالیبافی بود. او از کودکی به نقاشی گل علاقهمند بود. او از ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۵ در دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران تحصیل کرد.
فریده لاشایی
متولد ۱۳۲۳؛ متوفی ۱۳۹۱. نقاش نوگرا، نویسنده و مترجم؛ که به پردههای انتزاعی معاصرش شناخته میشود. مهمترین اثرش رمان «شال بامو» است و ترجمه «نجواهای شبانه» ناتالیا گینزبورگ و «گلهای هیروشیما» ادیتا موریس نیز از کارهای مطرح اوست. نقاشیهای او را نمونهای از حضور هنر گذشته در هنر معاصر است.
بیتا وکیلی
متولد ۱۳۵۲. در سال ۱۳۹۰ با فروش اثرش در دوازدهمین حراجی کریستی دوبی، بهعنوان گرانترین هنرمند زن خاورمیانه ثبت شد. او در بیش از ۴۰ نمایشگاه گروهی در ایران، امارات، کانادا، ارمنستان و فرانسه شرکت کرده؛ و رکوردهای ۲۵ و ۳۲هزاردلاری را در حراج کریستی دوبی نیز بهدست آورده است.
مینا نوری
متولد ۱۳۲۹. آشنایی او با هنر چاپ دستی به زمان ورودش به آکادمی هنرهای زیبای رم برمیگردد. او از سال ۱۳۵۲ تا امروز بهشکل مستمر این هنر را دنبال کرده. از سال ۶۳ به تدریس آن در دانشگاه هنر پرداخت. او یکی از چهرههای شاخص این هنر در ایران است.
مهین عظیما
متولد ۱۳۰۸؛ متوفی ۱۳۹۸. او اگرچه در فضای هنر نوگرا کار میکرد؛ اما تصمیم گرفت شیوه قدیمی ویترای را با سبکی نوین احیا کند. نمایشگاهی از آثار او در دانشگاه هاروارد نیز برگزار شده. او در سال ۱۳۸۲ نشان درجهیک هنری و دکترا را از شورای ارزشیابی هنرهای سنتی گرفت.
سروناز بهبهانی