یادداشت
سونامى نقدينگى را جدی بگيريم!
طبق آخرین گزارشهاى بانک مرکزى ایران حجم نقدینگى کل در اقتصاد ایران در آستانهی رسیدن به عدد عجیب «یک میلیون میلیارد تومان» است. افزایش بیسابقهی نقدینگى کل در اقتصاد ایران در حالى است که اقتصاد ایران در یک رکود اقتصادى کمسابقه بهسر مىبرد و این رکود در کنار نرخ سود بالاى سپردههاى بانکى همچون سد بلندى این دریاى خروشان نقدینگى را کنترل کرده است. طبق آخرین گزارشهاى بانک مرکزى بیش از ٨۶درصد این نقدینگى در حال حاضر در غالب سپردههاى غیردیدارى – سپردههاى مدتدار - در شبکهی بانکى کشور قرار دارد و نرخ سود بالا سپردهها از حرکت سیال این حجم بالاى پول در اقتصاد ایران جلوگیرى کرده است. واقعیت اقتصاد ایران آن است که روند رشد نقدینگى در اقتصاد در طى سالهاى اخیر فراتر از ظرفیتهاى تولید کالا و خدمات در اقتصاد ایران بوده است و این عدم توازن سبب شده است که کشور در آستانهی یک سونامى از سیال شدن این حجم پول در اقتصاد ایران باشد. آغاز روند کاهش نرخ سپردههاى بانکى از ٢٠ به ١٨درصد و در ادامه احتمالا به ١۶درصد و همچنین آغاز دور تازهاى از تحولات و فعالیتهاى اقتصادى در دورهی پساتحریم، ممکن است سبب خارج شدن غول نقدینگى از شیشهی سپردههاى بانکى شده و این حجم پول مىتواند در صورت سیال شدن در عرض چند روز همهی بازارهاى موازى سرمایهگذارى همانند بازار ارز، سکه، بورس و تا حدى مسکن را دچار تلاطمات غیرقابل کنترى کند. همچنین گردش این حجم بالاى پول در اقتصاد ایران در صورت خروج بخشى از آن از سپردههاى غیردیدارى و ورود آن به چرخهی واقعى اقتصاد نیز مىتواند مهمترین دستاورد اقتصادى دولت آقاى روحانى یعنى کاهش نرخ تورم را با خطر مواجه کرده و موج تازهی تورمى را در پى داشته باشد. باید دید مسئولان اقتصادى ایران و به ویژه بانک مرکزى چه تدبیرى را براى جلوگیرى از سیال شدن این حجم بالاى نقدینگى در بازارهاى سرمایهگذارى به ویژه بازارهاى ارز، سکه و مسکن یا ایجاد موج تازه تورمى در پیش خواهند گرفت./سيامك قاسمى/ اقتصادنیوز