سخنگوی وزارت امور خارجه:
هدف نشست ژنو گفتوگو بود؛ نه مذاکره
از زمان آغاز جنگ اسرائیل در نوار غزه سازمان «کمرا» یا «دوربین» سانسور شدیدی روی رسانههای آمریکایی بهسود اسرائیل اعمال میکند. بهگزارش قبس زعفرانی (فارس)؛ تحقیقات انجامشده طی یکسالی که از عملیات طوفان الاقصی میگذرد، نشان میدهد که «کمیته دقت در تهیه گزارشهای خاورمیانه آمریکا» موسوم به «کمرا» یا «دوربین» (CAMERA) تلاشهای گستردهای را برای نظارت و سانسور شدید روی رسانههای ایالاتمتحده درباره پوشش خبری جنایات اسرائیل در نوار غزه و حفظ وجهه بینالمللی این رژیم اعمال کرده است.
«کمرا» یا «دوربین» که یک سازمان پرنفوذ و لابی قدرتمند رسانهایست، ادعا میکند که هدف آن ترویج پوشش دقیق و منصفانه اخبار اسرائیل و خاورمیانه است؛ اما تحقیقات نشان میدهد که این سازمان به سازمانی برای اعمال فشار بر رسانههای آمریکایی در پوشش هدفدار و مغرضانه اخبار اسرائیل درحمایتاز این رژیم و منافع آن تبدیل شده است. در 7 نوامبر، درواکنشبه اقدام دفتر «کمرا» در اسرائیل، رسانه «آسوشیتدپرس» گزارش خود را که حاوی عبارت «قوانین بینالمللی به پناهندگان فلسطینی حق بازگشت به خانههای خود را میدهد» حذف و بهجایآن گزارش دیگری منتشر کرد که در آن، این ایده از زبان فلسطینیها عنوان شد؛ بهگونهایکه به خواننده القا کُند در قوانین بینالمللی به این خواسته اشاره نشده یا اگر هم اشارهای شده به آن بهعنوان «حقی الزامآور» نگریسته نشده؛ بلکه صرفاً ایدهای بحثبرانگیز است که صحت آن هنوز قابلتأیید نیست. «کمرا» حتی بر ویرایش نسخ گزارشهای منتشره توسط مشتریان «آسوشیتدپرس»؛ ازجمله «واشنگتنپست»، «ایبیسی» و «تورنتو استار» نیز نظارت داشته و بهشدت «لسآنجلس تایمز» را بهدلیل عدم اعمال تغییرات موردنظر دراینمقاله موردانتقاد و تحتفشار قرار داده و «آسوشیتدپرس» را وادار کرده نسخه اصلاحشده مقاله را نیز بهطورکامل حذف کند تا امکان دستیابی به آن از آرشیوش فراهم نباشد. نمونه «آسوشیتدپرس» تنها یکی از جدیدترین نمونههای سرکوبگری این سازمان برای تحتفشارقراردادن رسانهها بااستفادهاز نفوذ سیاسی و مالی محسوب میشود که عمدتاً بر انتقاد از هرگونه پوشش رسانهای متمرکز است که به روایات فلسطینی بها داده یا درد و رنج فلسطینیهای تحتاشغال رژیم صهیونیستی را برجسته میکند. گزارشهای متعدد وجود دارد که نشان میدهد: این تلاشها با هدف ایجاد «تصویری زیبا» از اسرائیل در افکار عمومی انجام میشود و دراینپروسه تلاش میشود روایتهای فلسطینی، روایاتی «غیرقابلاعتماد» یا «بحثانگیز» بهتصویر کشیده شوند؛ مهمترازهمه، سانسور و ویرایش اخبار در یک فضای کاملاً «دستوری» و بهسبک «آمرانه» انجام میشود؛ بیاینکه رسانهها اجازه داشته باشند توضیحاتی درباره تعدیل یا اصلاح اخبار و گزارشها ارائه دهند. بررسیها نشان داد: «کمرا» بهوضوح رسانهها و سردبیران را تهدید میکند. این سازمان درتعاملبا آنها بر تاکتیکهایی تکیه میکند که درصورت عدمتوجه به خواستههایش رفتار آنها را توهینآمیز و غیرحرفهای جلوه میدهد و با راهاندازی کمپینهای اعتراضی یا ارسال شکایات و انتقادات گسترده به رسانهها، بهاشکال مختلف، آنها را تحتفشار قرار میدهد. پویشها اغلب فشار زیادی بر سازمانهای رسانهای وارد ساخته و باعث شده پوششهای خود را بدون اراده آزاد خود بازبینی یا حتی برخی گزارشها را پس از انتشار، حذف کنند. ناظران تأکید دارند که باگذشتزمان، فشار مداوم «کمرا» موجب تحمیل نوعی خودسانسوری در رسانهها بهخاطر ترس و نگرانی روزنامهنگاران و سردبیران از انتقادهای «کمرا» یا پویشهایی شده که آنها را رهبری میکند. همچنین باعث شده از پرداختن به موضوعات حساس یا ارائه روایتهای متنوع از حوادث و رخدادها اجتناب کنند. گزارشها همچنین تأکید دارند: «کمرا» روزنامهنگاران و نویسندگانی که نظرات مخالف سیاستهای اسرائیل مطلب میزنند را بدنام کرده و آنها را متهم به غرضورزی و زیرپاگذاشتن اصول حرفهای میکند. اتهامات «کمرا» به اینجا ختم نمیشود؛ دربرخیموارد، اتهامات جدیتری وارد میشود که روی شهرت یک روزنامهنگار یا آینده شغلی وی تأثیر میگذارد و این، باعث میشود روزنامهنگاران و رسانهها از پوشش برخی موضوعات حساس درجهت جلوگیری از درگیری با «کمرا»، اجتناب کنند. اقدامات نهاد «کمرا» نهتنها آزادی مطبوعات و رسانهها را محدود کرده؛ بلکه بر توانایی مردم برای دسترسی به پوشش متنوع و متوازن مسائل مربوط به اسرائیل و فلسطین نیز تأثیر میگذارد. هنگامیکه فشار برای خاموشکردن صداهای مخالف اعمال میشود، روایات جایگزینی منتشر میشود که مانع دستیابی به درک همهجانبه از رخدادها شده و روایتهای درست یا منتشر نمیشوند یا به حاشیه رانده میشوند. کمیسیون ارتباطات و دیجیتالسازی انگلیس گزارشی باعنوان «آینده اخبار» منتشر کرده که در آن تأکید میکند: «روزنامهنگاری با کیفیت بالا پایههای دموکراسی و مسئولیتپذیری را تقویت میکند و فشار بر آن منجر به افول این پایهها میشود». اینرا میتوان باتوجهبه تغییر تدریجی سیاست تحریریه شبکه تلویزیونی «بیبیسی» انگلیس در پوشش خبری جنگ غزه پس از انتشار گزارش «کمرا» علیه اینشبکه بهخوبی ملاحظه کرد. این سازمان برایاینکه بر همه رسانهها نظارت داشته باشد در وبگاهش به هر رسانه مهم مانند «رویترز» و «نیویورکتایمز» پنجرهای اختصاص داده که در آنها گزارشهای دورهای خود درباره این رسانهها را منتشر و اقدام به بررسی محتوایی دقیق گزارشها و مقالات این رسانهها با همه جزئیات میکند. این بررسی شامل نحوه چینش اخبار و مفاهیم ضمنی در متنها و سرفصلها میشود و هنگامیکه سازمان متوجه محتوایی میشود که با استانداردهای روایی آن مطابقت ندارد، اقدام بهانتشار گزارشهایی انتقادی از آن میکند و در آنها خواستار اصلاح محتوا میشود. درصورت مواجهه با بیاعتنایی ازسوی رسانهها، سازمان اقدامات تنبیهی خود را آغاز میکند که شامل فشار برای قطع منابع مالی مؤسسات هدف و فشار بر تبلیغکنندگان برای توقف تعامل با آن رسانهها و حتی «تهدید زندگی شخصی و حرفهای» روزنامهنگاران میکند. نحوه تعامل «کمرا» با رسانهها و روزنامهنگارانی که خطمشی خبری این نهاد را سازمان دنبال نمیکنند بهگونهایستکه بسیاری آنرا رفتاری «قلدرمآبانه» توصیف و دراینزمینه به پویشها و تبلیغات سیاسی «کمرا» علیه اهداف موردنظرش استناد میکنند. «کمرا» همواره از ارائه جزئیات دقیق درباره منابع مالی این سازمان و حامیانش امتناع کرده و همینموضوع، شک و تردیدهای بسیاری را درباره شفافیت بودجه آن ایجاد کرده است. این سازمان خود را یک سازمان غیرانتفاعی و معاف از مالیات معرفی میکند؛ لذا فعالیتهایش بر کمک مالی افراد، مؤسسات و منابعی متکیست که از افشای نام آنها خودداری میکند. فشارهای سازمان «کمرا» فقط شامل رسانهها و مطبوعات نیست؛ بلکه همه گروههای و سازمانهای مخالف اسرائیل را حتی یهودیان را شامل میشود؛ مانند سازمان «صدای یهودی برای صلح» که تلاشهای بسیاری را برای خاموشکردن صدای این سازمان منتقد سیاستهای اسرائیل؛ ازجمله قطع منابع مالی آن انجام میدهد. «کمرا» برای اعمال فشار بر سازمانها و نهادهای هدف، تنها به اقدامات خود اکتفا نمیکند؛ بلکه تلاش میکند دیگر سازمانهای فشار را هم با خود همراه سازد. سازمان «صدای یهودی برای صلح» ازجمله سازمانهاییست که نهتنها هدف حملات «کمرا» بوده؛ بلکه این سازمان تلاشهای بسیاری برای همراهکردن دیگر سازمان سازمانها و گروههای فشار برای اعمال فشار بر این سازمان یهودی ضدصهیونیستی؛ ازجمله تحریم این سازمان انجام داده است. یکی از مهمترین اقدامات «کمرا» علیه سازمانها و گروههای یهودی ضداسرائیلی و صهیونیستی، بدنامکردن آنها و انتشار اطلاعات مشکوک درباره آنها و زیرسؤالبردن ماهیت و هویت آنهاست. بیتردید اقدامات سازمان دوربین در سالهای آینده چالشهای گستردهای پیشروی رسانهها و مطبوعات؛ بهویژه رسانههای دیجیتال ایجاد و استقلال و بیطرفی این رسانهها را تضعیف خواهد کرد و حتی از بین خواهد برد. ایناقدامات همچنین موجب بهحاشیهراندهشدن صدای آزاد روزنامهنگاران و گسترش روزافزون اطلاعات نادرست میشود؛ زیرا مردم را وادار میکند تا اخبار از کانالهای موردنظر خود دنبال کنند. گزارش کمیته ارتباطات و دیجیتالسازی بهوضوح نشاندهنده یک خطر قریبالوقوع و تصویری تیره از آینده رسانه حرفهایست؛ زیرا پلتفرمهای دیجیتال بهطوری فزاینده منابع خبری را کنترل میکنند که کثرتگرایی در رسانهها را محدود میکند. درطول بیش از یکسالی که از جنگ غزه میگذرد، این سازمانهای فعالیتهایش را درحمایتاز اسرائیل در رسانهها بهشدت افزایش و پویشهای متعددی درحمایتاز اسرائیل علیه سازمانهایی مانند «دیدهبان حقوقبشر» و «اتحادیه ضد افترا» ترتیب داده است.