اقدامات دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران در خط مقدم مقابله با بحران‌ و شرایط جنگی

رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران بابیان‌اینکه از نخستین ساعات آغاز تهاجم رژیم صهیونیستی ضمن آماده‌باش کلیه مدیران و کارکنان حوزه سلامت استان خصوصاً کادر درمانی و پشتیبانی و همچنین مراکز آموزشی درمانی و بیمارستان‌های استان، مرکز هدایت عملیات بحران و کمیته‌های مختلف مربوطه در حوزه‌های مدیریتی دانشگاه در حالت آماده‌باش کامل قرار گرفتند، تأکید کرد: کارگروه‌های ویژه مدیریتی شامل درمان، غذا و دارو، منابع انسانی، پشتیبانی، فنی و عمرانی و ... در سطح ستاد، تمهیدات ویژه‌ای را در دستورکار خود قرار دادند تا با تدوین برنامه‌ها و تمهیدات لازم جهت تأمین منابع لازم در حمایت و رفع نیازهای مراکز آموزشی درمانی و بیمارستان‌های استان درصورت بروز حوادث احتمالی اقدام شود. دکتر رضایی درادامه از بازدید میدانی رئیس دانشگاه و جانشینان در چارت ICS از بیمارستان‌های استان خبر داده و گفت: برگزاری جلسات ستاد بحران در بیمارستان‌ها و شبکه‌های بهداشت‌ودرمان شهرستان‌ها با حضور مدیران شبکه و روسای بیمارستان‌ها، تدوین برنامه‌های آنکالی در تمامی رشته‌ها به‌ویژه جراحی عمومی، ارتوپدی، نوروسرجری، جراحی عروق، داخلی با هماهنگی و جلب همکاری نظام پزشکی استان موردتأکید قرار گرفت. رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران از تعریف و در دسترس بودن آنکال دوم پزشکان متخصص و فوق‌تخصص در رشته‌های جراحی موجود در هر مرکز در شرایط بحران جنگ نام برده و افزود: تشکیل کمیته مدیریت تخت (Bed Manager) در مراکز آموزشی درمانی و بیمارستان‌ها جهت بررسی و ترخیص روزانه بیماران، اعلام به کلیه بیمارستان‌ها در پذیرش بیماران احتمالی از سایر مراکز با هماهنگی MCMC دانشگاه بدون قید و شرط و همچنین مدیریت تخت‌های بیمارستانی و خالی نگه‌داشتن حداقل 20 درصد از تخت‌های بستری بیمارستان به‌صورت بالقوه جهت پذیرش بیماران و مجروحین احتمالی در شرایط بحران نیز از برنامه‌های موردتأکید دانشگاه بود. وی درادامه توضیح داد که جانمایی و پیش‌بینی تخت‌های عادی و ویژه جدید به‌میزان 20‌درصد براساس امکانات و تجهیزات موجود در تمامی بیمارستان‌های دانشگاهی استان مازندران صورت گرفت. دکتر رضایی همچنین به موضوع ذخیره‌سازی دارو و لوازم مصرفی ضروری مراکز آموزشی درمانی و بیمارستان‌ها جهت حداقل یک‌ماه آتی و پیش‌بینی حداقل یک اتاق عمل به‌صورت آماده‌باش جهت موارد اورژانسی در کلیه مراکز آموزشی درمانی و بیمارستان اشاره‌کرده و گفت: پیش‌بینی فضای مناسب با امکاناتی مانند چادر و تجهیزات موردنیاز جهت تریاژ بیماران ورودی در خارج فضای اورژانس درصورت نیاز، محدودسازی پذیرش خدمات الکتیو در حوزه بیماران بستری و طراحی مسیر ارجاع بیماران خاص و مصدومین در سطح بیمارستان‌ها براساس خدمات موردنیاز از دیگر اقدامات برای این شرایط خاص بود. رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران، اولویت‌بندی پذیرش و ارجاع مجروحین احتمالی از مبدأ صحنه حادثه در شهرستان‌های استان مازندران و هماهنگی در پذیرش بیماران خاص و صعب‌العلاج (دیالیز، تالاسمی، شیمی‌درمانی و ...) در شهرستان‌های استان مازندران را از دیگر برنامه‌های در دستورکار دانشگاه اعلام کرد. دکتر رضایی، فعال‌سازی مراکز بهداشتی درمانی شهری، روستایی و مراکز جامع خدمات سلامت به‌صورت شیفت صبح و عصر جهت پذیرش بیماران سرپایی برای کاهش بار مراجعات به اورژانس بیمارستان‌ها با هماهنگی معاونت بهداشتی دانشگاه و برگزاری جلسات وبیناری با روسا و تیم مدیریت بیمارستان‌های استان جهت آمادگی مواجهه با بحران را ازجمله اقدامات دیگر دانشگاه در این ایام برشمرد و گفت: بازدیدهای منظم توسط تیم‌های دانشگاهی و بیمارستانی از کلیه بخش‌های مراکز آموزشی درمانی و بیمارستان‌ها و بررسی امکانات و تجهیزات تأسیساتی و پزشکی صورت‌گرفته و برای پذیرش مصدومان سرپایی ناشی از حوادث احتمالی در مراکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی، بیتوته، شبانه‌روزی و همچنین مراکز معین ۱۲‌ساعته شهرستان‌ها هماهنگی‌های لازم صورت گرفت. به‌گفته وی، تأمین و ذخیره‌سازی کافی دارو سرم‌ها، لوازم پزشکی و تجهیزات مصرفی بیمارستانی، آمادگی کامل داروخانه‌ها جهت ارائه خدمات دارویی پوشش کامل دارویی بیماران خاص و صعب‌العلاج، انجام تمهیدات لازم جهت تأمین نیاز ماهانه هر قلم شیرخشک در استان مازندران به‌ازای جمعیت فعلی و همچنین به‌ازای هر یک‌میلیون جمعیت شناور، انجام 10 فقره عملیات نمونه‌برداری، انجام آزمایش‌های لازم نمونه‌ها از محموله‌های وارداتی خوراکی و سلامت‌محور و آماده‌باش کامل تیم‌های امداد و نجات پایگاه‌های اورژانس ۱۱۵ سطح استان موردتأکید قرار گرفته و مراکز پیام و ارتباطات مدیریت و حوادث فوریت‌های پزشکی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران، تیم‌های حوزه بهداشت محیط و کنترل بیماری‌ها نیز دراین‌مدت در آماده‌باش کامل قرار داشتند. براساس اظهارات رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران، ضمن برگزاری مانورهای دوره‌ای برای شبیه‌سازی شرایط اضطراری و آموزش کمک‌های اولیه درشرایط مواجهه با بحران به کلیه همکاران، تشکیل تیم‌های واکنش سریع با تجهیزات کامل و تشکیل کارگروه ویژه نظارت و بازرسی بر سامانه‌های آب‌رسانی و بهداشت آب تأکید شد. به‌گفته وی، نظارت بر بهداشت محیط بیمارستان‌ها، مراکز درمانی و اماکن عمومی پرتجمع سطح استان، انجام بازرسی‌های بهداشتی هدفمند و مستمر از اماکن اقامتی و بین‌راهی و واحدهای دارای مراجعه بالا جهت ارزیابی محیطی و بازرسی بهداشتی مراکز تهیه، توزیع و عرضه مواد غذائی و ارزیابی شرایط نگهداری مواد غذائی علی‌الخصوص مواد غذائی حساس و کنترل کیفی مواد غذائی و نمونه‌برداری کاملاً هدفمند موردتأکید قرار گرفته بود. وی در بخش دیگر سخنان خود به نظارت بر پمپ‌بنزین‌ها، شرکت‌های پالایش پخش فراورده‌های نفتی، صنایع دارای ریسک بالای بروز مخاطرات شیمیائی، بررسی و رسیدگی فوری به شکایات و درخواست‌های مردمی ازطریق سامانه ملی ۱۹۰ شهروندان عزیز در حوزه‌های مختلف سلامت را از اقدامات دانشگاه برای شرایط بحرانی دوره جنگ دانسته و گفت: همچنین مرکز مشاوره‌ای و پاسخگویی تلفنی به آسیب دیدگان احتمالی راه‌اندازی شده و توجه به تهیه سوخت تأمین برق اضطراری زنجیره سرما و حفاظت دقیق از زنجیره سرما موردتأکید قرار گرفت. دکتر رضایی درادامه مدیریت بیماری‌های غیرواگیر برای بیماری‌های فشارخون، دیابت، زوج ناقل تالاسمی تحت مراقبت، ژنتیک، کم‌کاری مادرزادی تیروئید نوزادان، بیماری‌های متابولیک ارثی، مراکز نمونه‌گیری و غربالگری نوزادان و سرطان به تفکیک مراکز ارائه خدمت را از دیگر تمهیدات دانشگاه برای شرایط جنگی اعلام کرده و از حضور پزشک و روان شناسان مرکز سلامت در خوابگاه‌های دانشجویی در این ایام خبر داد. رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران همچنین به برگزاری کارگاه‌های آموزشی افزایش آگاهی و بازتوانی PTCD توسط اساتید ویژه کارکنان، دانشجویان و عموم مردم با تولید محتواهای اینفوگرافی، پادکست، پوستر و تراکت با موضوع کاهش استرس، مداخلات روان‌شناختی در بحران دراین‌شرایط اشاره کرد و اظهار کرد: تهیه و تولید کلیپ‌های آموزشی از اساتید دانشگاه با محوریت کمک به حفظ سلامت روانی و جسمی مردم در شرایط بحرانی و انتشار بسته‌های تولیدی در سامانه‌های اطلاع‌رسانی دانشگاه و فضاهای مجازی مرتبط و ارتباط و تعامل لازم با رسانه‌های محلی و ملی باهدف پوشش رسانه‌ای را از اقدامات رسانه‌ای دانشگاه بعد از آغاز تهاجم رژیم صهیونیستی اعلام کرد.

توصیه‌های بهداشتی برای شرایط بحرانی و جنگ
در دوران شرایط بحرانی و جنگ، رعایت نکات بهداشتی برای حفظ سلامت جسمی و روانی ضروری‌ست. این شامل حفظ نظافت فردی و محیطی، تغذیه مناسب، مدیریت استرس و دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی‌ست. همچنین، توجه ویژه به گروه‌های آسیب‌پذیر مانند کودکان، سالمندان و افراد دارای معلولیت ضروری‌ست.

1. بهداشت فردی و محیطی
شست‌وشوی مرتب دست‌ها:با آب و صابون یا ضدعفونی‌کننده‌های الکلی، به‌خصوص قبل از غذا خوردن و بعد از استفاده از سرویس بهداشتی.
نظافت محیط زندگی و پناهگاه‌ها: دفع بهداشتی زباله و فضولات برای جلوگیری از آلودگی و شیوع بیماری‌ها.
استفاده از ماسک: درصورت نیاز، به‌خصوص در شرایط وجود گردوغبار یا شیوع بیماری‌های تنفسی.
دسترسی به آب سالم: اطمینان از دسترسی به آب سالم و بهداشتی برای آشامیدن و شستشو.
تهویه مناسب: اطمینان از تهویه مناسب در فضاهای بسته برای جلوگیری از تجمع آلودگی و گازهای سمی.

2. تغذیه و سلامت جسمی
تغذیه مناسب و مقوی: مصرف غذاهای حاوی پروتئین، میوه و سبزیجات برای تقویت سیستم ایمنی بدن.
جلوگیری از مصرف مواد غذایی ناسالم: اجتناب از مصرف غذاهای کنسرو شده تاریخ گذشته، غذاهای فاقد ارزش غذایی و مواد غذایی آلوده.
استراحت کافی: خواب کافی و استراحت منظم برای بهبود قوای جسمانی.
ورزش و فعالیت بدنی: انجام فعالیت‌های ورزشی سبک برای حفظ آمادگی جسمانی و کاهش استرس.

3. سلامت روان
کاهش استرس و اضطراب: انجام فعالیت‌های آرامش‌بخش مانند یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق.
ارتباط با دیگران: حفظ ارتباط با خانواده و دوستان و شرکت در فعالیت‌های گروهی.
دسترسی به خدمات بهداشت روان: درصورت نیاز، مراجعه به مشاوران و متخصصان بهداشت روان برای دریافت کمک.
پذیرش و مدارا: پذیرش شرایط و تمرکز بر روی کارهایی که می‌توان درحال‌حاضر انجام داد.

4. توجه به گروه‌های آسیب‌پذیر
کودکان: ارائه آموزش‌های بهداشتی و مراقبت‌های ویژه برای کودکان.
سالمندان: توجه به نیازهای ویژه سالمندان و ارائه خدمات حمایتی.
افراد دارای معلولیت: ارائه خدمات توان‌بخشی و تسهیلات لازم برای افراد دارای معلولیت.

5. پیشگیری از بیماری‌ها
واکسیناسیون: اطمینان از واکسیناسیون به‌موقع برای پیشگیری از بیماری‌های واگیردار.
نظارت بر دفع فاضلاب و زباله: جلوگیری از انتشار بیماری‌های ناشی از دفع نامناسب فاضلاب و زباله.
کنترل حشرات و جوندگان: کنترل حشرات و جوندگان ناقل بیماری‌ها.

6. دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی
اطلاع از مراکز درمانی
اطلاع از نزدیک‌ترین مراکز درمانی و بیمارستان‌ها.
همراه داشتن کیت کمک‌های اولیه
همراه داشتن کیت کمک‌های اولیه و داروهای ضروری.
رعایت بهداشت در مراکز درمانی
رعایت نکات بهداشتی در مراکز درمانی برای جلوگیری از گسترش بیماری‌ها.

7. آمادگی برای شرایط اضطراری
تهیه آب و مواد غذایی: ذخیره آب و مواد غذایی برای حداقل سه روز.
تهیه لوازم ضروری: همراه داشتن چراغ‌قوه، باتری، رادیو، مدارک شناسایی و لوازم بهداشتی.
داشتن برنامه تخلیه اضطراری: داشتن برنامه مشخص برای تخلیه اضطراری درصورت لزوم.

 عباسعلی کوشکی