آفساید
سلطه پنهان ایجنتها بر فوتبال ایران!
در فوتبال ایران، نقش مدیربرنامهها از یک واسطه حقوقی ساده فراتر رفته و حالا به مهرههایی تبدیل شدهاند که سرنوشت تیمها، بازیکنان و حتی مربیان را رقم بزنند. بهگزارش محمدطاها رجبی (ایسنا)؛ نگاهی داریم به نفوذ روزافزون اینافراد در ساختار فوتبال. در تعریف رسمی، «مدیربرنامه» کسی است که امور حقوقی مربوط به عقد قرارداد و مذاکره میان بازیکن، مربی یا باشگاه را انجام میدهد. این نقش ازسوی فیفا بهرسمیت شناخته شده و در بسیاری از کشورها چارچوب مشخصی دارد. در ایران بازیکنان از اینافراد کمک میگیرند اما در سالهای اخیر، با افزایش نجومی مبالغ نقلوانتقالات، نقش برخی از اینافراد از مشاور حقوقی به تصمیمگیرنده اصلی در بازار تبدیل شده است. یکی از روشهای رایج ایجنتها برای نفوذ در باشگاهها، ارائه بازیکنان بهصورت «پکیجی» است. بهاینمعناکه اگر باشگاهی خواهان جذب یک بازیکن خاص باشد، ایجنت شرط میگذارد که باید بازیکن دیگری را نیز از او جذب کنند. این شیوه باعث شده تا دربرخیموارد، ترکیب تیمها نه براساس نیاز فنی، بلکه طبق منافع ایجنتها بسته شود. در تیمهای پرهوادار، فشار هواداران برای جذب ستارهها، مدیران را وادار به پذیرش این پکیجها میکند حتی اگر بازیکن دوم تناسبی با نیاز تیم نداشته باشد. نفوذ ایجنتها تنها به باشگاههای داخلی محدود نمیشود. در مواردی، بازیکنانی که میتوانند در لیگ برتر ایران بهصورت ثابت بازی کنند، با توصیه ایجنتها راهی لیگهایی مانند روسیه یا بلژیک میشوند تا صرفاً عنوان «لژیونر» را کسب کنند. نتیجه؟ نیمکتنشینی و افت فنی اما بازگشت زودهنگام به ایران با قیمتی بالتر. برخی باشگاهها برای خود ایجنت اختصاصی دارند که وظیفه مذاکره با بازیکنان مدنظر را برعهده دارد. این مدل در تیمهایی با مالکیت خصوصی میتواند موفقتر باشد چرا که ایجنت مستقیماً با مدیریت هماهنگ است. با این حال، نبود نظارت کافی میتواند زمینهساز فساد و تضاد منافع شود. یکی از خطرناکترین پیامدهای نفوذ ایجنتها، انحصار در بازار بازیکن است. وقتی یک ایجنت تعداد زیادی از بازیکنان سطح اول را در اختیار داشته باشد، میتواند قیمتها را تعیین کند، ترکیب تیمها را بچیند و حتی سرنوشت مربیان را تحت تأثیر قرار دهد. برای مقابله با این روند، دو اقدام ضروری است: باشگاهها باید از همکاری با ایجنتهای سودجو خودداری و قراردادها را شفافسازی کنند. فدراسیون فوتبال باید برای تعداد بازیکنان تحت قرارداد هر ایجنت، سقف تعیین و کمیسیونها را رسماً ثبت کند.