روزی که مسیر انحرافی شکل گرفت

گسترش تفکرات افراطی بین برخی از مالزیایی‌ها که به طور عمده به آرام بودن شهره هستند، نقش تفکرات سلفی و وهابیون را مورد تاکید برخی از کارشناسان قرار داده است. به گزارش ایرنا، مالزی که از سال 2013 تاکنون صدها متهم فعالیت‌های تروریستی را بازداشت کرده و ده‌ها شهروند این کشور نیز هم‌اکنون در گروه‌های تکفیری از جمله داعش در عراق و سوریه مشغول فعالیت‌های تروریستی هستند، شناخت دلایل گرایش به این قبیل تفکرات را به دغدغه ذهنی بسیاری از اندیشمندان مالزی تبدیل کرده است. اگرچه بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان به‌دنبال یافتن ریشه‌های علمی‌تر برای وجود گرایش برخی مسلمانان مالزی به افراط‌گرایی هستند، اما برخی سرمایه‌گذاری‌های عربستان سعودی در نهادهای آموزشی مالزی را برجسته‌ترین عامل در این مسیر می‌دانند. به اعتقاد این تحلیلگران، بازگشت به آموزه‌های ناب اسلامی و میانه‌روی، تاکید بر فرهنگ مالایی و پرهیز از پیروی از تفکراتی که موجب افراطی‌گرایی می‌شود، می‌تواند در مقابله با این پدیده موثر باشد. از این رو، ادعای برخی اندیشمندان مالزی در مورد این نکته که دخالت مالزی در امور خاورمیانه و همراه شدن کوالالامپور با سیاست برخی کشورهای عرب، این کشور جنوب شرق آسیا را دچار مسائلی مشابه این کشورها می‌کند، چندان هم دور از واقعیت نیست. گواه این ادعا را می‌توان در رابطه مستقیم بین افزایش رابطه پوتراجایا – ریاض با تعداد متهمان به فعالیت‌های تروریستی در مالزی مشاهده کرد. از سال 2010 تاکنون نجیب تون رزاق؛ نخست‌وزیر مالزی دست کم پنج‌بار به عربستان سفر کرده و در هر سفر نیز برخی وزرای این کشور از قبیل هشام‌الدین حسین؛ وزیر دفاع و وزیر وظایف ویژه این کشور در دفتر نخست‌وزیری و احمد زاهد حمیدی؛ معاون نخست‌وزیر وی را همراهی کرده‌اند. ادامه سفرهای مقامات مالزی به عربستان در نهایت فرش قرمز این کشور برای پذیرایی از سلمان؛ پادشاه عربستان سعودی را در هفته‌های گذشته گستراند، تا دولت فعلی مالزی بالاترین سطح روابط با ریاض را ثبت کند. این قبیل تعاملات اگر در مسیر درست حرکت نکند، می‌تواند در نهایت مسیر ورود تفکرات وهابی را بیش از پیش به مالزی هموار کرده و باعث شود این قبیل تفکرات در بین نخبگان مالزی نیز رخنه کند. ردپای افزایش حضور تفکرات وهابی در مالزی را می‌توان به طور مشخص‌تر از سال 2013 مشاهده کرد که نیروهای امنیتی این کشور نخستین متهمان تروریستی مرتبط با گروه تروریستی داعش را بازداشت کردند. به عنوان مثال در سال 2013، تارنمای «فری مالیزیا تودی» به نقل از محفوظ محمد یکی از اعضای کمیته شورای اسلامی سلانگور (مایس) نوشت که مناطقی در «کلانگ ولی» به آشیانه گسترش وهابی‌گری تبدیل شده است. وی در آن زمان تاکید کرده بود که تبلیغات وهابیت بر ثروتمندان، قدرتمندان و همچنین دانشجویان موسسات آموزش عالی تمرکز کرده است. به نوعی که ثروتمندان منبع مالی محسوب می‌شوند و قدرتمندان نیز به منظور بهره‌گیری از قدرت و موقعیت خود برای گسترش این قبیل تفکرات مورد استفاده قرار می‌گیرند. این عضو کمیته شورای اسلامی سلانگور (مایس) در آن زمان گفته بود که از دانشجویان به منظور جایگزین کردن آنها در آینده با این قبیل ثروتمندان و قدرتمندان استفاده می‌شود. مصداق این ادعا را می‌توان در دستگیری برخی از اساتید دانشگاه‌های مالزی و همچنین دانشجویانی که متهم به فعالیت‌های تروریستی هستند، مشاهده کرد. برای مثال، روزنامه «استار» روز جمعه نوشت تهدید که نور عایشه عطعم برای کشتن خود در صورتی که به وی اجازه داده نشود به سوریه برود، موردی از ناکامی دولت مالزی در جلوگیری از تکفرات افراطی در این کشور است. در صورتی که وی به دلیل در اختیار داشتن مطالب و کتب آموزشی مرتبط با فعالیت‌های تروریستی طبق قانون این کشور محکوم شود باید دست کم هفت‌سال زندان و جریمه نقدی را متحمل شود. واضح است زمانی که پای دولت عربستان به جنوب شرق آسیا و مالزی بیشتر باز شود، زمینه ورود تفکرات وهابی به این کشور باز خواهد بود، هرچند طبق قانون مالزی توسعه تفکرات وهابی ممنوع است. بنیاد توسعه اقتصادی اسلامی مالزی (یاپیم) نیز چند ماه پیش متهم شد سرمایه اصلی تبلیغات وهابیت در مالزی را تامین و برای ترویج تفکرات افراطی تلاش می‌کند. بنیاد توسعه اقتصاد اسلامی مالزی که سال 1976 میلادی در این کشور تاسیس و در سال 1984 فعال شد، این اتهام را رد می‌کند. «یاپیم» که ماموریتش ساختن فرهنگ امت از طریق اعمال خوب تعریف شده است، ادعا شده به توسعه تفکرات وهابی نیز کمک کرده است. گروهی از اعضای کارآزموده حزب مالایی‌تباران متحد مالزی (آمنو) نیز شش‌ماه پیش مفتی ایالت پرلیس را متهم به وهابیت و تلاش برای گسترش این تفکر افراطی و حامی تروریست در مالزی کردند. داتوک مصطفی؛ دبیر گروه کارآزمودگان حزب حاکم آمنو، ضمن ابراز نگرانی نسبت به تاثیر وهابیت بر حزب حاکم و دولت این کشور، اعلام کرد در صورت بررسی نشدن این وضعیت، مالزی ممکن است با موضوعات مذهبی مواجه شود که به تفرقه بین مسلمانان منتهی خواهد شد. وی گفت وهابیون در تلاش برای نفوذ بر رسانه‌های چاپی و الکترونیکی و همچنین استفاده موثر از رسانه‌های اجتماعی مالزی هستند تا بتوانند منابع مالی گسترش فعالیت‌های خود را فراهم کنند. با این شرایط باید گفت که توسعه مناسبات سیاسی – اقتصادی بین کشورها در جهان کنونی روندی عادی است، اما کارشناسان معتقدند دولت مالزی در توسعه روابط با عربستان باید به نکته مهم توسعه وهابی‌گری و افراطی‌گری توجه ویژه کند؛ چون از ریاض به عنوان «لانه افراطی‌گری» یاد می‌شود و پیدا کردن راهی برای پایان دادن به گسترش تفکرات افراطی باید مهم‌ترین سیاست باشد. گفتنی است، مالزی کشوری در جنوب شرقی آسیا و پایتخت آن کوالا لامپور است. سازمان‌های دولتی و وزارتخانه‌های این کشور در شهر جدید پوتراجایا (پایتخت اداری) این کشور واقع است. مالزی عضو سازمان ملل متحد و اتحادیه کشورهای همسود است. این فدراسیون شامل 13 ایالت در جنوب شرقی آسیا است. نام «مالزی» زمانی انتخاب شد که فدراسیون مالایا؛ سنگاپور، صباح و ساراواک یک اتحادیه متشکل از ۱۴ ایالت را تشکیل دادند. در سال ۱۹۶۵ سنگاپور از مالزی جدا و به کشوری مستقل تبدیل شد.