زمین‌خورده‌های موسیقی

واکنش‌ها متفاوت است؛ یک‌نفر از خنده روده‌بر و یک‌نفر غرق حیرت می‌شود! یک‌نفر فورا می‌گوید تعجی ندارد؛ اینجا ایران است و یک‌نفر هم به‌سرعت هرچه تمام‌تر ویدئوی مذکور را در تمام شبکه‌های اجتماعی شیر می‌کند و... اما به‌نظرتان چندنفر دعا می‌کنند اتفاقی که شاهدش بوده‌اند، منجر به نتایج تلخی نشود؟ بعید می‌دانم که این‌گروه آخری را جمعیت زیادی تشکیل دهند. یادم هست سال‌ها پیش در کنسرت رسیتال گیتار یکی از دوستان موزیسین حضور داشتم که داربست طراحی‌شده برای اجرا شکست و این هنرمند از ارتفاع البته نه‌چندان‌بلندی روی سن افتاد؛ فریاد جمعیت کثیری از مهمانان و تماشاچی‌ها سالن را لرزاند که: «دوباره؛ دوباره؛ یه‌بار فایده نداره!» خوشبختانه این حادثه ختم‌به‌خیر شد اما چیزی که در ذهن من ماند، تغییر زوایه قشر هنردوست در یک فضای فرهنگی از تکان‌دادن‌های سر معنادار و ریتم‌گرفتن‌های با ضرب انگشت روی دسته‌های صندلی، به بشکن‌‌وبالابندازهای آنچنانی و سوت‌بلبلی بود؛ آن‌هم نسبت‌به وقوع یک رویداد تلخ برای کسی که یا خودش یا هنرش را دوست داشته‌ایم که برای دیدن خودش یا هنرش، از وقت و انرژی و جیب‌مان هزینه کرده‌ایم. حالا با گسترش برنامه‌های پیام‌رسان فوری، کار این گروه بسیار راحت‌تر شده و اگر در محل حادثه هم حضور نداشته باشند، می‌توانند به‌محض باخبرشدن،‌ آن‌را به هرکسی در هر گوشه دنیا مخابره کنند تا شادی‌های‌شان را به مدرن‌ترین شیوه ممکن، قسمت کنند. سوژه تازه آنها، «سقوط سالار عقیلی» حین اجرای برنامه است. در گزارشی که خبرگزاری ایلنا به تاریخ 18 اردیبهشت‌ماه سال جاری و بعداز این حادثه منتشر کرد، آمده است: «سالار عقیلی و گروهش برای اجرای کنسرتی در آمل روی صحنه رفته بودند که در پایان این اجرا، سن سقوط کرد و طی آن، حریر شریعت‌زاده؛ همسر سالار عقیلی، دچار آسیب‌ و به بیمارستان منتقل شد. سالار عقیلی در گفت‌وگویی در همین رابطه گفت که یک‌شنبه 17 اردیبهشت‌ماه در پایان کنسرت آمل، سن سقوط کرد و تمام اعضای گروه نیز در این اتفاق سقوط کردند. در این حادثه متاسفانه همسرم از ناحیه سر دچار مصدومیت شد که وی را به بیمارستان انتقال دادیم. جراحت ایشان شاید چندان جدی نباشد اما به‌هرحال، شوکی که به ایشان و همه اعضای گروه وارد شد، تاثیر خوبی روی هیچ‌یک از ما نداشت. سالار عقیلی درباره سقوط سن گفت که کنسرت در سالن پیامبر اعظم(ص) ترتیب داده شده بود. سن به‌شکل غیر حرفه‌ای و غیر استاندارد ازسوی برگزارکنندگان تعبیه شده بود و همین موضوع باعث سقوط سن و همه اعضای گروه شد». به‌همین‌مناسبت، در ادامه، گزارشی خواهیم داشت از کنسرت‌هایی که حوادثی مشابه را از سر گذرانده‌اند و البته گاه به اتفاق‌های تلخی هم منجر شده‌اند. پایگاه خبری موزیک پاپ کره جنوبی که در جهان با عنوان رسمی «کی‌پاپ» شناخته می‌شود، موسوم به  Koreabooدر گزارشی منتشره به تاریخ 28 دسامبر 2016 آورده است: «یکی از حوادث شوک‌آور موسیقی، ماجرای روی‌داده در جریان جشنواره Pangyo Techno Valley در سئول در 16 اکتبر سال 2014 است؛ چهاردقیقه از شروع برنامه نگذشته بود که بخشی از جمعیت حاضر در محل اجرا، برای داشتن به‌اصلاح ویوی بهتر از آنچه روی سن می‌گذرد، در گوشه‌ای از محل تعبیه‌شده برای هواداران تجمع می‌کنند که سازه آن محل، تاب این میزان وزن را نیاورده و ناگهان فرومی‌‌ریزد. در اثر این اتفاق، 16 نفر کشته می‌شوند و تراژیک‌ترین خاطره کی‌پاپ رقم می‌خورد». گزارش 16 آگوست 2010 سایت Matador Network هم به تعدادی از مرگ‌بارترین کنسرت‌های تاریخ موسیقی اشاره می‌کند و می‌نویسد: «تاریخ 30 دسامبر سال 2004 هرگز از حافظه دوستداران موسیقی به‌ویژه اهالی بوئنوس‌آیرس آرژانتین و هواداران راک‌بند Callejeros پاک نخواهد شد. روز برگزاری کنسرت این گروه آرژانتینی، سه‌هزار نفر از علاقه‌مندان در محل حاضر می‌شوند؛‌ یعنی درست سه‌برابر میزان نفراتی که کلوب Cromañón برایش طراحی شده بود. یک برنامه‌ آتش‌بازی منجر به یک فاجعه آتش‌سوزی می‌شود. ساختمان فاقد هرگونه خدمات هوشمند در مقابله با آتش بود و درها هم برای حضور افراد بیشتر از ظرفیت سالن قفل شده بودند. هجوم آدم‌های ترسیده هم مزید بر علت می‌شود تا تخلیه محل به‌شکل خوبی مدیریت نشود؛ تعدادی از مردم زیر دست‌وپا جان می‌دهند، عده‌ای در اثر دودی که سالن را فراگرفته بود، خفه می‌شوند و تعدادی هم در میان شعله‌ها می‌سوزند. اگرچه مدیر این مجموعه به‌علت عدم رعایت تمهیدات امنیتی به 20سال زندان محکوم می‌شود و خانواده قربانیان هم چندشب متوالی در خیابان محل کلوب، با تصاویر عزیزان‌شان به سوگ می‌نشینند؛ اما آنچه نباید، شده بود و این حادثه ناگوار با 194 کشته به تلخ‌ترین رویداد موسیقایی تبدیل می‌شود». در ادامه این گزارش، به‌ترتیب از کنسرت‌های اجراشده Beverly Hills Supper Club در آمریکا با 165 کشته،Station  در آمریکا با 100 کشته، Santika در تایلند با 100 کشته، Love Parade در آلمان با 21 کشته، Mawazine Festival در مراکش با 11 کشته، The Who در آمریکا با 11 کشته، Roskilde Festival در دانمارک با نه کشته، Altamont Free Concert در آمریکا با چهار کشته و A1 در اندونزی با چهار کشته، به‌عنوان غم‌انگیزترین اجراهای موزیک، یاد شده است. فرانک زاپا؛‌ موزیسین و فیلم‌ساز آمریکایی که در تاریخ فرهنگی آمریکا به‌ویژه در عرصه بداهه‌نوازی و صداسازی تاثیرات عمیقی به‌جا گذاشته است، در خلال تور سال 1971 به همراه راک‌بند Mothers of Invention نزدیک بود کشته شود! نشریه اینترنتی Cheatsheet گزارش 17 دسامبر 2016 خود را با یادآوری این خاطره تکان‌دهنده از یک اعجوبه موسیقی راک آغاز می‌کند و ادامه می‌دهد: «در خلال اجرای بند در سوئیس، یک‌نفر از میان جمعیت، چیزی شبیه به منوری آتشین را روی سن پرتاب می‌کند و در چشم‌به‌هم‌زدنی صحنه آتش می‌‌گیرد و تمام تجهیزات شعله‌ور می‌شوند؛ اما فرانک زاپا و اعضای گروه از مهلکه جان‌به‌در می‌برند. یک‌هفته‌بعد، در ادامه تور در لندن، یکی از هواداران افراطی زاپا، با جهیدن روی سن، او را به داخل جمعیت می‌کشد و این خواننده، در اثر سقوط، شکستگی‌های متعددی را متحمل می‌شود؛ حتی ضربه به گلو و سرش او را تا مرز مرگ می‌کشاند!» البته سقوط‌های موسیقایی روی سن همیشه به‌خاطر حرکات محیرالعقول و غیر منتظره تماشاچیان نیست و گاهی هم شیرین‌کاری خود هنرمندان، آنها را دچار آسیب می‌کند. برای مثال، در گزارش منتشره از سوی سامانه اینترنتی رسانه معتبر MTV درباره هنرمندانی که روی سن زمین خوردند، می‌خوانیم: «در خلال برنامه اهداء جوایز این رسانه در سال 1992، از بند پرآوازه Nirvana دعوت می‌شود تا اجرایی زنده از ترک Lithium داشته باشد و سپس جایزه را دریافت کنند. هنوز اجرا به پایان نرسیده بود که کریست ناواسلیک؛ بیسیست این بند تصمیم می‌گیرد حرکت معروف خودش حین اجراهای زنده را اینجا هم پیاده کند؛ برای همین، گیتارش را به هوا پرتاب می‌کند تا آن‌را روی هوا بگیرد؛ اما چون نشانه‌گیری دقیقی نداشت، گیتار، روی سرش فرود می‌آید و  میلیون‌ها مخاطب برنامه در محل اجرا یا مقابل تلویزیون شاهد این می‌شوند که چگونه مسئولان و مجریان ام.تی‌وی دستپاچه او را که نقش زمین شده است، به بیمارستان منتقل می‌کنند». اینها تنها نمونه‌هایی از صدها سقوط هنرمندان موسیقی حین اجرای زنده هستند و برای مثال، می‌توان از افتادن بسیار خطرناک «مادونا» از بالای محل اجرایش در مراسم سال 2015 اهداء جوایز جشنواره معتبر Brit Awards نام برد؛ نمونه‌ای که در صدر فهرست هنرمندان سقوط‌کرده گزارش 19 ژانویه 2017 نشریه جنجالی PEOPLE به آن اشاره شده است و در ادامه از دمی لواتو، لوک برایان، جاستین بیبر، هری استایلز، آریانا گراندی، ایگی آزالیا، مگان ترینور، سلنا گومز، پینک، دیو گرول و اد شیرن، یاد کرده است.