مرکـل و همتایـان پیـشاز او!
صدراعظمهای آلمان بعداز جنگ جهانی دوم چهکسانی بودند؟
آلمان بعداز جنگ جهانی دوم تابهحال هشت صدراعظم داشته است که هریک سیاستهای خاصی را دنبال کرده و صفحاتی از تاریخچه آلمان را بهنام خود ثبت کردهاند. بهگزارش تسنیم، جایگاه صدراعظمی در آلمان بهعنوان عالیترین مقام اجرایی اینکشور در تاریخچه جمهوری فدرال بهویژه در تاریخ معاصر اینکشور، نقش بسیار تاثیرگذاری داشته است. سمت صدراعظمی (Bundeskanzler) در آلمان سابقه طولانی دارد و به دوران امپراطوری رم مقدس بازمیگردد. اینسمت درچندینایالت از بخشهایی از اروپا که بهزبان آلمانی صحبت میکردند، استفاده میشد و قدرت و نفوذ صدراعظمها درطول زمان تغییر میکرد. برای مثال، اتو فن بیسمارک که در سال 1867 بهقدرت رسید، یکیاز قدرتمندترین صدراعظمهای آلمان بود. البته از سال 1949 بود که صدراعظم در آلمان، عالیترین قدرت اجرایی شد. صدراعظم کنونی آلمان، آنگلا مرکل؛ اولینزن دراینمقام است.
● کنراد آدنائر
وی، رهبر حزب دموکرات مسیحی و شهردار سابق شهر کلن؛ اولین صدراعظم آلمان (غربی) بعداز جنگ جهانی دوم بود. آلمان غربی که درپی جنگ تحت اشغال نیروهای متفقین بود در دوره زمامداری وی به جمهوری فدرال بدل شد و دوباره استقلال سیاسی خود را بازیافت. بهلحاظ سیاست بینالمللی، آلمان تحت رهبری آدنائر در اردوگاه غرب قرار گرفت. سبک حکومت وی، آمرانه توصیف شده و دوران صدراعظمی وی از سال 1949 تا 1963 ادامه داشت. از آدنائر بهعنوان کسی یاد میشود که کشورش را از ویرانههای جنگ نجات داد و ضمن اینکه آلمان را به یکیاز قدرتهای جهان تبدیل کرد، توانست دشمنان قدیمی اینکشور یعنی فرانسه، آمریکا و اسرائیل را به دوستان و همپیمانان آلمان، تبدیل کند. درطول سالهاییکه وی صدراعظم آلمان بود، رفاه، ثبات و دموکراسی براینکشور حاکم شد. وی، نخستین رئیس اتحادیه دموکرات مسیحی آلمان بود. کنراد آدنائر همچنین کسی بود که آلمان را بهعضویت سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) درآورد. آدنائر در سال 1963 و در سن 87سالگی برخلاف خواست خود، بازنشست شد و از مقام صدراعظمی کنارهگیری کرده و البته تا زمان مرگ خود در سن 91سالگی نماینده پارلمان آلمان بود.
● لودویگ ارهارد
لودویک ویلهلم ارهارد، در دوران آدنائر، وزیر اقتصاد و همحزبی وی بود. او نقش برجستهای در رشد اقتصاد آلمان پساز جنگ جهانی دوم داشت که ازآن با عنوان «پدر معجزه اقتصادی آلمان» تعبیر میشود. ارهارد با وجود اینکه فردی ضعیف برای بالاترین مقام دولتی در آلمان ارزیابی میشد؛ اما در سال 1963 بعداز کنارهگیری آدنائر از قدرت، با رای اکثریت پارلمان بهعنوان صدراعظم انتخاب شد. وی البته تنها سهسال در مسئولیت باقی ماند و بهعنوان وزنه سبک سیاسی، قدم به تاریخ آلمان گذاشت. دومین صدراعظم آلمان بعداز جنگ جهانی دوم، درپی استعفای شماری از وزراء و فروپاشی کابینه، در سال 1966 استعفاء داد.
● کورت جی کیزینگر
کیزینگر هم مانند سلف خود لودویگ ارهارد، دوران صدراعظمی کوتاهمدتی داشت. وی، آموزگار، حقوقدان، وکیل و رئیس ایالت بادن وورتمبرگ در آلمان بود و از سال 1967 تا 1971، ریاست حزب دموکرات مسیحی را در آلمان بهعهده داشت. او اولین صدراعظم آلمان بود که با ائتلافی بزرگ بهقدرت رسید.
● ویلی برانت
ویلی برانت، اولینسوسیالدموکرات در راس دولت آلمان بعداز سال 1930 بود. برانت، بسیار بر اصلاحات در کشورش بهخصوص در سیاست اجتماعی، آموزشی و حقوقی تاکید داشت. وی، در عرصه سیاست خارجی نیز بر سیاست تنشزدایی با شرق تاکید داشت و بهدلیل سیاستهایش دراینراستا جایزه صلح نوبل را دریافت کرد. ویلی برانت در سال 1974 بعداز یک رسوایی جاسوسی، استعفاء کرد.
● هلموت اشمیت
هلموت هاینریش والدمار اشمیت؛ سیاستمدار، اقتصاددان و نظریهپرداز آلمانی از حزب سوسیالدموکرات آلمان است و سابقه وزارت دفاع، وزارت دارایی، وزارت اقتصاد و وزارت خارجه را نیز دارد. دوران صدراعظمی وی همراهبا بحران ترور ارتش سرخ آلمان (راف) و بحران نفتی سالهای 1970 بود. وی، طبق نظرسنجیهای مختلف، محبوبترین صدراعظم و محبوبترین سیاستمدار آلمان پساز جنگ جهانی دوم دربین مردم آلمان است. هلموت از سالهای 1974 تا 1982 صدراعظم آلمان بود و رای عدم اعتمادی که به وی داده شد، هلموت کهل را بهجای او بر سر کار، آورد. صدراعظم اسبق آلمان و از سیاستمداران و نظریهپردازان معروف آلمانی، در سن 96سالگی درگذشت. اشمیت بر مناسبات و همکاریهای بینالمللی بهتر در سیاست ارزی و اقتصادی تاکید داشت و مناسبات با فرانسه در دوران صدراعظمی وی، بسیار تنگاتنگ بود.
● هلموت کهل
وی، دبیرکل اتحاد دموکرات مسیحی آلمان از 1973 تا 1998 است. دوران صدراعظمی وی 16سال و درازترین دوران صدراعظمی پساز بیسمارک است. دوران حکومت وی همچنین دوران پایان جنگ سرد و اتحاد دو آلمان نیز بود. کهل؛ یکیاز مهمترین معماران اتحاد دو آلمان است و بههمراه فرانسوا میتران؛ رئیسجمهوری فرانسه، از بنیانگذاران پیمان اتحادیه اروپا (موسومبه پیمان ماستریخت) است که منجر به تأسیس اتحادیه اروپا شد.
● گرهارد شرودر
وی توانست به دوران طولانیمدت صدراعظمی کهل پایان دهد. وی، از اعضای حزب سوسیالدموکرات آلمان است و دولتی ائتلافی با سبزها را تشکیل داد. او پیشاز واردشدن به دنیای حرفهای سیاست، وکیلی موفق بود و پیشاز رسیدن به صدراعظمی، رئیس ایالت نیدرزاکسن بود. پساز انتخابات فدرال 2005، حزب او در انتخابات شکست خورد و پساز سههفته مذاکره، مقام صدراعظمی را به آنگلا مرکل از اتحادیه دموکرات مسیحی واگذار کرد. از مهمترین دستاوردهای او، طرح کمکی موسومبه «هارتس4» بود که سیاست بازار کار در آلمان را موثرتر کرد و به اصلاحات اساسی درآن، منجر شد.
● آنگلا مرکل
مرکل؛ هشتمین صدراعظم آلمان بعداز جنگ جهانی دوم است که از 22 نوامبر سال 2005، بر کرسی قدرت تکیه زد. او همراه با حزب متحد خود؛ سوسیال مسیحی و حزب سوسیالدموکرات آلمان تا سال 2009 دولت ائتلافی را رهبری کرد. پساز انتخابات فدرال در سال 2009 و خروج سوسیالدموکراتها از دولت، مرکل دولت ائتلافی جدید را با مشارکت حزب دموکرات آزاد تشکیل داد. مرکل در اولین انتخابات مشترک هر دو آلمان شرقی و غربی در دسامبر 1990 و از ایالت مکلنبورگ-فورپومرن که از ایالات آلمان شرقی سابق بود، به پارلمان راهیافت و از سال 2000 تاکنون رئیس اتحادیه دموکرات مسیحیها بوده است. مرکل که در انتخابات پارلمانی اخیر، بار دیگر کرسی صدراعظمی در آلمان را تصاحب کرد، رکورد طولانیترین دوران صدراعظمی دراینکشور را دارد.