نگاهی به 2برابر شدن قیمت بلیتها در آستانهی اربعین
پرواز را به خاطر بسپار؛ بلیت خریدنی است!
تا چند سال پیش، بازه زمانی ویژهای به نام «فصل سفر» وجود داشت که میدانستیم در این دورهها عوامل دخیل در سفر با افزایش قیمت روبهرو خواهند شد. اما این بازههای زمانی آنقدری نبود که بخواهد مشکل زیادی در هزینههای افراد ایجاد کند یا حتی این افزایش قیمتها در هزینههای سفر از جمله گران شدن بلیت، به حدی نبود که کار را برای مردم سخت کند اما در سالهای اخیر، که حتی تعطیلات چندروزه یا سفرهای مناسبتی هم رواج پیدا کردهاند و مخاطبان بسیاری دارند، افزایش خارج از عرف هزینهها به معضلی آزاردهنده بدل شده است. اگر تا جایی از این ماجرا میتوانستیم متولیان امر را از این افزایش هزینهها جدا کنیم، حالا دیگر با اقدامات محرک مسئولین، این نوسانات که عموما همیشه رو به بالا بوده و زمینه را برای افزایش درصدی هزینهها پس از آن دورهی اوج مصرف، باز میگذارد، واقعا جای تعجب دارد. مدیرکل دفتر ترانزیت و پایانههای مرزی سازمان راهداری اعلام کرد: با توجه به شرایط خاصی که در ایام اربعین برای جابهجایی مسافران وجود دارد، به رانندهها اجازه داده شده است نرخها را تا حداکثر 2برابر افزایش دهند. محمدجواد عطرچیان اظهار کرد: با توجه به اینکه در روزهای قبل از اربعین تمام بار مسافرتها به سمت مرزهای خروجی کشور بوده و در ایام پس از این مراسم نیز تمام مردم قصد بازگشت از مرزهای خارجی به داخل کشور را دارند، عملا ناوگان در هر نقطه باید به شکل یک سر خالی حرکت کند، یعنی در مسیر رفت ظرفیتها کاملا فروش رفته، اما احتمالا در مسیر بازگشت مسافر چندانی وجود نخواهد داشت. وی با بیان اینکه اگر از رانندگان در این مسیر حمایت نشود استقبال چندانی از سوی آنها برای جابهجایی مسافران به وجود نخواهد آمد، تاکید کرد: با توجه به اینکه ناوگان اتوبوسرانی ایران از سوی بخش خصوصی اداره میشود، قطعا باید این افراد از نظر حداقل درآمد مطمئن باشد. از اینرو سازمان راهداری این مجوز را صادر کرده تا برای رفتوآمد در این مسیر نرخ بلیت حداکثر تا 2برابر قیمت عادی افزایش پیدا کند با توجه به حجم بالای ترافیک در این مسیر احتمال این وجود دارد که یک مسافت 15 ساعته به بیش از 24 ساعت افزایش پیدا کند، از اینرو باید شرایط برای رانندهها فراهم شود. این حرف از نظر اقتصادی برای جلوگیری از ضرر شرکتهای مسافربری و رانندگان در هر حوزهای از مسیرهای هوایی، زمینی و دریایی قطعا حرف مناسب و درست است اما به نظر میاید بیش از حد، یکجانبه نگاه کردن به ماجراست. چون در این معادله، اصلا جایی برای رعایت حقوق و ایجاد رضایت مسافرین در نظر گرفته نشده است؟ آیا بهتر نبود این افزایش قیمت تا درصد خاصی مثلا 30 درصد قیمت رفت، محاسبه میشد که بگوییم در این ضرر احتمالی هر دو با هم شریک شوند؟ چرا تنها مسافرها باید تاوان نبود مسافر احتمالی در مسیر برگشت را بدهند؟ مدیر کل دفتر ترانزیت و پایانههای مرزی سازمان راهداری ادامه داد: از این رو در صورتی که برای مثال هزینهی سفر از تهران به مناطق مرزی مهران 45هزار تومان در زمان عادی بوده در این ایام میتواند به حداکثر 90هزار تومان افزایش پیدا کند. وی در پاسخ به این سوال که با توجه به این افزایش نرخ تا چه میزان انتظار وجود بازار سیاه بلیت کاهش پیدا میکند نیز اظهار کرد: با توجه به اینکه سازمان راهداری در کنار سازمان تعزیرات حکومتی تلاش میکند به شکل جزیی وضعیت اجرای قوانین موجود را پیگیری کند، قطعا امکان ایجاد بازار سیاه به شدت پایین میآید. عطرچیان خاطر نشان کرد: البته در صورتی که تخلفها رصد شده و گزارشهای دقیقی از آن ارائه شود، ما با آن برخورد خواهیم کرد تا شرایط برای عبور عادی مسافران فراهم شود. این در حالی است که چندی پیش رییس کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی با ارسال نامهای به دادستان کل کشور، برخورد جدی با سایتهای غیرمجاز فروش بلیت هواپیما در ایام اربعین را خواستار شده بود و در بخشی از این نامه عنوان کرده بود: «درخصوص ساماندهی و برخورد با سایتهای غیرمجاز فروش بلیت هواپیما، با توجه به نزدیک شدن ایام اربعین حسینی و تصمیم سازمان هواپیمایی کشوری مبنی بر فروش بلیتهای ایام مذکور با نرخهای مصوب توسط شرکتهای هواپیمایی و با نمایندگان فروش آنها که دارای مجوز از سازمان مذکور هستند، متاسفانه ملاحظه میشود که سایتهای اینترنتی که هیچگونه مجوزی در این خصوص ندارند، اقدام به تبلیغات عرضه و فروش بلیت با قیمتهای گزاف به متقاضیان سفرهای هوایی عتبات میکنند که با توجه به تجربه و سوابق سال گذشته گرانفروشی، کلاهبرداری و عرضه بلیت غیرواقعی و سرگردانی خریداران بسیار محتمل است و نیاز به تصمیم فوری و برخورد قاطع با دلالان و گردانندگان این سایتها وجود دارد». حال سوال اینجاست که آیا 2برابر شدن رسمی قیمت بلیت، آن هم درست چند روز مانده به آغاز سفرها، خودش مصداق گرانفروشی نیست؟ چنینی اقدامی که تنها سود یک طرف معامله را در نظر میگیرد و دقیقا باز هم بار پرداخت هزینهی بیشتر را بر دوش خدماتگیرنده و مشتری میگذارد، نه تنها زمینهساز بازار سیاه را فراهم میکند بلکه حتی در صورت جلوگیری از این اقدام، اجحاف در حقوق مشتریان است. بیشک نگاههای یکسونگر در چنینی معادلاتی که سود ماجرا به سمت یک طرف سرازیر میشود، مورد رضایت هر دو را به دنبال نخواهد داشت و هنگامی که متولیان رسمی از این دریچه وارد ماجرا میشوند، دیگر از مجراهای غیرمجاز و غیررسمی انتظار بهتری را نمیشود داشت.