سیاست خطرناک بیمهری به طنز در مطبوعات
وحید حاجسعیدی
بیتردید طنز مکتوب را میتوان یکی از پرمخاطبترین ستونهای یک نشریه یا رسانه نامید که طرفداران زیادی دارد و تقریباً همه مخاطبان، خواندن اینبخش را از دست نمیدهند. کوتاهی و ایجاز، جذابیت و لطافت، توانایی ورود به حوزههای مختلف، داشتن هماهنگی با ذائقه بیشتر افراد جامعه، بهروزبودن، بیان دردِدل اکثریت جامعه و ... از جمله دلایل رغبت خوانندگان مطبوعات و رسانههای مجازی به خواندن مطالب دارای محتوای طنز محسوب میشوند؛ بااینوجود، میبینیم هنوز بسیاری از روزنامهها و جراید، فاقد یک ستون طنز ثابت هستند و تعداد روزنامههای کشوری که طنز ثابت و روزانه دارند، از انگشتان یک دست هم فراتر نمیرود. بسیاری از نشریات ازقبیلِ روزنامه، هفتهنامه و ماهنامههای کشوری و استانی حتی از ورود به اینحوزه اِبا دارند و آنرا با سیاستهای نشریه خود در تضاد میبینند! درصورتیکه طنز، ملایمترین، شیرینترین و در مواقعی، مؤثرترین نوع انتقاد و بهقولِ قدما؛ تکاملیافتهترین وجه نقد است که میتواند بدون ایجاد تنش و مخاصمه، به بررسی و معرفی ایرادات و معضلات یک جامعه بپردازد و سایرین را از وجود این معضلات آگاه کند. این بیمهری به طنز در جراید و رسانهها و بهتبعِآن در جشنوارههای مختلف مطبوعات، بهنوعی تیشهزدن به ریشه این هنر و سنت قدیمی محسوب میشود. در جشنوارههای استانی و حتی جشنوارههای کشوری نظیر جشنواره رسانه و اعتیاد، رسانه و ترافیک، رسانه و محیط زیست، رسانه و ... امکان رقابت در بخشهای خبر، گزارش (گزارش خبری، تحلیلی، توصیفی)، مقاله، سرمقاله، یادداشت، نقد، عکس، طرح و تیتر، کارتون، کمیکاستریپ، موشنگرافی، کاریکاتور و ... وجود دارد و تنها بخشی که در اکثر این جشنوارهها بهچشم نمیخورد، بخش «طنز مکتوب» است! حال اینکه چرا مجریان جشنوارهها که قطعاً باید افرادی رسانهای و مطبوعاتی باشند، از ورود به حوزه طنز و گنجاندن اینبخش در جشنوارهها سر باز میزنند، سؤالیست که گردانندگان جشنوارههای مطبوعات پاسخگو باشند. شاید یک دلیل عمده آن، بیرغبتی و اقبال عمومی اصحاب جراید و مدیران مسئول نشریات نسبت به طنز باشد که ثمره آن، بیاعتنایی و بیتوجهی به طنز مکتوب در جشنوارههای مطبوعات است. البته این، همه داستان نیست و در برخی جشنوارهها که بخش طنز هم گنجانده شده است، بهدلیلِ تعداد کم شرکتکنندگان، اینبخش یا حذف یا در سایر بخشها ادغام میشود که این خود عاملی برای کمرنگترشدنِ جایگاه طنز بین نویسندگان؛ بهویژه نویسندگان جوان میشود. امید است بزرگان عرصه طنز کشور درقبالِ این سیاست خطرناک بیمهری به طنز، سکوت نکنند و مدیران مسئول نشریات و جراید معتبر نیز موضعی جدیتر و آگاهانهتری درقبالِ مقوله طنز اتخاذ کنند و با بازیدادن این ژانر در مطبوعات، زمینههای شکوفایی استعدادهای جوانان و پویاشدن این مقوله در فرهنگ کشور فراهم شود؛ بهامیدِ آنروز.