طبق آمار منتشره در سال 2022؛ صنعت فناوری 35درصدِ کل بازار را تشکیل می‌دهد و به‌طورپیوسته درحال‌رشد است. آمار منتشرشده ازسوی مؤسسه BDC که در توسعه کسب‌وکارها در کانادا فعالیت می‌نماید، نشان می‌دهد: نرخ رشد صنعت فناوری برای سال 2022 برابر 5.3درصد بوده است. بیش از 500هزار شرکت فناوری در ایالات‌متحده وجود دارد که بالغ‌بر 6600 شرکت، تنها در سیلیکون‌ولی مستقرند. تقریباً هر شرکتی صرف‌نظرازاینکه درابتدا در کدام صنعت است، به یک‌شکل به شرکت‌های فناوری وابسته است. درادامه، مروری بر پنج شرکت برتر فناور در دنیا برپایه چهار معیارِ فروش، دارایی، سود و ارزش بازار را موردبررسی قرار می‌دهیم.
1. اپل
به‌جرئت باید گفت بزرگ‌ترین غول فناوری «اپل» است که ارزش بازارش به بیش از 2640.32میلیارددلار می‌رسد. بیش از 164هزارنفر دراین‌شرکت مشغول‌به‌کارند و طبق آمار منتشره در سال 2021؛ درآمد سالانه اپل 365.817میلیارددلار گزارش شده است. طبق گزارش پایان سال مالی این شرکت در 25 سپتامبر 2021؛ اپل دارای 351میلیارددلار دارایی‌ست. کل بدهی‌های آن نیز برابر 287.91میلیارددلار و کل حقوق صاحبان سهام آن برابر 63.09میلیارددلار است. این شرکت در 1 آوریل 1976 توسط استیو جابز، استیو وزنیاک و رون وینترتون در کوپرتینو (کالیفرنیا) ایجاد شد. در دهه 1980، اپل و مایکروسافت شروع به رقابت در بازار رایانه‌های شخصی کردند. این‌دوره به‌نام «جنگ تبلت‌ها؛ War of the GUIs» شناخته می‌شود. اپل با محصولاتی مانند مکینتاش و مایکروسافت با ویندوز تلاش می‌کردند تا بازار را به‌تسخیر خود درآورند. اپل همچنان در دنیای تکنولوژی نقشی بزرگ دارد و محصولاتی نظیرِ آیفون 15، آیپدها، مک‌بوک‌ها و دیگر دستگاه‌ها را به بازار عرضه می‌نماید.
2. آلفابت
در سپتامبر 1998، لری پیج و سرگی برین؛ دو دانشجوی دانشگاه استنفورد، گوگل را به‌عنوان موتور جستجوی اینترنتی کوچک تأسیس کردند که با گذر زمان، به یکی از معروف‌ترین و پراستفاده‌ترین موتورهای جستجوی اینترنتی تبدیل شد. پس از بازسازی گوگل در 2015، شرکت آلفابت تأسیس؛ و شرکت مادر کسب‌وکارهای گوگل شد. آلفابت به‌عنوان شرکت مادر برای گروه متنوعی از شرکت‌های فعال در زمینه‌های مختلف فناوری نظیرِ Google x (مرکزی برای ایجاد فناوری‌های پیشرفته)، Waymo (شرکتی به‌منظور توسعه تکنولوژی خودروهای خودران)، Calico (شرکت داروسازی به‌منظور تحقیقات در حوزه زیست‌شناسی و علوم زیستی)، Verily (شرکت توسعه تکنولوژی‌های پزشکی و تشخیص بیماری‌ها)، Nest Labs (شرکت تولیدکننده تجهیزات خانه هوشمند)، Jigsaw (شرکت توسعه ابزارها و تکنولوژی‌های مبارزه با انتشار محتوای تبعیض‌آمیز در فضای اینترنت)، Chronicle (شرکتی به‌منظور فعالیت در امنیت سایبری و تحلیل داده‌های امنیتی)، Capital G (صندوق سرمایه‌گذاری ونچرکپیتال که به سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها و استارت‌آ‌پ‌های فناوری می‌پردازد) و ... شناخته می‌شود. آلفابت ارزش بازاری درحدود 1581.72میلیارددلار را به‌خود اختصاص داده است. طبق آمار منتشرشده در سال 2021؛ آلفابت یک شرکت چندملیتی با درآمد سالانه 257.637میلیارددلار است و بیش از 186هزار کارمند دراین‌شرکت فعالیت می‌نمایند. همچنین کل دارایی‌های موجود در ترازنامه این شرکت تا ژوئن 2023 برابر 383.04میلیارددلار ارزیابی شده است.
3. مایکروسافت
مایکروسافت در 4 آوریل 1975 توسط بیل گیتس و پل آلن تأسیس شد و با توسعه نرم‌افزارهایی برای کامپیوترهای شخصی ازجمله نسخه‌های مختلفی از زبان برنامه‌نویسی بیسیک (BASIC) به معروفیت رسید. سال 1980، مایکروسافت توافقی با IBM بست و سیستم‌عامل MS-DOS را برای کامپیوترهای شخصی IBM PC توسعه و ارائه کرد. این توافق باعث شد MS-DOS به سیستم‌عاملی بسیارموفق برای کامپیوترهای شخصی تبدیل شود. مایکروسافت در سال 1985 ویندوز (Windows) را معرفی کرد که سیستم‌عامل گرافیکی برای کامپیوترهای شخصی بود. ویندوز به‌مرور توسعه یافت و نسخه‌های مختلفی از آن منتشر شد. دیگر محصولات معروف شرکت عبارت‌اند از آفیس، ابرمحاسبات (Azure)، گیمین (Xbox)، مرورگر اینترنت اکسپلورر (Internet Explorer) و تکنولوژی‌های جدید مانند هولولنز (HoloLens) و واقعیت مختلط (Mixed Reality). در دهه 1990، مایکروسافت با مشکلات قانونی مختلف مواجه شد ازجمله دعاوی ضدکارتلی درارتباط‌با سیستم‌عامل ویندوز. این دعاوی درنهایت به توافق بین طرفین منجر شدند. مایکروسافت باارزش بازاری درحدود 2054.37میلیارددلار و با دارابودن 221هزار کارمند نقش بسیارمهمی در توسعه نرم‌افزارهای رایانه و سیستم‌عامل‌ها در چهاردهه‌اخیر داشته است. طبق گزارش سایت رسمی این شرکت؛ کل دارایی‌های مایکروسافت تاکنون برای سال 2023 برابر 411.976میلیارددلار بوده که 12.92درصد افزایش نسبت به سال 2022 داشته است؛ نیز کل دارایی مایکروسافت برای سال 2022 برابر 364.84میلیارددلار بوده است که 9.31درصد نسبت به سال 2021 افزایش را نشان می‌دهد.
4. آمازون
یکی از بزرگ‌ترین و باارزش‌ترین شرکت‌های جهان درزمینه تجارت الکترونیکی و خدمات ابری‌ست. این شرکت در 5 ژوئیه 1994 توسط جف بزوس در سیاتل (واشینگتن) تأسیس شد. او ابتدا این شرکت را به‌عنوان فروشگاه آنلاین کتاب‌های الکترونیکی آغاز کرد. اولین محصول غیرکتابی آمازون یک دی‌وی‌دی به‌نام «آبی‌ری» (Amazon River) بود. آمازون به توسعه فروشگاه آنلاین خود ادامه داد و محصولات متنوعی ازجمله لوازم الکترونیکی، لباس و پوشاک، اسباب‌بازی‌ها، لوازم آشپزخانه و ... را به‌فروش می‌رساند. در سال 2006 خدمات ابری (Cloud Computing) با نام AWS را معرفی کرد که سریعاً به یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین خدمات ابری در جهان تبدیل شد و برای شرکت‌ها و توسعه‌دهندگان امکان اجرای برنامه‌ها و ذخیره‌سازی داده‌ها در ابر را فراهم آورد. آمازون به‌سرعت فروشگاه‌های آنلاین خود را به بازارهای جهانی گسترش و شعار «جهانی‌شدن» (Globalization) را به‌خود اختصاص داد؛ به‌گونه‌ای‌که بیش از یک‌میلیون و 600هزارنفر اکنون دراین‌شرکت فعالیت می‌نمایند. این توسعه به‌ویژه درزمینه خدمات AWS نیز مشهود است. آمازون با خدماتی همچون Amazon Game Studios و خدمات استریمینگ مانند Twitch که در سال 2014 خریداری شد نیز در صنعت بازی‌های ویدئویی حضور یافت. این شرکت ارزش بازاری درحدود 1468.4میلیارددلار دارد. براساس گزارش سایت Macrotrends.net کل دارایی‌های آمازون برای سه‌ماهه منتهی به 30 ژوئن 2023، برابر 477.607میلیارددلار است که نسبت به مدت مشابه سال قبل 13.79درصد افزایش داشته؛ همچنین کل دارایی‌های آمازون برای سال 2022 برابر 462.675میلیارددلار بوده است که 10.02درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن‌را نشان می‌دهد.
5. سامسونگ
سامسونگ در 1 مارس 1938 توسط لی بیونگ چول در دائه‌گو (کره جنوبی) تأسیس شد. درابتدا به‌عنوان یک کارخانه کوچک تولید محصولات زراعی آغاز‌به‌کار کرد. در دهه‌های 1950 و 1960، به توسعه در زمینه‌های مختلف اقتصادی مانند مخابرات، تولید تجهیزات الکترونیکی و تجارت بین‌المللی پرداخت اما در دهه 1970، به‌طورجدی وارد صنعت الکترونیک شد و تولید محصولاتی مانند تلویزیون‌ها، یخچال‌ها و دیگر دستگاه‌های خانگی را آغاز کرد. سامسونگ ورود موفقی در صنعت نیمه‌هادی و تولید تراشه‌های الکترونیکی داشت و به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان تراشه‌ها در جهان تبدیل شد. این شرکت در دهه 1990 به توسعه تلفن‌های همراه پرداخت و به یکی از رقبای اصلی در‌این‌صنعت تبدیل شد. سری گلکسی (Galaxy) از تلفن‌های همراه سامسونگ به شهرت جهانی رسید. سامسونگ اکنون به تولید و گسترش تلویزیون‌های هوش مصنوعی و تکنولوژی‌هایی مانند QLED و OLED پرداخته است. امروزه، سامسونگ به یک شرکت چندملیتی با دفاتر و تسهیلات تولید در سراسر جهان تبدیل شده و محصولات و خدمات خود را به بازارهای جهانی عرضه می‌کند. به‌گزارش CNBC؛ در سال 2019 این شرکت بیش از 320هزار کارمند داشته. این شرکت ارزش بازاری درحدود 367.26میلیارددلار دارد که کل دارایی‌های موجود در ترازنامه این شرکت تا ژوئن 2023 برابر 338.60میلیارددلار است.
یاسر استاد حسین