کد خبر:
354273
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۲ سه شنبه ۳ بهمن -
07:35
«مسجد» ؛ پرچم‌دار نظام اسلامی و حافظ حقوق مردم
یکی مهم‌ترین بنیادهای هر حكومت و جامعه، مكانی‌ست كه در نظام اسلامی از آن به‌نام مسجد یاد می‌شود كه هیچ اجتماع یا خانواده‌ای در جامعه نمی‌تواند بدون مكان به اهداف خویش دست یابد و حال كه مسجد در نظام اسلامی از جایگاه خاص، بی‌بدیل و بی‌همتایی برخوردار است، باید به آن توجه ویژه داشت. همچنان‌که سخن بدون عمل اعتبار و پایدار نخواهد بود؛ نظام اسلامی هم بدون مسجد به اهداف خود نخواهد رسید و همان‌طور كه هر گفتاری با نوشتن و عمل به ثمر خواهد رسید، اهداف جامعه اسلامی باوجود مقدس مسجد به ثمر خواهد رسید. بزرگ‌ترین دست آورد مسجد، اسلام است كه پیامبر خدا(ص) صدای اسلام را از مسجد طنین‌انداز نمود و در عصر معاصر بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران نیز ایشان در مسجد صدای اسلام را به اهتزاز درآورد. به‌عبارت‌دیگر؛ استمرار نظام اسلامی از مساجد است كه با درایت امام مسجد و كارگزاران آن مسجد می‌تواند مدافع نظام اسلامی و مردم باشد. درهمین‌راستا؛ در حوزه مسجد و روند مدیریتی آن که با تلاش امام مسجد و كارگزارانش محقق می‌شود؛ به‌عنوان نمونه به تجربیاتی را كه در مسجد امام رضا(ع) حاصل شده است، اشاره می‌کنیم.
مسجد؛ نهاد تجمع مدنی و دینی
1- مسجد همانا از آغاز خلقت انسان‌ها مورد حرمت و احترام بوده و نهاد تجمع مدنی و دینی‌ست؛ لذا مسجد مدافع حقوق شهروندان و حافظ و پاسدار ارمان اسلام است و از حقوق مسجد است كه کسانی که به خدا و روز قیامت ایمان دارند در تعمیر و آبادانی آن نیز كوشا باشند كه همانا حضرت محمد نیز در مدیریت و خدمت به مسجد همیشه سعی و همت داشته و مردم را در این خصوص توصیه می‌نمودند و به‌خصوص مسجد را فراتر از اقامه نماز جماعت برقرار می‌داشت؛ ازجمله در جوار مسجد مكانی به‌عنوان اصحاب صُفّه لحاظ كرده بود كه مسافران و بیماران و در راه ماندگان از این مكان به اقتضای زمان استفاده می‌كردند و پیامبر(ص) به جمع آن‌ها می‌پیوست و به امور آن‌ها نیز رسیدگی می‌كرد و امروز هم نیز مسجد امام رضا(ع) بیش از یك دهه است كه پس از اتمام ساخت عمرانی سال 1388 با حضور مستمر امام جماعت و مؤسس مسجد مسافران و بیماران سطح كشور و شهر تهران را در طبقه دوم مسجد (حسینیه) استفاده از اسكان شب پذیرائی می‌نماید كه مردم و مسافران از این عمل مسجد امام رضا(ع) بی‌نهایت اظهار خوشحالی و رضایت می‌نمایید. می‌گویند اصل مسجد و امام مسجد را اینجا دیدیم اصلاً مسجد باید این‌گونه باشد كه در شهرمان امنیت و آرامش این‌گونه در مسجدمان نداریم ولی مسجد امام رضا(ع) نیمه‌شب در مسجد را به رویمان باز كرد و این‌گونه مسجد را اولین بارمان است كه می‌بینیم و به‌ویژه كه امام جماعت مسجد درب را به روی مردم باز می‌كند و تا صبح بیدار و در كنار مردم و خادم مهمانان شهرستانی است و می‌گویند ای‌کاش مساجد دیگر هم مثل این مسجد امام رضا(ع) بودند كه بخشی از امورات مردم برطرف می‌شد، كه همانا امام‌خمینی(ره) فرمود: سعی كنید مساجد به حال مساجد صدر اسلام برگردد؛ به این مفهوم كه مسجد در جمیع جهات امور در خدمت مردم و سنگر مقاومت در‌برابر شیطان درون و برون باشد و از یكی حقوق مسجد این‌است‌که كارگزاران و رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها كاركرد مسجد را بیان نمایند و فضائل آن را به نسل‌های حال آینده بیان دارند و اینكه باید توجه داشت كه مسجد مقدس است و باید قداست مسجد را حفظ كه هویت ماهیت جامعه اسلامی به مسجد است.
اهمیت مدیریت مسجد به مقتضای نیازهای محل و منطقه
مسجد؛ سفارتخانه اسلام است و امام جماعت، سفیر آن و مردم امت اسلام در مسجد هستند كه همانا امام مسجد مفسر و مترجم و وكیل و سفیر جامعه اسلامی در مسجد است كه زمانی به این‌موارد خواهد رسید كه جز خدا از كسی نترسد و توكل بر خدا كند كه امام جماعت جامع، كسی است كه در تمام زوایای مسجد (امور اجتماعی) چندین خیابان منتهی به مسجد را مدیریت كند و معضلات و نیازهای محل و منطقه را به سمع و نظر زمامداران نیز برساند و با مردم پدرانه گفتار و عمل داشته باشد و بااخلاق طبیعی سخن مردم را بشنود و همیشه مطالعه نماید و مسجد را به مقتضای نیازهای محل و منطقه مدیریت نماید، مقام معظم رهبری اظهار داشت که امام جماعت مسجد، باید مسجد را خانه خود، جایگاه خود و اداره خود بداند؛ این عبارت، این پیام را دارد كه باید امام جماعت به اداره مسجد وقت گذارد و در دست رس مردم هرلحظه خواستند باشد همان‌طور كه پیامبر(ص) هیچ‌گاه از خدمت به مردم غفلت نمی‌كرد و حتی بااینکه پیامبر(ص) به مقام نبوت و امامت رسید؛ اما حدیث قدسی‌ست كه فرمود: «ای رسول مسجد خویش را مرتب و منظم بنما». یا حضرت ابراهیم به مقام پیامبری و امامت رسید و در قرآن كریم فرمود: «خدای متعال خانه مرا به عبادت‌کنندگان مرتب و منظم بنما». در عصر معاصر این سیره، می‌تواند بهترین الگو برای امام مسجد باشد كه در جمیع امور مسجد امام باشد و نه فقط در محراب.
امام جماعت باید مردمی و فراجناحی باشد
3-از ویژگی‌های امام جماعت فعال و نمونه، این‌است‌که امام جماعت مسجد باید مردمی و فراجناحی باشد و مسجد را در دست سیاسیون قرار ندهد؛ بلكه باید امام مسجد سیاسی و مسجد را سیاسی بداند در اینكه مسجد محور افق سیاسی باشد با سیاست ولایت‌پذیری بوده كه چپ و راست معنایی نداشته و ندارد و تنها حزب خدا را باید مدافع نظام و حقوق مردم دانست كه امام مسجد سخن گوی ولایت(رهبری) در مسجد است و ساخت زیر‌بنایی اعتقادی مكتب دینی و نظام اسلامی را از هم‌اکنون در مسجد باید ساخت و این از درایت امام مسجد است؛ همچنین از وظائف شاخص امام مسجد است كه مسجد را تجهیز به کتابخانه روز نماید و مردم نیز به سهولت از آن‌ها استفاده كنند. مسجد امام رضا(ع) ازاین‌حیث قابل‌ذکر است؛ چراکه دارای کتاب‌های جامع روایی‌‌ست و دارای مهدکودک و جلسات فرهنگی مذهبی و اجتماعی بانوان در آن برگزار می‌شود و اقدامات مختلف نیکوکاری برای دستگیری از افراد مستمند در این مسجد صورت می‌گیرد. همچنین مشاوره حقوقی توسط وكیل پایه‌یک دادگستری به مردم ارائه می‌شود و هرروز با حضور قاضی رسیدگی به پرونده‌های قضائی و مشاوره و نیز جلسات مشاوره‌ای و حل اختلاف ملكی و خانوادگی برقرار است. از دیگر موارد قابل‌ذکر آن میتوان به موارد زیر اشاره داشت؛ وجود صندوق رأی انتخابات و مساعدت به سیل‌زدگان و زلزله‌زدگان و كمك به عتبات و عالیات، برگزاری در سه نوبت نماز جماعت و جلسه آموزشی تجوید قرآن بعدازظهرهای چهارشنبه هر هفته آقایان و بانوان و اعتكاف ویژه خواهران و تألیف كتب روایی ازجمله كتاب مسجد سفارتخانه اسلام و كتاب فضایل روز جمعه و نماز جمعه و كتاب منشور اخلاق پزشك و مردم و كتاب سیمای مسجد امام رضا(ع) و كتاب آداب اخلاق زن در مسجد و كتاب، كتاب و قلم تجلی حیات و پزشك عمومی به مقتضی زمان و نیاز است. در سال 1388 امام جماعت این مسجد به‌عنوان امام جماعت نمونه تهران ازسوی دفتر كانون فرهنگی هنری عالی مساجد كشور معرفی‌شده است و همانا امام جماعت مسجد شبانه‌روز در مسجد حضور داشته و پاسخ‌گوی مراجعان مردم از سطح كشور است؛ اما انتظار است كه در تقویت مسجد ازسوی زمامداران و متمكنین، مساعدت شود تا اینكه مردم در امنیت و سلامت در مسجد باشند كه ثمرات بسیاری دارد. شایان‌ذکر‌است؛ حضور خود مسئولین یا دفتر مراجعات خود در مسجد و همچنین تدریس مدیریت مساجد و كسب مهارت امام جماعت مساجد از اهمیت التزامی قلبی و عملی مساجد امروز و آینده است. درعین‌حال؛ مردم از امام حماعت مسجد انتظار عمل و ساده‌زیستی و مردمی‌بودن را دارند و این‌گونه است که امام جماعت، مقبولیت اجتماعی و عزت و اعتبار در مسجد و جامعه خواهد داشت.
*مؤسس و امام جماعت مردمی مسجد امام رضا(ع)
شیخ علی واشقانی فراهانی