گزارش تکان‌دهنده GRID از آوارگیِ 75.9‌میلیون‌نفر در سال 2023

«گزارش جهانی جابجایی داخلی (GRID)» که اخیراً توسط «مرکز نظارت بر جابجایی داخلی (Internal Displacement Monitoring Centre)» منتشر شد، نشان داد: 75.9‌میلیون‌نفر در پایان سال 2023 و در 116 کشور «آوارگی داخلی» را تجربه کرده‌اند که این‌رقم، بالاترین رکورد ثبت‌شده و افزایش 51‌درصدی طی پنج‌سال‌گذشته است. هم «تشدید جدید درگیری‌ها» و هم «بلایای طبیعی» دراین‌افزایش نقش داشته‌اند و میلیون‌هانفر را مجبور به «فرار»؛ و به ده‌ها‌میلیون‌نفری اضافه می‌کند که اکنون در آوارگیِ ناشی از حوادث قبلی زندگی می‌کنند. انتظار می‌رود این الگو در سال‌های آینده بازهم افزایش یابد. در سال 2023، حدود 20.5‌میلیون جابجایی داخلی درپیِ درگیری و خشونت و همچنین 26.4‌میلیون جابجایی داخلی به‌دلیل بلایای طبیعی وجود داشت. براساس روش تحقیقات IDMC؛ هربارکه فردی مجبور به فرار از موقعیتی مکانی می‌شود، یک «جابجایی جدید» محاسبه می‌شود و بنابراین، یک‌نفر می‌تواند چندین جابجایی دریک‌سال داشته باشد. همان‌طورکه این داده‌نما نشان می‌دهد: پنج کشور که بیشترین آمار را برای جابه‌جایی‌های ناشی از درگیری‌ها در سال 2023 گزارش کردند: «سودان»، «جمهوری دموکراتیک کنگو»، «سرزمین‌های فلسطین اشغالی»، «میانمار» و «اتیوپی» بودند. هنگام شمارش تعداد کل افرادِ تازه‌آواره (علاوه‌بر کسانی‌که همچنان از درگیری‌های قبلی در تمام جهان آواره هستند)، این‌رقم به رکورد 68.3‌میلیون‌نفر می‌رسد! نویسندگان این گزارش تأکید می‌کنند که چگونه می‌توان درطول‌سال‌ها درگیری‌ها را با پتانسیل شعله‌ورشدن بروز داد و بازگشت مردم به خانه‌های خود را در دوره‌های زمانی طولانی دشوار کرد. به‌نظر می‌رسد که «بلایای طبیعی» به «جابجایی‌های موقت» بیشتری انجامیده است. بیشترین افرادی‌که در سال گذشته (میلادی) به‌‌این‌دلیل آواره شدند در «چین»، «ترکیه»، «فیلیپین»، «سومالی» و «بنگلادش» بودند؛ و اکثریتشان به‌دلیل سیل، طوفان و زلزله خانه‌های خود را تَرک کردند.

مصطفی رفعت