اختلال لالی انتخابی در کودکان
لیلا معینی*
اختلالات بسیاری می‌تواند گریبان‌گیر افراد جامعه در سنین مختلف شود که هر‌یک از این مشکلات، پیامدهای خاص خود را به‌همراه دارد و می‌تواند بر گوشه‌ای خاص از زندگی روزمره ما تأثیر بگذارد. قصد داریم به بررسی اختلال «لالی انتخابی» (Selective Mutism) در کودکان، از دید علم روانشناسی بپردازیم. درپاسخ‌به‌اینکه اختلال لالی انتخابی در کودکان چیست و از کجا آمده است؟ باید گفت که Selective Mutism برای اولین‌بار حدود یک‌قرن‌پیش مطرح؛ و آفازیای اختیاری نامیده شد. این اختلال روانی، نام مشهور خود را در سال‌های ۱۹۳۰-۱۹۴۰ به‌دست آورد. لالی انتخابی به‌این‌شکل است که مثلاً کودکی که با خانواده‌اش حرف می‌زند، ممکن است از صحبت‌کردن با معلم یا سایر کودکان امتناع ورزد. نکته‌ای که باید به این تعریف افزود این‌است‌که در موقعیت‌هایی که کودک در آن صحبت می‌کند، رفتار کلامی‌اش باید متناسب سنش باشد. این‌نکته بسیار‌مهم است؛ زیرا کودکی‌که الگوهای تکلمی وی در حد زیادی پس رفته نیز ممکن است به‌اشتباه به‌عنوان کودک مبتلا به لالی، اشتباه تشخیص داده شود. ویژگی‌های یک کودک مبتلا به اختلال لالی انتخابی: شرمساری فوق‌العاده، کناره‌گیری و انزوای اجتماعی، وابستگی، امتناع از مدرسه‌رفتن، رفتار عصیان‌گرایانه، توانایی بارز برای ایجاد ارتباط با دیگران به‌روش‌های غیر‌کلامی از‌قبیل تکان‌دادن سر، به‌کار‌بردن دست و سر؛ و ژست‌های بدن و صورت. دربعضی موارد نیز به‌صورت یکنواخت صدایی را تکرار‌کردن است.
*استاد دانشگاه و روانشناس عمومی