صندوق بازنشستگی؛ سرمایه‌دار یا بدهکار؟

تا‌آنجا‌که آگاهی دارم و اطلاعات من به شش‌دهه‌پیش می‌رسد، همیشه صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تأمین اجتماعی جزو نهادهای متمول و سرمایه‌‌داری بوده‌اند که در بسیاری از کارها و سرمایه‌گذاری‌ها، به پشتوانه وضعیت مناسب مالی، حضور داشتند و از این راه، افزایش سرمایه پیدا کرده‌اند و چون اوضاع‌و‌احوال صندوق بازنشستگی همیشه مساعد بوده است، کم‌کم بسیاری از نهادها همچون دولت، شهرداری‌ها و بعضی از شرکت‌های خصوصی، از این صندوق دریافت وام می‌کردند؛ تا‌جایی‌که هم‌اکنون بسیاری از نهادها جزو بدهکاران حرفه‌‌ای و همیشگی این صندوق شده‌اند و چون سرمایه مکفی داشته‌اند، کم‌کم حتی شروع به سرمایه‌گذاری در پاره‌ای از بانک‌ها و شرکت‌ها کرده‌اند و لذا باید این صندوق را از سرمایه‌داران عمده کشور هم بدانیم؛ اما و در‌نهایت تعجب، عده‌ای به‌اصطلاح کارشناس همه‌چیزدان که تعدادشان کم هم نیست و بعضی از آنان خود را بحرالعلوم هم می‌دانند، در محافل مختلف و حتی در خانه ملت و در ساحت مقدس قانون‌گذاری کشور، پاره‌ای‌از‌اوقات در‌مورد افراد بازنشسته، جملاتی به‌کار می‌برند یا طرح‌هایی در‌مورد این طبقه محترم و زحمتکش که تاکنون در بقاء و سرفرازی کشور ایران نقش‌آفرین بوده‌اند را به دولت و مجلس پیشنهاد می‌دهند که ‌ای‌کاش نمی‌دادند و در آینده هم ندهند. اینان نمی‌دانند یا نمی‌خواهند بدانند که یک بازنشسته پس از ۳۰‌سال کار مداوم و همه‌روزه یکنواخت، جوانی خود را در این شغل و حرفه گذرانده‌ تاکنون‌که گرد پیری بر سروصورت او نقش بسته است. در اکثر کشورها افراد در سن پیری دارای ارزش و اعتبار متفاوتی می‌شوند؛ اما در کشور ما، جدیداً طرح داده‌اند که چون بازنشسته 30‌سال کار کرده است، باید 30‌سال هم از حقوق بازنشستگی استفاده کند؛ یعنی اگر فردی در ۵۰‌سالگی بازنشسته شده، باید در سن ۸۰‌سالگی، حقوق او را قطع کرد؛ یعنی باید صندوق بازنشستگی آرزو کند که کارمند حقوق‌بگیر بیش از ۸۰‌سال عمر نکند! اما طراح این مسئله و این مدل حقوق‌دادن فکر نمی‌کند که 5/8‌درصد پولی را همه‌ماهه و مدت ۴۶۰‌ماه از افراد شاغل کم کرده‌اند و این مبلغ 5/8‌درصدی سرمایه او برای پس از بازنشستگی‌ست. در گذر از اینکه این صندوق باید بداند که حتماً می‌داند این 5/8‌درصدی‌ها‌ست که این سرمایه هنگفت را پیشکش این صندوق کرده است و توانسته در سرمایه‌گذاری‌ها به پیشتوانه آن شرکت فعال کند؛ درنتیجه سزاوار نیست که این حداقل دریافتی در سن ۸۰‌سالگی قطع شود. از‌سوی‌دیگر وقتی فردی بازنشسته می‌شود، از حقوق دوره شاغل بودن او کم می‌شود؛ حال‌آنکه هزینه زندگی او بیشتر می‌شود. نوه و نتیجه و عروس و داماد، به احترام کسوت بازنشسته مرتباً به او سر می‌زنند و اگر فقط آب خالی بخورند، حقوق دریافتی بازنشسته، کفاف گذران زندگی با اعتبار او را فقط برای یک هفته تأمین می‌کند. حال در‌نظر بگیریم که این مختصر دریافتی در ۸۰‌سالگی نیز قطع شود؛ از‌آنجایی‌که در دوران کهولت و پیری، بیماری‌ها و مشکلات بهداشتی هم مزید‌بر‌علت می‌شود، چگونه این قبیل از مردم باید سال‌های آخر عمر و پیری را سپری کنند؟ در‌حالی‌که نمی‌توانند و کشش کار اضافی را ندارند، یک مصوبه غلط هم در زندگی آن‌ها فشار مضاعف وارد کند. این موارد را گفتم؛ چراکه دولت‌های بسیاری از کشورها برای بازنشسته‌های خود با ایجاد مشغولیاتی شعف‌آور، گردش و دیدار از مظاهر طبیعی و گردشگری را در برنامه کاری آنان گنجانده‌اند؛ اما ما حتی حقوق آنان را هم می‌خواهیم قطع کنیم! آن‌هم با درآمد سرشاری که نصیب این صندوق‌های بازنشستگی، از محل پس‌انداز و سرمایه‌گذاری و خرید سهام بسیاری از شرکت‌های دولتی و خصوصی می‌شود و درواقع درآمد مکفی هم دارند؛ درنتیجه اینک امیدواریم که به بازنشستگان حقوق‌بگیر توجه و محبت کافی مبذول شود که عین صواب و صلاح مملکت خواهد بود.