آیا «اندروید» سیستمعاملی ناامن است؟
درشرایطیکه بهزودی نسخه دوازدهم اندروید برای بسیاری از تلفنهای هوشمند از راه میرسد هنوز بسیاری از مردم تصور میکنند این سیستمعامل امنیت لازم را ندارد. آیا این ادعا درست است؟ وقتی نخستین نسخههای سیستمعامل اندروید معرفی شد، بهنظر میرسید گوگل از سیستمعامل پایداری رونمایی نکرده. بههمیندلیل بسیاری از کاربران سیستمعامل آیاُاس در تلفنهای هوشمند اپل که رقیب اندروید لقب میگرفت مدعی میشدند که اندروید از امنیت کافی برخوردار نیست. واقعیت آناستکه این مشکل در این سیستمعامل وجود داشت. نسخههای ابتدایی اندروید فاقد امنیت لازم بود. ازآنجاییکه هسته اصلی سیستمعامل اندروید درجریان شخصیسازی آن توسط تولیدکنندگان گوناگون تغییر میکرد، انتشار یک بهروزرسانی همهگیر برای اندروید دشوار بود. بهگزارش ایرنا؛ درحالیکه 10سالپیش اگر یک شکاف امنیتی در سیستمعامل آیاُاس میتوانست با یک بهروزرسانی سریع توسط اپل برای همیشه بسته شود، حل مشکلات امنیتی اندروید هم زمان زیادی نیاز داشت؛ اما امروزه شرایط تغییر پیدا کرده است. تلفنهای قدرتمند اندرویدی میتوانند تا چهارسال بهروزرسانیهای امنیتی دریافت کنند و اندروید هم به سیستمعامل مطمئنتری تبدیل شده که نگرانیها را کاهش میدهد. این اتفاق در شرایطی رخ میدهد که هرسال صدها تلفن هوشمند مبتنیبر اندروید ساخته میشوند؛ بنابراین اندروید سیستمعامل ناامنی نیست؛ اما گوگل چگونه موفق شد این سیستمعامل را به یک نمونه امن و ارزشمند تبدیل کند؟
سرویسهای گوگل
امروزه تلفنهای هوشمندی مبتنیبر اندرویدی که در همه کشورها بهجز چین فروخته میشوند از سرویسهای گوگل یاری میگیرند. این سرویسها بسیار متنوع هستند؛ از قابلیت ارسال نامه الکترونیکی بهلطف جیمیل تا مسیریابی بهلطف گوگلمپس؛ اما سرویسهای جذاب گوگل کارکرد دیگری هم دارند. این سرویسها امنیت بیشتری برای تلفنهای هوشمند اندرویدی بهارمغان میآورند. امروزه هفت نسخه سیستمعامل اندروید از آخرین بهروزرسانیهای سیستمعامل اندروید پشتیبانی میکنند. بهعبارتدیگر تنها تلفنهای مبتنیبر اندروید ۴ و نسخههای قبلترازآن هستند که جدیدترین نسخه سرویسهای گوگل را پشتیبانی نمیکنند. سرویس گوگلپلیپروتکت را باید مهمترین سرویس گوگل در مسیر حفظ و بازیابی امنیت سیستمعامل اندروید دانست. این سرویس که بهصورت ویژه روی اپلیکیشن گوگلپلی قرار دارد، صحت نرمافزارهای اندرویدی را بررسی میکند و وضعیت امنیتی آنها را هم واکاوی میکند تا از امنیت این اپلیکیشنها اطمینان حاصل پیدا کرده و امنیت بیشتری برای کاربر بههمراه داشته باشد.
سیستمعاملی که غیرمتمرکز میشود
آنچه امروز بهعنوان سیستمعامل اندروید شناخته میشود با آنچه این سیستمعامل در 10سالپیش وجود داشت بسیارمتفاوت بهنظر میرسد. سالهاپیش اندروید یک سیستمعامل یکپارچه و یکدست بود که انتشار بهروزرسانی برای آن امری دشوار بهنظر میرسید؛ اما در سالهای اخیر تغییرات بسیاری در اندروید ایجاد شده. گوگل درابتدا تلاش کرد تا بهروزرسانی اپلیکیشنهای اندرویدی را ازطریق فروشگاه آنلاین این سیستمعامل آسانتر کند. سپس در اندروید ۸ نوبت به یکی از کلیدیترین تصمیمهای گوگل رسید. آنها موفق شدند اندروید را به یک سیستمعامل غیرمتمرکز تبدیل کنند که انتشار بهروزرسانی برای بخشهای مختلف آن آسانتر ازقبل باشد. غیرمتمرکزسازی اندروید در نسخههای پس از اندروید ۸ هم ادامه پیدا کرد و این سیستمعامل در اندروید ۱۲ که بهزودی منتشر میشود هم تغییرات بسیاری دراینزمینه دارد. اندروید بهلطف آن که بهمرور به یک سیستمعامل کالا غیرمتمرکز تبدیل شده حالا امنیت بیشتری نسبت به قبل دارد و بسیارجذاب بهنظر میرسد.
بهروزرسانیهای امنیتی
وقتی در سال ۲۰۱۵ یک باگ امنیتی باعث شد کدهای مخرب تنها ازطریق ویدیوها و موسیقیها به سیستمعامل اندروید نفوذ کنند، گوگل برای مدیریت این باگ بزرگ که حیثیت اندروید را زیرسؤال برده بود واقعاً در تنگنا قرار گرفته بود؛ اما امروزه نهتنها احتمال نفوذ چنین بدافزارهایی به اندروید تقریباً غیرممکن شده بلکه درصورت رخدادن اینمسئله هم گوگل میتواند بهخوبی آنرا مدیریت کند. امروز بهروزرسانیهای امنیتی به یکی از ستونهای اصلی توسعه اندروید تبدیل شدهاند و هرماه بسیاری از تلفنهای هوشمند اندرویدی به این بهروزرسانیها دست مییافتند. گوگل از سال ۲۰۱۸ قوانینی را تصویب کرد که براساسآنها تولیدکنندگان تلفنهای هوشمند باید برخی از ضوابط این شرکت را بپذیرند تا تلفنهای هوشمندی که مبتنیبر اندروید تولید میکنند از سرویسهای گوگل یاری بگیرند. یکی از اینشرایط آناستکه تولیدکننده باید برای دوسال بهروزرسانیهای امنیتی را برای تلفنهای هوشمند خود منتشر کند. دراینمیان برخی از تولیدکنندگان مانند سامسونگ برای حمایت بیشتر از کاربران خود حتی بازه زمانی انتشار بهروزرسانیهای اندروید را به چهارسال هم رساندهاند.
یک سیستمعامل امن
امروزه دیگر اندروید یک سیستمعامل ناامن نیست. حتی دربرخیموارد باید پذیرفت که سیستمعامل گوگل درمقایسهبا سیستمعامل آیاُاس که توسط اپل معرفی شده هم عملکرد بهتری دارد و در بسیاریازموارد امنتر بهنظر میرسد. دلیل اصلی رشدهای اندروید و تبدیلشدن آن به یک سیستمعامل امن را باید تلاشهای گوگل دانست. این سیستمعامل در دهسال اخیر رشدهای عظیمی داشته و حالا به محبوبترین سیستمعامل میان تلفنهای هوشمند تبدیل شده است. شاید بههمیندلیل باشد که اندروید را باید یکی از بهترین سیستمعاملهای تاریخ نرمافزار هم دانست؛ بنابراین امروز دیگر نیازی به نگرانی درباره ناامنیهای مرتبط با اندروید نیست. اگر از کاربران این سیستمعامل هستید بدون هیچ نگرانی از کاربردهای جذاب آن یاری بگیرید. این سیستمعامل میتواند هر کاربری را تحتتأثیر قرار دهد و ویژگیهای جذاب آن همواره کاربردی بوده است.